Οι 3 κρίσιμες ώρες αύριο για την Ελλάδα!

Ο λόγος τής εδώ επίσκεψης Πούτιν είναι ακριβώς ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης. Σημειώνεται μάλιστα, ενδεικτικό του τρομερού ρωσικού ενδιαφέροντος για τον αγωγό αυτόν, ότι η επίσκεψη πραγματοποιείται με πρωτοβουλία του Β. Πούτιν.

Η Ρωσία θέλει δίοδο για τα πετρέλαιά της μη ελεγχόμενη από τις ΗΠΑ, αλλά ούτε και από την Τουρκία, παρά τη συνεργασία των δύο χωρών σε άλλους τομείς. Άλλωστε, ο Πούτιν δεν τρέφει τα… καλύτερα αισθήματα για τη γειτονική μας χώρα. Οπότε η κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης καθίσταται μονόδρομος και καθοριστικής σημασίας για την ανερχόμενη Ρωσία. Ακριβώς γι’ αυτό έχει προκαλέσει την αντίδραση της αμερικανικής υπερδύναμης. Αντίδραση που εκφράστηκε και στις συναντήσεις της Ντόρας Μπακογιάννη με την Κοντολίζα Ράις. Έχει λοιπόν ο Καραμανλής αύριο να δώσει και μια μάχη ισορροπιών. Από τη μια το συμφέρον της χώρας, το οποίο αν υπηρετήσει θα καταγραφεί ως ο πρωθυπουργός που έφερε την Ελλάδα σε πρωταγωνιστικό ρόλο στο διεθνές προσκήνιο. Από την άλλη οι αμερικανικές πιέσεις…

Σε κάθε περίπτωση η αυριανή συνάντηση Καραμανλή – Πούτιν είναι καθοριστικής σημασίας. Καθόλου υπερβολικό να ισχυριστεί κάποιος ότι στη διάρκειά της θα παιχτούν πάρα πολλά. Η επίσκεψη του Πούτιν θα διαρκέσει περίπου τρεις ώρες. Το καθοριστικό τετ α τετ με τον Κ. Καραμανλή θα διαρκέσει περίπου 15 λεπτά. Θα ακολουθήσει μίας ώρας συνάντηση των αντιπροσωπειών Ελλάδας και Ρωσίας, όπου από ελληνικής πλευράς θα είναι παρόντες ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας, η υπουργός Εξωτερικών Ν. Μπακογιάννη, ο γενικός γραμματέας Ανάπτυξης Ν. Στεφάνου και υπηρεσιακοί παράγοντες, συνολικά δέκα άτομα, όσα και από ρωσικής πλευράς.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσει τριμερής με τη συμμετοχή και του πρωθυπουργού της Βουλγαρίας κ. Παρβάνοφ και ακολούθως κοινή συνέντευξη των τριών ηγετών, όπου θα γίνει μία ερώτηση από δημοσιογράφο καθεμιάς από τις τρεις χώρες.

Ο Β. Πούτιν θα έχει συνάντηση και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια.

Επίσης, ο Κ. Καραμανλής θα παραθέσει γεύμα στους υψηλούς ξένους επισήμους στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Κινγκ Τζορτζ.

Όσο για τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης; Δίνουν τόση έκταση σε αυτή την καθοριστική επίσκεψη όση δίνουν στα… τηλεοπτικά και έντυπα μονόστηλα, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) τη μιζέρια και την κατάντιά τους…

Ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης

Στη χώρα όπου διυλίζονται τα κουνούπια και καταπίνονται με χαρακτηριστική ευκολία οι καμήλες σπάνια διαισθανόμαστε τη σημασία για πράγματα που μας αφορούν και μας επηρεάζουν σαν κράτος. Πόσοι αλήθεια γνωρίζουν τι θα συμβεί στην Αθήνα τη Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου 2006; Οι περισσότεροι μάλλον θα απαντούσαν ότι αρχίζει η εφαρμογή του δακτυλίου ή ότι ξεκινούν απεργίες. Ελάχιστοι θα απαντούσαν ότι η ερχόμενη Δευτέρα είναι μια ημέρα ΠΟΛΥ καθοριστική για το διπλωματικό μέλλον της χώρας μας.

