Αλλαγή σελίδας στην Κύπρο
Ο κ. Χρυσόστομος Β΄ ανήλθε στον θρόνο του ιδρυτή της Εκκλησίας της Κύπρου Αποστόλου Βαρνάβα, ύστερα από τις γνωστές μεθοδεύσεις και τους αποκλεισμούς που θύμιζαν σενάριο γραμμένο από τον Άλντους Χάξλεϊ.
Η τελετή της ενθρόνισης έγινε στον ιστορικό καθεδρικό ναό του Αγίου Ιωάννου της Λευκωσίας, ο οποίος είναι κτίσμα του 17ου αιώνος.
Παρέστησαν ο Πρόεδρος της Κύπρου κ. Τ. Παπαδόπουλος, ο Πρόεδρος της Βουλής Δημ. Χριστόφιας, οι αρχηγοί των κομμάτων , οι πρέσβεις και σύσσωμο σχεδόν το Υπ. Συμβούλιο. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλος, ο οποίος ήταν ο μοναδικός Προκαθήμενος Αυτοκέφαλης Εκκλησίας,έτυχε θερμής-θερμότατης υποδοχής, ενώ το «παρών» τους έδωσαν και αντιπρόσωποι-εκπρόσωποι των άλλων Εκκλησιών.
Την ελληνική κυβέρνηση την εκπροσώπησε ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης Βύρων Πολύδωρας. Το τελετουργικό ενθρόνισης του Αρχιεπισκόπου είναι εντελώς διαφορετικό από το δικό μας και κατά τα παλιά αυτοκρατορικά πρότυπα περιλαμβάνει τρεις φάσεις:
– Την ανακοίνωση της εκλογής από τον δεύτερο στα πρεσβεία Μητροπολίτη Κυρηνείας, κ. Παύλο.
– Την υπογραφή της εκλογής απ’ όλα τα μέλη της ΔΣ πάνω στην Αγία Τράπεζα.
– Στη συνέχεια ο έχων τα πρεσβεία Μητροπολίτης Κιτίου Χρυσόστομος παρέδωσε στο νέο Αρχιεπίσκοπο τα αυτοκρατορικά προνόμια, τα οποία παραχωρήθηκαν το 478 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ζήνωνα, στον εκάστοτε Κύπρου: να υπογράφει με κιννάβαρι (κόκκινο μελάνι με κόκκους χρυσού), να φέρει στις ακολουθίες πορφυρούν μανδύα και να κρατεί αντί της επισκοπικής ποιμαντορικής ράβδου, αυτοκρατορικό σκήπτρο.
– Στο μέσον του ναού ο νέος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. παρέλαβε το ιστορικό σκήπτρο του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Σωφρονίου Γ΄ – κειμήλιο του 1867 – και φόρεσε τον πορφυρού μανδύα του Εθνάρχη Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, ενώ επί του στήθους του τοποθετήθηκε το εγκόλπιο-αστερίας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.
Η απουσία του λαού
Παρά τις κωδωνοκρουσίες, τη βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και τις επίσημες παρουσίες αυτό που κυριάρχησε και επικράτησε από στόμα σε στόμα, ήταν η απουσία του χριστεπώνυμου πληρώματος, η απουσία του απλού λαού.
Σε μια εκλογική διαδικασία όπου το λαϊκό στοιχείο διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο, η απουσία του λαού μάλλον ως σχήμα οξύμωρο φάνταζε στους πολυπληθείς ξένους επισκέπτες.
Την ερμηνεία για τη στάση αυτή του κόσμου μας την έδωσε ένας μεγαλόσχημος κληρικός της μεγαλονήσου ο οποίος απέδωσε το φαινόμενο αυτό στο γεγονός ότι οι δύο υποψήφιοι που δεν εξελέγησαν -οι Λεμεσού και Κύκκου- ήταν αυτοί που συγκέντρωναν την πλειοψηφία του Κυπριακού λαού. Και μόνον εάν εξελέγετο ένας εκ των δύο, ο λαός θα εξεχύνετο στους δρόμους και θα έδινε δυναμικά το «παρών» του στην ενθρόνιση. Η εκλογή του από Πάφου κ. Χρυσοστόμου, έγινε μεν αποδεκτή, αλλά πέρασε ως αδιάφορη για τον πολύ λαό της μεγαλονήσου. Αυτό, λοιπόν, είχε συνέπεια την απουσία της μεγάλης μάζας του κυπριακού λαού, ο οποίος «σνόμπαρε» μάλλον το τελετουργικό της ενθρόνισης. Το ίδιο έγινε και από την… «αριστοκρατία» της Κύπρου. Με εξαίρεση μερικούς επιχειρηματίες, οι οποίοι έχουν συνδέσει τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα με την Εκκλησία, οι υπόλοιποι μεγαλοσχήμονες και ισχυροί οικονομικά έλαμψαν διά της απουσίας τους.
