Η Citigroup έβαλε… τα γυαλιά στον Αράπογλου
«Δεν συνηθίζουμε να πληρώνουμε υπερβολικά τιμήματα για εξαγορές»: αυτό ήταν το σχόλιο του «αφεντικού» της Citigroup, Τσακ Πρινς, μετά την εξαγορά της Finansbank από την Εθνική Τράπεζα.
Σοφώς ποιούσα, όπως αποδεικνύεται τώρα, η Citigroup είχε αποφύγει στα τέλη Μαρτίου να υποβάλει δεσμευτική προσφορά για την πέμπτη μεγαλύτερη τράπεζα της Τουρκίας, η αξία της οποίας τελικά αποτιμήθηκε από την Εθνική σε 5,5 δισ. δολ. Αν η Εθνική αποκτήσει και το σύνολο των μετοχών της μειοψηφίας μέσω της δημόσιας προσφοράς, η συμφωνία θα της έχει κοστίσει περίπου 4,2 δισ. δολ. Αντίθετα, οι τραπεζίτες της Citigroup απέκτησαν, σχεδόν έξι μήνες αργότερα, το 20% της πιο κερδοφόρου τράπεζας της Τουρκίας, πληρώνοντας μόνο 3,1 δισ. δολ., σε μια συμφωνία που αποτιμά την αξία της Akbank σε 15,5 δισ. δολ.
Τραπεζικά στελέχη τονίζουν ότι η σύγκριση των δύο deal, όσο μπορούν βέβαια να συγκριθούν οι επιχειρηματικές κινήσεις της μεγαλύτερης τράπεζας στον κόσμο με αυτές μιας μικρής περιφερειακής τράπεζας, είναι σαφώς αρνητική για την Εθνική. Και αυτό διότι η Citigroup αποτιμά 2,81 φορές ακριβότερα την αξία της Akbank συγκριτικά με την αξία της Finansbank, την ώρα που όλα τα επιμέρους βασικά οικονομικά μεγέθη της πρώτης είναι 3 έως 3,57 φορές μεγαλύτερα:
- Το ενεργητικό της Akbank ανέρχεται (στοιχεία λογιστικής κατάστασης α΄ εξαμήνου 2006) σε 35,8 δισ. δολ. και είναι 3,37 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Finansbank, που ανέρχεται σε 10,6 δισ. δολ.
- Το ύψος των χορηγήσεων της Akbank φθάνει τα 17,7 δισ. δολ. και είναι 3 φορές υψηλότερο από αυτό της Finansbank (5,9 δισ. δολ.).
- Οι καταθέσεις της Akbank, που είναι ίσως το σημαντικότερο μέγεθος όταν αξιολογείται μια τράπεζα αναδυόμενης αγοράς, φθάνουν τα 22,7 δισ. δολ., έναντι 5,4 δισ. δολ. της Finansbank, δηλαδή είναι 4,2 φορές μεγαλύτερες.
- Αντίστοιχη είναι και η αναλογία των ιδίων κεφαλαίων: με 3,96 δισ. δολ. η Akbank έχει 4,2 φορές περισσότερα από τη Finansbank (940 εκατ. δολ.).
- Τα κέρδη προ φόρων της Akbank ανήλθαν σε 705 εκατ. δολ., έναντι 197 εκατ. δολ. της Finansbank και ήταν 3,57 φορές μεγαλύτερα.
- Μετά τους φόρους, η Akbank εμφάνισε αποτελέσματα 589 εκατ. δολ., δηλαδή 3,44 φορές μεγαλύτερα από τα κέρδη της Finansbank, που ανήλθαν σε 171 εκατ. δολ., εκ των οποίων μάλιστα τα 117,4 εκατ. δολ., δηλαδή ποσοστό 68,6% αφορούν μη επαναλαμβανόμενα κέρδη από τοποθετήσεις σε κρατικά χρεόγραφα με ρήτρα συναλλάγματος, η αξία των οποίων ενισχύθηκε από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας.
Μικρότεροι κίνδυνοι
Σε αντίθεση με την Εθνική, που αναλαμβάνει μεγαλύτερους κινδύνους στην Τουρκία, η Citigroup, αν και είναι προφανώς σε θέση να αντέξει πολύ σοβαρότερες απώλειες λόγω του μεγέθους της, επέλεξε μια στρατηγική περιορισμού των ρίσκων που απορρέουν από την επέκτασή της σε μια υποσχόμενη μεν, αλλά εξαιρετικά ασταθή περιφερειακή οικονομία.
Η συμφωνία που έκλεισαν οι Αμερικανοί με την οικογένεια Σαμπαντσί, στην οποία ανήκει η Akbank:
– Αφορά μόνο το 20% του μετοχικού κεφαλαίου, κατά τρόπον ώστε να μην απαιτείται η υποβολή δημόσιας προσφοράς για τις μετοχές μειοψηφίας (το όριο βάσει της τουρκικής νομοθεσίας είναι 25%), όπως έγινε στην περίπτωση της Εθνικής.