Την ημέρα αυτή επισκέπτεται την Αθήνα και τον Πρωθυπουργό ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν με δική του πρωτοβουλία, με σκοπό να δώσει με την παρουσία του ώθηση στην κατασκευή του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης. Τόση είναι η στρατηγική σημασία αυτού του αγωγού, που ο Ρώσος Πρόεδρος παίρνει το παιχνίδι προσωπικά στα χέρια του. Έλαχε λοιπόν στον Κώστα Καραμανλή να διαχειριστεί το φλέγον αυτό ζήτημα. Η εξέλιξη στο θέμα αυτό σχετίζεται άμεσα με το διπλωματικό μέλλον της χώρας μας

Το έργο σερνόταν 13 χρόνια από υπουργό σε υπουργό. Με μόνιμο πονοκέφαλο να μη χαλάσουν τις καρδιές των προτεκτόρων, οι ελληνικές κυβερνήσεις ακολουθούσαν τα γεγονότα ασθμαίνοντας και δεν παρενέβαιναν ποτέ για να καθορίσουν την εξέλιξή τους. Όπως αποδεικνύουν οι εξελίξεις, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει δώσει μια ώθηση στο έργο με την πολιτική συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού που υπογράφηκε στις 12 Απριλίου του 2005 στη Σόφια από τις κυβερνήσεις Ελλάδας – Ρωσίας – Βουλγαρίας.

Η κυβέρνηση που διαχειρίζεται σήμερα το θέμα δείχνει να έχει κατανοήσει το μεγάλο διακύβευμα της Δευτέρας, παρ’ όλο ότι με τρόπο ακατανόητο απάλλαξε από τα καθήκοντά του τον άνθρωπο που αντελήφθη αμέσως την πολιτική και διπλωματική υπεραξία του αγωγού και διαχειρίστηκε το θέμα σαν προσωπικό στοίχημα κατά την προηγούμενη διετία. Τη στιγμή που οι οιωνοί ήταν αρνητικοί και οι Ρώσοι έδειχναν να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους για τον αγωγό αυτό, ο Γιώργος Σαλαγκούδης, ως υφυπουργός αρμόδιος για την ενεργειακή πολιτική της χώρας, έδειξε διορατικότητα και έβαλε τον αγωγό σε τροχιά υλοποίησης για να φτάσουμε σήμερα στην επί τούτου επίσκεψη Πούτιν.

Σε κάθε περίπτωση, η ερχόμενη Δευτέρα θέτει ένα μεγάλο στοίχημα για τη διπλωματική ισχύ της χώρας μας. Και η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Προκαλούσε ανέκαθεν ιδιαίτερη ανησυχία η σύγκριση της πολιτικής της χώρας μας γύρω από τους αγωγούς και το πώς αυτοί σχετίζονται άμεσα με τις ευρύτερες διπλωματικές μας επιδιώξεις με την αντίστοιχη πολιτική της γειτονικής μας Τουρκίας.

Έχοντας κατανοήσει ότι η γεωγραφική θέση της χώρας τους προσδίδει από μόνη της γεωπολιτική υπεραξία στο κράτος, οι Τούρκοι στρέφονται με στρατηγική στη βέλτιστη αξιοποίηση της αμερικανο-ρωσικής αντιπαλότητας. Έχουν μάθει ότι στην αναμπουμπούλα μπορεί να κερδηθεί η μερίδα του λέοντος. Και ενώ από τη μια πλευρά μπήκαν με μεγάλη προθυμία στον πετρελαιαγωγό Μπακού – Τιφλίδας – Τσεϊχάν που επέβαλαν σε κράτη και εταιρίες οι ΗΠΑ, δεν είχαν κανένα πρόβλημα να κατασκευάσουν τον αγωγό φυσικού αερίου Blue Stream με τη Ρωσία και να αρνηθούν τα αιτήματα διελεύσεως και χρήσεως βάσεων που διατυπώθηκαν από την αμερικανική διπλωματία.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αρπάξει τη διπλή ευκαιρία που εμφανίζεται με τους αγωγούς φυσικού αερίου Τουρκία – Ελλάδα – Ιταλία και πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, για να καταστήσει τη χώρα παράγοντα καθοριστικό στη γεωπολιτική της ευρύτερης περιοχής. Άλλωστε όσοι θαυμάζουν τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που υπήρξε λύκος της διπλωματίας με τις συνθήκες του Νευγί και των Σεβρών, γνωρίζουν ότι σε περιόδους διεθνούς επανακαθορισμού δυνάμεων μπορείς με στρατηγική και ευφυΐα να κάνεις τη χώρα ισχυρότερη.

Ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης έχει καταστεί ιδιαίτερα σημαντικός για τις μεγάλες δυνάμεις. Δεν είναι μόνο ο Ρώσος Πρόεδρος που προσπαθεί να εξασφαλίσει την κατασκευή του προς όφελος της χώρας του. Η αμερικανική διπλωματία όλο το τελευταίο διάστημα επιχειρεί να ελέγξει τις εξελίξεις γύρω από τον αγωγό αυτό -αλλά και τις εμπορικές προοπτικές του αγωγού φυσικού αερίου Τουρκίας – Ελλάδας – Ιταλίας. Η Κοντολίζα Ράις ήρθε στην Αθήνα με πρώτο θέμα στην ατζέντα της το ενεργειακό και τους αγωγούς που θα διέρχονται από ελληνικό έδαφος.