Εκείνο, ωστόσο, που διέκριναν οι ξένοι επισκέπτες ήταν ότι τον πρώτο λόγο στην υποδοχή και σε όλο το πρόγραμμα που περιλάμβανε το τριήμερο της παραμονής τους στην Κύπρο τον είχαν οι άνθρωποι του Επισκόπου Κύπρου Νικηφόρου και κυρίως ο Αρχιμ. Ησαΐας, ο οποίος «σκλάβωσε» κυριολεκτικά όλους τους επισκέπτες με την εξυπηρέτηση που πρόσφερε αλλά και με τον πηγαίο και καλοσυνάτο χαρακτήρα του, κάτι που επισήμανε πολλές φορές κι ο ίδιος ο νεοεκλεγείς Αρχιεπίσκοπος κ. Χρυσόστομος.
Μεταβατικός Αρχιεπίσκοπος;
Εξαιτίας των όσων διαδραματίστηκαν μέχρι να επιτευχθεί η εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου αλλά και των συμφωνιών που «κλείστηκαν» -πάνω ή κάτω απ’ το τραπέζι δεν έχει σημασία – έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι ο νέος Αρχιεπίσκοπος θα είναι μεταβατικός κι ότι εντός μιας πενταετίας θα κληθεί η Εκκλησία της Κύπρου να εκλέξει τον διάδοχο του κ. Χρυσοστόμου Β΄, για τον οποίο οι πληροφορίες λένε ότι δεσμεύτηκε στον Επίσκοπο Κύκκου ότι θα παραιτηθεί για να ανοίξει τον δρόμο για την δική του εκλογή. Τόσον όμως από τις προγραμματικές δηλώσεις που έκανε ο κ. Χρυσόστομος όσο και από τις αλλαγές που εξήγγειλε ότι θα επιφέρει στην διοίκηση της Εκκλησίας της Κύπρου, είναι ανθρωπίνως αδύνατον να τα προλάβει όλα αυτά εντός μιας πενταετίας. Άλλωστε όλα αυτά τα σενάρια που εξυφαίνονται και βλέπουν το φως της δημοσιότητας προκαλούν το λιγότερο. Θυμηδία, δεδομένου ότι συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις ο Θεός πρεσβεύει αλλιώς και δεν διστάζει να δείξει το θέλημά Του.
Επομένως όσοι κοιμούνται μ’ αυτό το κεφάλι μάλλον ματαιοπονούν! Ο κ. Χρυσόστομος ο Β΄, αν θελήσει να ολοκληρώσει το έργο που εξήγγειλε δεν τον φτάνει ούτε μια δεκαετία… Επομένως!…
Επιβατήριος λόγος με πολιτικά μηνύματα
– Ο νέος Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου Χρυσόστομος ο Β΄, στην ενθρονιστήρια ομιλία του ενώπιον της πολιτικής ηγεσίας της Μεγαλονήσου, κατέστησε σαφές ότι έπειτα από απουσία αρκετών χρόνων η Εκκλησία προτίθεται να αναλάβει ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής που αφορά στο Κυπριακό, αλλά και στα θέματα που αφορούν την Παιδεία.
– Διατύπωσε τις απόψεις του για το Σχέδιο Ανάν και διαμήνυσε πως δεν πρόκειται να συγκατατεθεί σε λύση που θα ξεγράφει πατρίδες.
– Ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου δεν άφησε καμμιά αμφιβολία για τις προθέσεις του σε ό,τι αφορά τον εθναρχικό ρόλο που παραδοσιακά είχε η Εκκλησία της Κύπρου. Τόνισε πως θα συμπαραστέκεται στην εκάστοτε εκλεγμένη κυβέρνηση στις προσπάθειές της για δίκαιη λύση του Κυπριακού, την οποία θα ελέγχει και θα συμβουλεύει όταν παρατηρείται απόκλιση από την πορεία αυτή.
