υπουργείο Εξω(φρεν)ικών
Με τον ερχομό του Σεπτέμβρη επέστρεψαν οι περισσότεροι αδειούχοι διπλωμάτες μας στα γραφεία τους στο υπουργείο Εξωτερικών, μερικοί για ελάχιστες μόνον ώρες, την περασμένη Παρασκευή και πρωτομηνιά, για να δώσουν το τυπικό παρών, κυρίως για να ανταλλάξουν τις πρώτες εντυπώσεις για τις διακοπές, τα διεθνή θέματα μπορεί να περιμένουν…
Μια μικρή όμως ομάδα διπλωματών έχει από καιρό επεξεργασθεί τα ενημερωτικά σημειώματα για την υπουργό Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη με τις ελληνικές θέσεις, εν όψει της ελληνικής προεδρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Πολυπληθής αντιπροσωπεία θα πλαισιώσει την αρχηγό της ελληνικής διπλωματίας στη Νέα Υόρκη, όχι μόνο για την παραδοσιακή έναρξη των εργασιών της γενικής συνέλευσης, αλλά διότι το ίδιο διάστημα η Ελλάδα θα έχει την Προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με ορισμένα διεθνή θέματα σε λεπτή εκκρεμότητα, που περιέχουν ορατά στοιχεία «άμεσης ανάφλεξης»… όπως οι εξελίξεις στον Λίβανο, με μια εύθραυστη εκεχειρία που στηρίζεται κυριολεκτικά στον αέρα και εξαρτάται από την πορεία ουσιαστικής εφαρμογής της Απόφασης 1701 του ΣΑ, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσόβου, το Παλαιστιανικό…
Αναβαθμισμένος αναμφίβολα ο ρόλος της Ελλάδας στη διεθνή σκηνή με την ιδιότητα του Μη Μονίμου Μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας… αναβαθμίζεται όμως ακόμη περισσότερο η χώρα μας και από το γεγονός ότι, αυτόν ιδίως τον μήνα Σεπτέμβριο, που όλα τα παραπάνω θέματα βρίσκονται σε σημείο κρισίμων εξελίξεων, η Ελλάδα έχει έναν ακόμη πρόσθετο θεσμικό ρόλο, στο πλέον σημαντικό διεθνές όργανο, ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας… Κατά συνέπεια, συμμετέχουμε ενεργά στις περισσότερες εμπιστευτικές διαβουλεύσεις με τους πέντε μεγάλους (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Μ. Βρετανία), συν-διαμορφώνοντας εξελίξεις και στρατηγική, που ελπίζουμε ότι θα οδηγήσουν σε πορεία μονιμότερης διευθέτησης περιφερειακές κρίσεις και στην αποτροπή νέων πολεμικών περιπετειών…
Η ελληνική διπλωματία εκ των πραγμάτων λοιπόν θα είναι ενεργητικά παρούσα σε όλη αυτή τη διεθνή διπλωματική κινητικότητα, που θα προβάλλεται από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, στο ευτυχές πρόσωπο της υπουργού Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη…
Αυξάνεται κατακόρυφα η διεθνής αναγνωρισιμότητα της ελληνίδας υπουργού Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη, τον μήνα Σεπτέμβριο, ανανεώνονται γνωριμίες και δημιουργούνται νέες φιλίες και διαπροσωπικές σχέσεις με ξένους ηγέτες και ομολόγους της… Φυσικό είναι να αυξάνονται και οι προσωπικές φιλοδοξίες…
Προεδρεύουσα στο Συμβούλιο Ασφαλείας η υπουργός Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη, πρόεδρος της Διεθνούς Σοσιαλιστικής ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου, ως Ελλάδα κερδίζουμε βεβαίως πρόσθετο διεθνές κύρος και εκτίμηση, αλλά στην εσωτερική πολιτική σκηνή χάνει μάλλον ο Γ. Παπανδρέου το προβάδισμα που είχε σε διεθνή αναγνωρισιμότητα και σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων… Ούτε έξω λοιπόν πάει καλά ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ…
