Δεν είναι… πανάκεια η Στοκχόλμη
Πριν, λοιπόν, βιαστούν ορισμένοι να αναφερθούν σε «σαπάκια» ή «σκυλοπνίχτες», θα έπρεπε να αναλογισθούν πως αν δεν υπήρχαν αυτά τα πλοία πολλά νησιά που σήμερα αποτελούν ακοίμητους φρουρούς του ζωτικού εθνικού μας χώρου ακριβώς επειδή κατοικούνται και έχουν ισχυρή οικονομία, θα ήταν βραχονησίδες και θα… άνοιγαν την όρεξη των γειτόνων μας για νέες «γκρίζες ζώνες» τύπου Υμίων… Δεν λέμε βέβαια ότι η συγκοινωνία στα νησιά θα πρέπει να γίνεται με ακατάλληλα ή επικίνδυνα πλοία. Ούτε η απόφαση που υπέγραψε ο υπουργός Ναυτιλίας με τον υπουργό Οικονομίας αναφέρει κάτι τέτοιο. Αντιθέτως προσδιορίζει σαφώς ότι κάθε πλοίο για να αυξήσει την επιχειρησιακή του ζωή θα πρέπει να εναρμονιστεί με τις προδιαγραφές που προβλέπει η Συνθήκη της Στοκχόλμης. Όποιο πλοίο δεν ενταχθεί στη Συνθήκη μόλις συμπληρώσει 35 χρόνια ζωής, θα αποσύρεται αυτοδίκαια και χωρίς δεύτερη συζήτηση. Τι προβλέπει όμως η… περίφημη Συνθήκη της Στοκχόλμης; Ποιες προδιαγραφές θέτει για τη συνέχιση της λειτουργίας των πλοίων ανεξάρτητα από το όριο ηλικίας τους; Πολύ απλά, η Συνθήκη θέτει πολλά και αυστηρά στάνταρ, τα οποία διασφαλίζουν στα πλοία δύο παράγοντες: αξιοπλοΐα και ευστάθεια. Δηλαδή προβλέπει την τοποθέτηση ειδικού πλέγματος στα διπύθμενα για την αποτροπή ρηγμάτων σε περίπτωση προσκρούσεων, τη δημιουργία πολλών στεγανών που να λειτουργούν χειροκίνητα και αυτόματα για να μη βυθίζεται το πλοίο ακόμα κι αν έχει σημειωθεί σε αυτό σημαντική εισροή υδάτων, αλλά και τη δημιουργία όλων εκείνων των προϋποθέσεων που να εξασφαλίζουν ευστάθεια στο πλοίο, ανεξάρτητα από καιρικές συνθήκες και τυχόν ζημιές που έχει υποστεί.
Επίσης προβλέπει συγκεκριμένο πάχος λαμαρινών και τακτοποίηση πλήθους λεπτομερειών που εξασφαλίζουν την αξιοπλοΐα του κάθε πλοίου. Όλες αυτές οι μετατροπές όμως δεν μπορεί να γίνουν σε όλα τα πλοία. Γιατί ουσιαστικά πρόκειται για ανακατασκευή του κάτω μέρους των πλοίων με ό,τι αυτό συνεπάγεται από πλευράς κόστους. Αν λοιπόν για να γίνουν όλες αυτές οι μετατροπές σε ένα πλοίο 35 χρόνων στοιχίζουν π.χ. 4 ή 5 εκατ. δολάρια και το πλοίο «πιάσει» για σκραπ τα 3 εκατ. δολάρια, τότε ο πλοιοκτήτης θα προτιμήσει να δώσει 8 εκατ. δολάρια προκαταβολή για να «χτίσει» ένα νέο πλοίο παρά να ανακαινίσει το παλιό. Το ότι απελευθερώθηκε το όριο ηλικίας δεν σημαίνει ότι όλα τα παλαιά πλοία μπορούν να ταξιδεύουν στο διηνεκές. Θα ταξιδεύουν αν γίνεται να ενταχθούν στη Συνθήκη της Στοκχόλμης και αν συμφέρει οικονομικά τις εταιρείες να προχωρήσουν σε μια τέτοια ενέργεια. Γι’ αυτό λέμε ότι αδικούν τον υπουργό και τα πλοία όσοι μιλάνε για «σαπάκια». Γιατί ένα πλοίο με καινούργια βρεχάμενα, με νέα στεγανά με πλέγμα κ.λπ., μόνο ως «σαπάκι» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Άσχετα αν με τις προδιαγραφές που απαιτεί η Συνθήκη της Στοκχόλμης, πολλά από τα υπάρχοντα πλοία δεν θα συμφέρει να ενταχθούν σε αυτήν λόγω κόστους, οπότε οι εταιρείες θα υποχρεωθούν να στραφούν στην αγορά ή στη ναυπήγηση νέων πλοίων. Οπότε δεν ευσταθεί ούτε το επιχείρημα πως η απελευθέρωση του ορίου ηλικίας θα αποτελέσει τροχοπέδη στην ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου. Να σημειώσουμε ότι ο νέος νόμος καλύπτει όλα τα πλοία άνω των 24 μέτρων. Δηλαδή και τις «παντόφλες». Κάτι που σημαίνει ότι όσες συμπληρώνουν 35 χρόνια «ζωής» ή θα αποσυρθούν ή θα πρέπει να ενταχθούν στη Συνθήκη της Στοκχόλμης.
Πάντως το ΥΕΝ παρ’ όλα όσα του… καταμαρτυρούν τα κανάλια, έχει κάνει σημαντικά βήματα για τη βελτίωση των παρωχημένων υπηρεσιών από τα πλοία στους επιβάτες. Συγκεκριμένα με πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα, καθηγητή Γιάννη Τζωάνου, ο οποίος «παίζει στα δάχτυλα» τα ευρωπαϊκά θέματα, προσπαθεί να πετύχει (και θεωρείται βέβαια ότι θα το πετύχει) να χρηματοδοτήσει από τα επιδοτούμενα αναπτυξιακά προγράμματα της ΕΕ τις επεκτάσεις των εταιρειών για την αλλαγή του ξενοδοχειακού εξοπλισμού των πλοίων. Δηλαδή όσες επεκτάσεις παίρνει ένα ξενοδοχείο για να ανακαινιστεί ή να επεκταθεί θα μπορεί να τις πάρει και η εταιρεία του κάθε επιβατηγού πλοίου. Έτσι, όποια εταιρεία θελήσει να εντάξει το πλοίο της στη Συνθήκη της Στοκχόλμης, θα μπορεί με ένα ελάχιστο επιπλέον κόστος να ανακαινίσει και το ξενοδοχειακό μέρος του πλοίου, ώστε να ξαναγίνει καινούργιο και να μπορεί να σταθεί με αξιώσεις στον ανταγωνισμό. Οπότε τα πλοία δεν θα είναι μόνο ασφαλή, αλλά και λειτουργικά με αναβαθμισμένες υπηρεσίες στους επιβάτες. Αν αυτά τα πλοία που δεν θα έχουν τίποτα παλιό πάνω τους θεωρούνται «σαπάκια» ας μας πουν εκείνοι που τα χαρακτηρίζουν έτσι ποια είναι τα καλύτερα…
Ν. Π.