Τουρκικά κόλπα στην Ευρώπη

Η αναβολή δεν είναι καθόλου τυχαία. Ούτε και αθώα. Πάνω από όλα δεν οφείλεται σε τεχνικούς λόγους. Είναι αποτέλεσμα τουρκικών και βρετανικών παρεμβάσεων και με τη συνδρομή στενών Βρετανών συνεργατών του Κοινοτικού Επίτροπου Αρμόδιου για θέματα Διεύρυνσης Όλι Ρεν.

Τι επιδιώκουν με την αναβολή

Η αναβολή στην δημοσιοποίηση της έκθεσης είναι τμήμα ενός μεγάλου παιχνιδιού που έχει στόχο να βγάλει την Τουρκία από τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται. Εν συντομία, η Τουρκία επιδιώκει με την αναβολή να περάσει, αν αυτό είναι δυνατό, εν μία νυκτί, δηλαδή σε σύντομο χρονικό διάστημα, από τώρα ως τον Νοέμβριο, διάφορα νομοσχέδια εναρμόνισης για να δώσει την ευκαιρία στον κ. Ρεν να καταθέσει στην έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής θετικά σχόλια. Με τον τρόπο αυτό η Τουρκία έχοντας τη βοήθεια της Βρετανίας επιδιώκει να περιορίσει στον ιδιαίτερα αρνητικό χαρακτήρα της έκθεσης στο Κυπριακό για να προβάλει τους ακόλουθους ισχυρισμούς:

• Η τουρκική ενταξιακή πορεία είναι αποσυνδεδεμένη από το Κυπριακό, το οποίο θα επιλυθεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

• Το θέμα του πρωτοκόλλου μπορεί να διευθετηθεί εάν παραχωρηθεί στην Τουρκία το ισοδύναμο αντάλλαγμα, το οποίο καθορίζεται στην πρόταση Γκιουλ. Δηλαδή να αρθούν αμοιβαίως τα εμπάργκο. Να τερματιστεί το λεγόμενο εμπάργκο σε βάρος των Τουρκοκυπρίων και να ανοίξει η Άγκυρα τα λιμάνια και τα αεροδρόμια της σε πλοία και αεροσκάφη φέροντα τη σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα το Κυπριακό θα οδηγηθεί στην λογική της αμοιβαίας αναγνώρισης δύο «ισότιμων οντοτήτων» στην Κύπρο. Έτσι θα επιστρέψει, μέσω ΕΕ το σχέδιο Ανάν, που προέβλεπε τα «δυο συνιστώντα κράτη».

Το νέο σκηνικό

Στο παρασκήνιο ο κύριος στόχος της Τουρκίας και των Βρετανών, με τη στήριξη των ΗΠΑ, είναι ο εξής:

• Να μετατραπεί το πρόβλημα του πρωτοκόλλου και των λοιπών υποχρεώσεων τής Τουρκίας, από πρόβλημα Τουρκίας-Ε. Ένωσης σε διμερές. Δηλαδή Τουρκίας και Κυπριακής Δημοκρατίας ή κατά τον τουρκικό ισχυρισμό Τουρκίας-Ελληνοκυπρίων.

• Να μετατραπεί η ΕΕ από αντίδικο με την Τουρκία μέρος σε επιδιαιτητή του προβλήματος της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η σύγκρουση των τρένων

Είναι στη βάση των πιο πάνω, που θα επιδιωχθεί η φόρμουλα εκείνη με την οποία θα αποφευχθεί η κρίση στους κόλπους της ΕΕ ή όπως ονομάστηκε η «σύγκρουση των τρένων». Σήμερα, η Τουρκία είναι αυτήν που έχει την ευθύνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της έναντι της ΕΕ. Είναι από αυτήν που ζητά η ΕΕ να προχωρήσει σε ουσιαστικά βήματα, όπως είναι η επικύρωση και η εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας, για να αποφευχθεί η «σύγκρουση των τρένων». Εάν το πολιτική σκηνικό κινηθεί προς την κατεύθυνση που θέλει η Άγκυρα, τότε μέρος των δικών της ευθυνών θα πέσει και στους ώμους της Κυπριακής Κυβέρνησης, η οποία, μέσα στα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν θα πιεστεί προκειμένου να υπαναχωρήσει από τις σημερινές της θέσεις και να αποδεχθεί συμβιβασμό με την Τουρκία υπό το πρόσχημα αποφυγής κρίσης.

Τα ΜΟΕ

Το υφιστάμενο αρνητικό για την Τουρκία κλίμα εντός της ΕΕ εκτιμάται από την Άγκυρα ότι μπορεί μέχρι τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο να βελτιωθεί με άλλες κινήσεις πέραν των επικύρωσης από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση νομοθετικών μεταρρυθμίσεων. Τέτοιες κινήσεις, στη βάση των οποίων η Άγκυρα εκτιμά ότι θα βελτιώσει την εικόνα της είναι:

• Η συμφωνία Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με την Ελλάδα.

• Η απάντηση Ταλάτ προς το ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν ότι θα συμμετάσχει θετικά στη διαδικασία της 8ης Ιουλίου. Την ίδια, όμως στιγμή, ο κ. Ταλάτ θέτει όρους που μετατρέπουν τη διαδικασία σε ένα πλαίσιο θεμάτων που θα οδηγεί αντί στην επανένωση της Κύπρου σε σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ του «Βορρά» και του «Νότου».

Μεθόδευση

Υπάρχει ακόμη ένας λόγος που καταδεικνύει ότι η αναβολή της δημοσιοποίησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της έκθεσης για την Τουρκία δεν ήταν αποτέλεσμα τεχνικών λόγων. Ο ισχυρισμός αυτός καταπίπτει, διότι η τουρκική πλευρά με την συνδρομή των Βρετανών και του φιλοτουρκικού μπλοκ ζήτησαν όπως αναβληθεί η ψηφοφορία και η επικύρωση της έκθεσης Έρλιγκς που αφορά την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. (Τελικώς, όμως, έκθεση θα ψηφιστεί κανονικά στην Ολομέλεια την προσεχή βδομάδα. Παρασκηνιακά ο Τούρκος βουλευτής, Ονούρ Οϊμέν, ο οποίος είναι ένας εκ των αντιπροέδρων της Μικτής Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής Τουρκίας Ε.Ε. και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, μαζί με συναδέλφους του είχε επαφές στις Βρυξέλλες για τον σκοπό αυτό. Ανάλογη δράση είχε αναλάβει και η τουρκική πρεσβεία στις Βρυξέλλες και στο Παρίσι).

«Κλειδί» η στάση της Αθήνας

Τελικώς, τίποτε δεν είναι τυχαίο. Η τουρκική διπλωματία δρα στη βάση σχεδιασμού. Ετσι, όπως σχηματίζεται το σκηνικό το θέμα δεν είναι μόνο πώς ενεργεί η Τουρκία. Το θέμα είναι εάν η Ελλάδα θα δώσει άλλοθι στην Τουρκία μέσω διπλωματικών κινήσεων, όπως τα ΜΟΕ, αγνοώντας πώς δημιουργείται το σκηνικό και πώς η Άγκυρα μπορεί να χρησιμοποιεί τις ελληνοτουρκικές σχέσεις για να εισπράξει άλλοθι, να βελτιώσει κατά κίβδηλο τρόπο την εικόνα της. Το ζητούμενο είναι εάν η Αθήνα με τη στάση της θα αποδυναμώσει ή όχι λίγο πριν από τη μάχη, την Κυπριακή Δημοκρατία…