– Όπως σημείωσε, καθήκον του πλέον είναι να ενημερώνει ξένους διπλωμάτες, φίλους στο εξωτερικό, οργανωμένους φορείς και σύνολα, και να τους ευαισθητοποιεί στο εθνικό θέμα της Κύπρου, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό και την κυβέρνηση.
– Στη συνέχεια μίλησε για την τουρκική κατοχή και τη συστηματική προσπάθεια εκτουρκισμού της κατεχόμενης Κύπρου και υπενθύμισε ότι η Εκκλησία της Κύπρου υπήρξε πάντοτε πρωτοπόρος των κυπριακών αγώνων. Κάνοντας αναφορά σημείωσε ότι μπορούν να συμβιώσουν ειρηνικά με τους Ελληνοκυπρίους.
– Στον ενθρονιστήριο λόγο του ο νέος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ήταν ιδιαιτέρως έντονος στα θέματα Παιδείας, εκφράζοντας ανησυχία για τις φωνές που ακούγονται σχετικά με την απεξάρτηση από το ελληνικό εκπαιδευτικό πρότυπο και την Ελλάδα.
– «Επαναφέρω», τόνισε «το αίτημά μας προς την κυβέρνηση για εκπροσώπηση της Εκκλησίας στις επιτροπές όπου λαμβάνονται αποφάσεις για την Παιδεία και όπου άλλοι φορείς συμμετέχουν».
Ο Χριστόδουλος «έκλεψε» την παράσταση
Αίσθηση προκάλεσε η ομιλία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, κ. Χριστόδουλου, ο οποίος κατά το διήμερο της εκεί παρουσίας του, έκλεψε κυριολεκτικά την παράσταση!
Απευθυνόμενος στο νέο Αρχιεπίσκοπο Κύπρου μίλησε απ’την καρδιά του. Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, η οποία έγινε αποδεκτή με παρατεταμένα χειροκροτήματα από τον παριστάμενο λαό, εντός και εκτός του ναού, ο κ. Χριστόδουλος συγκινήθηκε και η φωνή του τρεμάμενη προσπαθούσε να αρθρώσει τον λόγο της αληθείας.
«Εύχομαι», είπε, «η Κύπρος να επανενωθεί σε ενιαίο δημοκρατικό κράτος και οι συνεχώς βεβηλούμενοι ιεροί χώροι να επαναλειτουργήσουν».
Ο κ. Χριστόδουλος ήταν ο πρώτος ομιλητής που χαιρέτησε τον νεοεκλεγέντα Αρχιεπίσκοπο, δεδομένου ότι ήταν ο μοναδικός Προκαθήμενος Αυτοκεφάλου Εκκλησίας. Όλες οι άλλες Εκκλησίες και τα Πατριαρχεία έστειλαν αντιπροσώπους. Το γεγονός αυτό το επισήμανε πολλές φορές ο νέος Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος μάλιστα ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Χριστόδουλο, να είναι και ο πρώτος Προκαθήμενος που θα επισκεφθεί επισήμως την Κύπρο. Ο κ. Χριστόδουλος αποκρίθηκε θετικά και μένει να οριστούν οι ημερομηνίες από την Ι. Σύνοδο.
Ο κ. Χριστόδουλος, λίγο μετά το επίσημο γεύμα, ζήτησε να μεταβεί στα «φυλακισμένα μνήματα», προκειμένου να τελέσει τρισάγιο στη μνήμη των ηρώων του απελευθερωτικού αγώνα. Η είδηση αυτή έκανε τον γύρο της Μεγαλονήσου και το βράδυ οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Κύπρου -με εξαίρεση το ΡΙΚ- έκαναν ειδική μνεία στον Αρχιεπίσκοπο, κ. Χριστόδουλο, αφιέρωσαν χρόνο στην ομιλία που εξεφώνησε και τον έδειξαν στα «φυλακισμένα μνήματα» να ψάλλει το «αιωνία η μνήμη» με δάκρυα στα μάτια. Γενικά, η παρουσία του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου στην μεγαλόνησο εκτιμήθηκε ποικιλοτρόπως τόσο από τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο όσο και, κυρίως, από τον κυπριακό λαό!