Επί δεκαετίες στο έλεος της φωτιάς η χώρα μας

Το πρόβλημα των πυρκαγιών είτε από εμπρησμούς είτε από απροσεξίες μεμονωμένων και ασυνείδητων ατόμων είτε από κεραυνούς -την πύρινη λαίλαπα στο Μαίναλον της Αρκαδίας κεραυνός την προκάλεσε- ΕΙΝΑΙ ΧΡΟΝΙΟ. Και ως χρόνιο όφειλε να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα σοβαρότητα και μεθοδικότητα εδώ και δεκαετίες.

Παρέλκουν, επομένως, και καθίστανται λίαν εξοργιστικές, πρωτίστως για τους πληττόμενους, αλλά και για τους υπόλοιπους πολίτες που στερούνται όλο και περισσότερους πνεύμονες οξυγόνου, οι εκνευριστικές σκιαμαχίες των ηγητόρων του δικομματισμού, οι οποίοι εναλλάσσονται στην εξουσία και τη νέμονται καταλλήλως μόλις την ξανακαταλάβουν…

(Οι εκ των υστέρων… καταπελτικές δηλώσεις του κ. Παπανδρέου και του κ. Βενιζέλου θυμίζουν – θα το πω, με το συμπάθιο, χοντρά και παραστατικά- ροχάλες με αντίθετο άνεμο που τις επιστρέφει στα μούτρα τους).

Δεν θα μετρήσω μπακαλίστικα, όπως πράττουν συχνά παράγοντες της ΝΔ, τα χρόνια που κυβέρνησε το ΠΑΣΟΚ από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν – και ήταν πασιφανώς μπόλικα. Σημασία έχει ότι αμφότερα τα κόμματα εξουσίας παραμέλησαν εγκληματικά τη δασοπροστασία. Και όχι μόνον αυτό. Νομιμοποίησαν αναίσχυντα μετά από εμπρησμούς δασικών περιοχών αυθαίρετα κτίσματα, παρά το γεγονός ότι είχαν ανακηρύξει αναδασωτέες τις περιοχές αυτές. Ποιoς ξεχνάει επί κυβερνήσεως Σημίτη τη βιβλική καταστροφή ύστερα από πολλαπλούς εμπρησμούς στην Πεντέλη, στον Διόνυσο, στην Ανθούσα, στην Παλλήνη, στην Καλλιτεχνούπολη και στον Νέο Βουτζά; Οι βίλες που χτίστηκαν εκεί αποτελούν και θα εξακολουθούν να αποτελούν αψευδή μάρτυρα της κρατικής αναξιοπιστίας.

Στην ιεράρχηση των κυβερνήσεων τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ η δασοπροστασία κατατάσσεται ως προς τις προτεραιότητες στις τελευταίες θέσεις του προϋπολογισμού. Παρά την παροιμιώδη ρουσφετολογική πολιτική στις προσλήψεις ημετέρων που εφάρμοζε ιδίως το ΠΑΣΟΚ, χωρίς να πηγαίνει πολύ πίσω και η ΝΔ, η μεγάλη τσιγκουνιά αφορούσε τον αριθμό των πυροσβεστών! Και δεν αντιλήφθηκε κανένα από τα βλακόμετρα και τους κουτεντέδες που μας κυβέρνησαν και μας κυβερνούν υπό τη μία ή την άλλη εκδοχή του μονοκομματικού δικομματισμού μας ότι οι πυροσβέστες είναι εξίσου πολύτιμοι και σε εποχές του έτους που δεν υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιών. Αν διαθέταμε επαρκείς και εκπαιδευμένους πυροσβέστες, καθοδηγούμενoυς επιτελικά, θα είχαμε περιστείλει (για να μην πω ότι θα είχαμε αποφύγει) την ολοκληρωτική καταστροφή της Κασσάνδρας. Πώς; Η απάντηση είναι απλούστατη: Θα είχαν δημιουργήσει αντιπυρικές ζώνες στην περιοχή και θα είχαν διανοίξει δρόμους πρόσβασης στα δάση με τη βοήθεια στρατιωτικών μονάδων. Ταυτόχρονα θα είχαν καθαρίσει τα ξερόκλαδα, τα πούσια και εγκατεσπαρμένες φιάλες, οι οποίες πυρακτωνόμενες από τον ήλιο μετατρέπονται σε εύφλεκτη ύλη επικινδυνότατη.

«Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν», διαγορεύει η ευστοχότατη αυτή παροιμία, αλλά προσκρούει σχεδόν πάντοτε «εις ώτα μη ακουόντων», προς δόξαν της μηδέποτε αμβλυνθείσης επιπολαιότητάς μας ως λαού και της καπατσοσύνης των λαμόγιων να επωφελούνται από κάθε καταστροφή.