Οι ίδιες προτεραιότητες επικράτησαν και στις συζητήσεις της ελληνίδας υπουργού Εξωτερικών όταν επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον. Είναι προφανές ότι το παιχνίδι ισχύος μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων είναι καταρχάς ενεργειακό. Άλλωστε πάντα η έκβαση στο παιχνίδι της διεθνούς ισχύος καθοριζόταν από τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και των δρόμων τροφοδοσίας των αγορών.

Τα πετρέλαια του Κιρκούκ, της Μοσούλης, της Μέσης Ανατολής και της Κασπίας, αλλά και οι διώρυγες του Σουέζ και του Παναμά, τα στενά του Ορμούζ και ο Βόσπορος και τον τελευταίο αιώνα οι χώρες από τις οποίες περνούν ή πρόκειται να περάσουν αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελούν την παλαίστρα για την εξασφάλιση ισχύος μεταξύ όλων των μεγάλων δυνάμεων.

Η διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ για τη γεωπολιτική επικράτηση βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο. Έπειτα από μια παύση δέκα ετών που ακολούθησε την περεστρόικα και την πτώση του σοβιετικού οικοδομήματος, ένας νέος ψυχρός πόλεμος έχει ξεκινήσει και αφορά την ενέργεια. Η μεν Ρωσία, ως παραγωγός χώρα, δεύτερη στις εξαγωγές πετρελαίου και πρώτη σε αποθέματα φυσικού αερίου παγκοσμίως έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Οι υψηλές τιμές πετρελαιοειδών επέτρεψαν να αποπληρώσει το εξωτερικό της χρέος και σωρεύουν πλέον έσοδα στα κρατικά ταμεία. Η Ρωσία όμως, για να εξυπηρετεί αποδοτικά τις εξαγωγές της, πρέπει να έχει διασφαλισμένους και κατά το δυνατόν ελεγχόμενους τους δρόμους μεταφοράς των προϊόντων της προς τις μεγάλες καταναλώτριες χώρες της Ευρώπης, την Ινδία και την Κίνα.

Ο έλεγχος αυτών των δρόμων από τη Ρωσία δεν είναι εύκολα ανεκτός από τις υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις και κυρίως τις ΗΠΑ, που σε μια τέτοια εξέλιξη διαισθάνονται τον κίνδυνο στραγγαλισμού των διεθνών αγορών από τη Ρωσία και υπερίσχυσής της στη διεθνή σκηνή.

Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ, γνωρίζοντας ότι τα ενεργειακά αποθέματα του πλανήτη βρίσκονται μακριά από τη χώρα τους που καταναλώνει το ένα τέταρτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, νιώθουν πρόσθετη πίεση να ελέγξουν τους ενεργειακούς δρόμους προς όφελός τους, αλλά και να ψαλιδίσουν την ανερχόμενη δύναμη της Ρωσίας.

Έτσι, με μοντέρνα σχέδια Μάρσαλ, η αμερικανική διπλωματία έχει κατορθώσει να δημιουργήσει μια ασπίδα δικής της προστασίας γύρω από τη Ρωσία, ελέγχοντας ουσιαστικά χώρες όπως το Ιράκ, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, την Ουκρανία, που έχουν ή πρόκειται αναγκαστικά να έχουν αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου στο έδαφός τους. Η επανάχαραξη της αμερικανικής στρατηγικής στη Μέση Ανατολή και στην κεντρική Ασία -με δόγμα σαφώς πιο επιθετικό- οφείλεται σ’ αυτήν την πίεση, καθώς η αντίστροφη μέτρηση για τις ενεργειακές συμμαχίες στην περιοχή είχε πλησιάσει στη λήξη της.

Μέσα σ’ αυτόν τον διπλωματικό κυκεώνα, η χώρα μας προσλαμβάνει μεγάλη γεωπολιτική σημασία. Αποτελεί έναν φυσικό δρόμο που συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή και την κεντρική Ασία. ΗΠΑ και Ρωσία μας ζητούν να συνεργαστούμε σε αντιφατικές μεταξύ τους συνεργασίες.

Η Ρωσία θέλει να δει τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης να γίνεται πραγματικότητα για να μπορέσει να βοηθήσει τις αυξανόμενες εξαγωγές πετρελαίου της που μπλοκάρονται στα στενά του Βοσπόρου. Επίσης επιθυμεί να ελέγξει τη χωρητικότητα του υπό κατασκευή τουρκο-ελληνικού αγωγού φυσικού αερίου, αποκόπτοντας την Ευρώπη από εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας. Η Αμερική μας προτρέπει για τα αντίθετα. Ανάμεσα όμως στη σφύρα και το αμόνι υπάρχει χρυσός για την Ελλάδα. Γιατί όσο και αν φαντάζει ουτοπικό και ακατόρθωτο, υπάρχει τρόπος να είναι κερδισμένη η χώρα και ικανοποιημένοι οι σύμμαχοι.