Δύο φορές τυχαίνει στην υπουργό Ντ. Μπακογιάννη να έχει διεθνή προβολή από τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης, την πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, με το θεσμικό της αξίωμα, ως δημάρχου της πόλης που φιλοξενεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και τη δεύτερη φορά τις επόμενες εβδομάδες στη Νέα Υόρκη, ως προεδρεύουσα του Συμβουλίου Ασφαλείας… Εάν όμως όλα εξελιχθούν ομαλά και ευχάριστα, η διεθνής προβολή της φωτογενούς υπουργού θα είναι… περιορισμένη έως μηδαμινή. Εάν οι εξελίξεις πάρουν δραματική τροπή, όλα τα φλες θα πέσουν πάνω της… Δυστυχώς, μόνο οι «κακές» ειδήσεις μονοπωλούν, τις περισσότερες φορές, το ενδιαφέρον του διεθνούς ακροατηρίου…
Το υπουργείο Εξωτερικών ορισμένους έμπειρους πρέσβεις τούς έχει σαν τις καλές «Φιλιππινέζες», για όλες τις δουλειές και για όλα τα υπουργεία… Μια μικρή μόνο προϋπόθεση για αυτή την επιλεκτική απόσπαση είναι να είσαι «γνώριμος από παλιά» του αντιστοίχου υπουργού… Έτσι, στην υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης Φ. Πάλλη-Πετραλιά, στη διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων, πρόλαβε και τοποθετήθηκε ο πρέσβης Αλ. Χριστόπουλος, που μόλις επέστρεψε στην Αθήνα από την Ινδονησία… Στην εξωτική αυτή χώρα στείλαμε ως νέο πρέσβη τον Χαρ. Χριστόπουλο. Θα μπερδευθούν λιγάκι στην αρχή οι Ινδονήσιοι, μέχρι να αντιληφθούν την «αλλαγή φρουράς» στη πρεσβεία μας στην Τζακάρτα, ότι το ίδιο επώνυμο μπορεί να σημαίνει διαφορετικό άτομο… Το ευχάριστο για τους διπλωματικούς με τις αποσπάσεις εν ενεργεία πρέσβεων σε άλλα υπουργεία και άλλες υπηρεσίες, όπως του πρέσβη Ι. Κοραντή στην ΕΥΠ, είναι ότι τελικά βρίσκουν όλοι κάποια αξιοπρεπή πρεσβευτική καρέκλα να καθίσουν… διότι την σήμερον ημέραν, στο νεοκλασικό της Βασ. Σοφίας, με την υπερπληθώρα των νέων πρέσβεων, δεν υπάρχει κενή διευθυντική θέση ούτε για δείγμα…
Δεν ξέρω πόσο καλά τα καταφέρνουμε ως Ελλάδα στην παραδοσιακή διπλωματία, αλλά στην «αθλητική διπλωματία» (sports diplomacy) και ειδικότερα στην καλαθόσφαιρα, κοινώς στο μπάσκετ, κερδίζουμε τρίποντα και εντυπωσιακές νίκες… Δεν ξέρω πόσοι θα κατέβουν στο αεροδρόμιο να υποδεχθούν με ζητωκραυγές την υπουργό Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη για τον υποτιθέμενο «πρωταγωνιστικό μας ρόλο» στην Ν.Α. Ευρώπη, ξέρω όμως πόσες χιλιάδες αγνών φιλάθλων θα τρέξουν στην υποδοχή των καταπληκτικών παιδιών του εθνικού προπονητή Παναγιώτη Γιαννάκη… Μήπως λοιπόν θα πρέπει να κάνουν και οι διπλωμάτες, αλλά και αρκετοί πολιτικοί μας, ταχύρρυθμα σεμινάρια από τον Π. Γιαννάκη, για να μάθουν τι σημαίνει συστηματική δουλειά, ομαδικό πνεύμα, συλλογική προσπάθεια (οι διπλωμάτες μας αλληλοσφάζονται…) και κυρίως όραμα και πίστη στην τελική νίκη… Εάν την «ελληνική ψυχή» που έδειξε σε όλους τους αγώνες η Εθνική μας ομάδα, την είχαν σε αντίστοιχο βαθμό αρκετοί από τους σήμερα ασχολούμενους (μάλλον ερασιτεχνικά) με τα εθνικά μας θέματα και τα ζωτικά ελληνικά συμφέροντα, δεν θα ήμασταν στη δυσάρεστη θέση όπου βρισκόμαστε σήμερα… σε συνεχή αναδίπλωση, υποχώρηση, σε συνεχές αδιέξοδο… Και η διπλωματία είναι σύνθετο αγώνισμα, θέλει μυαλό, πείσμα, αντοχή, πίστη στο τελικό αποτέλεσμα, συνεχή διεκδίκηση για λόγους αποτρεπτικούς και προληπτικούς… Παίκτες είναι και οι διπλωμάτες και όταν τρώνε τρίποντα σε ό,τι αφορά τις διεθνείς μας σχέσεις, τότε είναι κακοί παίκτες και πρέπει να κάτσουν στον πάγκο… Θα επανέλθουμε με παραδείγματα…
Α. Κ.