– Αποκτώντας μειοψηφική συμμετοχή, αλλά με μια συμφωνία που υποχρεώνει την οικογένεια Σαμπαντσί να απευθυνθεί πρώτα στην Citigroup αν θελήσει να πουλήσει περισσότερες μετοχές στο μέλλον (δικαίωμα πρώτης άρνησης), οι Αμερικανοί εξασφαλίζουν πρόσβαση στην τουρκική αγορά και τη δυνατότητα να ελέγξουν μελλοντικά την τρίτη μεγαλύτερη και πλέον κερδοφόρα τράπεζα, χωρίς να εκτίθενται στους άμεσους κινδύνους που συνεπάγεται μια πλειοψηφική συμμετοχή σε τουρκική τράπεζα. Αντίθετα, η Εθνική έχει την πλειοψηφία των μετοχών της Finansbank, χωρίς να διοικεί την τράπεζα για την προσεχή τριετία (στο μάνατζμεντ παραμένουν οι άνθρωποι του Χουσνού Οζιεγκίν), που σημαίνει ότι θα κληθεί να πληρώσει ακριβά ενδεχόμενες απώλειες της τράπεζας στο μέλλον. Έτσι, αν τα επόμενα χρόνια η Finansbank απειληθεί με κατάρρευση, όπως συνέβη με τις περισσότερες τουρκικές τράπεζες πριν από πέντε χρόνια με τη μεγάλη κρίση, η Εθνική θα πρέπει να πληρώσει το «μάρμαρο», ενώ στην περίπτωση της Akbank ο πρώτος που θα κληθεί να συνδράμει οικονομικά θα είναι η πανίσχυρη οικογένεια Σαμπαντσί…
– Μια προσεκτικότερη ματιά στις δύο συμφωνίες δείχνει ότι η Εθνική αναλαμβάνει μεγαλύτερο ρίσκο και επειδή απέκτησε μόνο τις δραστηριότητες της Finansbank στην επικίνδυνη αγορά της Τουρκίας, αφού οι θυγατρικές του εξωτερικού πουλήθηκαν φθηνά σε εταιρείες του Χουσνού Οζιεγκίν, ενώ η Citigroup θα έχει πρόσβαση στην κερδοφορία όλων των θυγατρικών της Akbank στην Τουρκία και το εξωτερικό.
– Οι Αμερικανοί δεν έκαναν την κίνηση τους, όπως η Εθνική, όταν η χρηματιστηριακή αγορά της Κωνσταντινούπολης και η τουρκική λίρα ήταν καταφανώς υπερτιμημένες. Σήμερα η μετοχή της Akbank διαπραγματεύεται 25% χαμηλότερα από την ανώτερη τιμή δωδεκαμήνου, ενώ η μετοχή της Finansbank βρισκόταν πολύ κοντά στα υψηλότερα επίπεδα της ιστορίας της, όταν η Εθνική υπέβαλε την προσφορά της. Έτσι, αν και η Citigroup πληρώνει υπερτίμημα της τάξεως του 15%, πάλι εξασφαλίζει ένα τίμημα 14% φθηνότερο σε σχέση με την ανώτερη τιμή δωδεκαμήνου.
– Τα ποιοτικά στοιχεία της Akbank περιορίζουν τους κινδύνους για την Citigroup, καθώς πρόκειται για μια τράπεζα με μακρά παράδοση στην Τουρκία, υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, υγιή σχέση καταθέσεων/χορηγήσεων (αντίθετα η Finansbank δανείζεται συνάλλαγμα γιατί οι καταθέσεις της είναι πολύ χαμηλότερες από τις χορηγήσεις) και κορυφαία μερίδια αγοράς στις περισσότερες κατηγορίες δανείων.
– Στα ποιοτικά αυτά στοιχεία, θα πρέπει ασφαλώς να προστεθεί και η πολιτική παράμετρος: η Εθνική, ως τράπεζα προερχόμενη από την Ελλάδα, που ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε να εμπλακεί σε αντιπαραθέσεις με την Τουρκία, εισέρχεται σε έναν κατά τεκμήριο «εχθρικό» χώρο, ενώ είναι γνωστό ότι οι ιστορικές εθνικές αντιπαραθέσεις έχουν αποτρέψει διασυνοριακές εξαγορές τραπεζών ακόμη και μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Αντίθετα, η Citigroup, ως αμερικανικών συμφερόντων πιστωτικό ίδρυμα, κινείται με πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια και πολιτική κάλυψη στην Τουρκία, όπου άλλωστε έχει πολυετή αυτόνομη παρουσία.
Το σημαντικότερο, ίσως, συμπέρασμα από την εξαγορά της Akbank, παρατηρούν τραπεζικά στελέχη, είναι ότι σε μια αγορά όπου ακόμη και κολοσσοί του διεθνούς συστήματος κάνουν τις κινήσεις τους με ιδιαίτερη προσοχή και δεσμεύοντας μικρό ποσοστό των κεφαλαίων τους, η Εθνική του Τάκη Αράπογλου έχει βάλει «πολλά αβγά σε ένα (επικίνδυνο) καλάθι» και μπορεί στο μέλλον να βρεθεί εκτεθειμένη σε απώλειες δυσανάλογα μεγάλες, συγκριτικά με τα προσδοκώμενα οφέλη.