Είναι αυτονόητο ότι ο ικανοποιητικός αριθμός πυροσβεστών και μόνο δεν θα επαρκούσε για να κατασβέσει τους θερινούς μήνες του στροβιλισμού των ανέμων προς διάφορες κατευθύνσεις κάθε μεγάλης έκτασης πυρκαγιά.
Πλην του ικανοποιητικού, όμως, αριθμού πυροσβεστών,

ένας μελετημένος και αποτελεσματικός αντιπυρικός σχεδιασμός θα όφειλε να προβλέπει επαρκή για όλη τη χώρα πυροσβεστικά οχήματα και εξίσου επαρκή -και σε καλή κατάσταση- πυροσβεστικά αεροπλάνα και ελικόπτερα. Γεγονός που ούτε κατά προσέγγισιν συμβαίνει, με τα γνωστά θλιβερότατα αποτελέσματα.

Αλλά τι να πει κανείς όταν η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή στη δεύτερη θητεία της μετά τη μεταπολίτευση ψήφισε νόμο για την εκπόνηση δασολογίου και δασολόγιο δεν διαθέτουμε μέχρι σήμερα. Άμοιρες ευθυνών είναι όλες οι κυβερνήσεις που παρήλασαν από τότε στην εξουσία;

(Παρεμπιπτόντως: Εδώ δεν καταρτίσαμε κτηματολόγιο, μολονότι είχαμε εισπράξει σημαντικά κονδύλια από την ΕΕ και δεν τιμωρήθηκε ψυχή ζώσα παρά τις ολοφάνερες ποινικές επιπτώσεις εις βάρος εκείνων που χειρίστηκαν το θέμα. Θυμίζω ότι δραστήριο μέλος του τότε αρμόδιου συμβουλίου ήταν ο κ. Αλέκος Ντέκας, πρώτος σύζυγος της υπερτιμημένης -και εντελώς ανίκανης να αντεπεξέλθει στοιχειωδώς στα καθήκοντά της- κυρίας Φώφης Γεννηματά…)

Ομολογώ ότι θεωρούσα την έλλειψη δασολογίου σημαντικότερη από την έλλειψη κτηματολογίου. Όμως προκύπτει από δήλωση του προέδρου της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος στην «Καθημερινή» της Πέμπτης ότι η απουσία κτηματολογίου είναι γενεσιουργός αιτία πολλών πυρκαγιών, αφού την αναφέρει πρώτη και καλύτερη μαζί με «τον μη καθορισμό χρήσεως γης, την έλλειψη δασικών δρόμων, τους παράνομους οικισμούς και τις χωματερές». (Το ότι ο κ. πρόεδρος της προαναφερθείσας ένωσης δεν μνημονεύει και την έλλειψη δασολογίου το ερμηνεύω ως… μοιρολατρική αποδοχή εκ μέρους του ότι δεν θα υπάρξει ποτέ στη χώρα μας δασολόγιο…).

Χρήσιμες είναι οι αιτιάσεις και η θεμελιωμένη σε επιχειρήματα κριτική και χρησιμότερες οι εποικοδομητικές προτάσεις για τη ραγδαία, ει δυνατόν, βελτίωση των υποδομών μας. Ας είμαστε, όμως, δίκαιοι και αντικειμενικοί και ας μην αυτομαστιγωνόμαστε ανελέητα και σχεδόν μαζοχιστικά.

Ναι, μία από τις ωραιότερες και τουριστικότερες περιοχές της χώρας μας, η Κασσάνδρα της Χαλκιδικής, έχει μετατραπεί σε κρανίου τόπο και πάνω από 30.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης με πλήθος ελαιόδεντρα στη Λακωνία έχουν κατακαεί από την επέλαση της αδηφάγου φωτιάς. Όμως δεν είμαστε οι μόνοι που υφιστάμεθα κάθε καλοκαίρι τις συνέπειες καταστροφικών πυρκαγιών. Όλες σχεδόν οι λεγόμενες πολιτισμένες χώρες της ηπείρου μας, οι οποίες διαθέτουν και δασολόγια και κτηματολόγια και υγιείς πυροπροστατευτικές υποδομές, δεν είναι άτρωτες απέναντι στη μανία κάθε ανεξέλεγκτης φωτιάς.

Το πρόβλημα είναι δυσεπίλυτο και γενικότερο και συναρτάται άμεσα με το ακόλουθο ερώτημα: Έχει ο άνθρωπος τη δυνατότητα, παρά την αλματώδη, την ιλιγγιώδη πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ασυγκράτητη… οργή της φύσης, που εκδηλώνεται, όχι μόνο με γιγαντιαίες γλώσσες πυρός, αλλά και με σεισμούς, καταποντισμούς, ανεμοθύελλες, πλημμύρες και τσουνάμια; Ένα ερώτημα δυστυχώς χωρίς καταφατική απάντηση.