υπουργείο Εξω(φρεν)ικών

Ήλθε, διάβασε και απήλθε… Για την υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη ο λόγος, που «συμμετείχε» στην ενημερωτική σύναξη όλων των πρέσβεών μας από το εξωτερικό, αλλά δεν άφησε περιθώρια για ερωτήσεις, να ακούσει απόψεις, προτάσεις, τους προβληματισμούς υψηλόβαθμων διπλωματών μας για τα εθνικά μας θέματα και τις διεθνείς εξελίξεις… Γιατί, λοιπόν, δεν τους έστειλε όσα τους διάβασε με φαξ στις πρεσβείες και στις… παραλίες από όπου επέστρεψαν, άρον άρον, για να την ακούσουν…

Ευπρόσδεκτη πάντως από τους πρέσβεις μας ήταν η πρωτοβουλία της υπουργού Ντόρας Μπακογιάννη να ενεργοποιήσει αυτή την παλιά πρακτική. Να θυμίσω ότι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιωργάκης Παπανδρέου, σε ανάλογη συνάντηση ελλήνων πρέσβεων στο παρελθόν, μετά την αρχική παρέμβασή του, παρέμεινε στην αίθουσα, για να ακούσει τις απόψεις και τις εκτιμήσεις έμπειρων πρέσβεων για τις εξελίξεις στις χώρες διαπίστευσής τους. Είχε βέβαια μαζί του και μερικούς συμβούλους που μιλούσαν τα αμερικανικά καλύτερα από τα ελληνικά, αλλά αυτό είναι άλλο «θέμα», εκτός θέματος…

Κάποτε είχαμε τη γνωστή «ώρα ΠΑΣΟΚ» με κύριο εκφραστή τον πρώην υπουργό Άμυνας, Ανάπτυξης κλπ. Άκη Τσοχατζόπουλο… Ο άνθρωπος αντί ώρα Ελλάδος είχε συγχρονίσει το ακριβό ρολόι χειρός που φορούσε με την αντίστοιχη ώρα στο Παρίσι (του ξενοδοχείου Four Seasons) και έτσι ερχόταν στις εκδηλώσεις με μία ώρα καθυστέρηση… Τώρα, επί ΝΔ έχουμε την «ώρα Ντόρας», με ανάλογες περίπου καθυστερήσεις… Έτσι λοιπόν η υπουργός «έστησε» όλους τους πρέσβεις, δημοσιογράφους και παρατρεχάμενους, καθώς και τους τρεις υφυπουργούς-σωματοφύλακες, Γ. Βαληνάκη, Ευρ. Στυλιανίδη, Θ. Κασσίμη, να την περιμένουν, υπομονετικά, για τη συνάντηση των πρεσβευτών… Ανταμείφθηκαν βεβαίως με μια ενδιαφέρουσα εναρκτήρια ομιλία από την υπουργό Εξωτερικών, που αποχώρησε αμέσως εν μέσω θερμών χειροκροτημάτων, μέχρι να κλείσουν οι κάμερες της τηλεόρασης και να αρχίσει η εμπιστευτική ενημέρωση…

Στην πρεσβευτική σύσκεψη συμμετείχε την ώρα του μεσημβρινού γεύματος και ο υπουργός Άμυνας, Βαγ. Μεϊμαράκης. Καλά διαβασμένος, διάβασε κι αυτός το γραπτό λογύδριο και δεν δέχθηκε ερωτήσεις ούτε μεταξύ τυρού και αχλαδίου, που λέει ο λόγος… Φαίνεται ήθελε να αποφύγει τίποτε πονηρές ερωτήσεις για την αγορά των νέων μαχητικών και προς τα πού κλίνει η πλάστιγγα… Πάντως, στο ίδιο επίσημο τραπέζι με την υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, αντάλλαξαν αρκετές ματιές που οι παρευρισκόμενοι ακόμη δεν μπόρεσαν να αποκωδικοποιήσουν πλήρως…

Θα θυμούνται οι παλιότεροι το περίφημο «κόκκινο βιβλίο του Μάο», του κινέζου ιστορικού ηγέτη, με οδηγίες για τον καλό κομμουνιστή… όπως και το «πράσινο βιβλίο» του συνταγματάρχη αδελφού Μ. Καντάφι της Λιβύης… Τώρα στη σύγχρονη εποχή μας έχουμε τη «γαλάζια βίβλο» του Γ. Αλογοσκούφη, υπουργού Οικονομίας, που τη μοίρασε σε όλους τους έλληνες πρέσβεις για τα επιτεύγματα της ελληνικής οικονομίας επί υπουργίας του… Όλα τα θετικά και ρόδινα επί ΝΔ τα παρουσίασε ευδιάθετος ο «τσάρος της ελληνικής οικονομίας», αποτόλμησαν λοιπόν οι διπλωμάτες να ψιθυρίσουν κάτι για κάποια… αυξησούλα, κανένα επιδοματάκι εξωτερικού… Οπότε αμέσως «τα γύρισε» ο υπουργός στην ανάγκη και νέων περικοπών και νέων αυστηρών περιορισμών στις δαπάνες και τελείωσε την παρέμβασή του με το γνωστό σαρδόνιο χαμόγελο που προβάλλουν οι εκάστοτε υπουργοί Οικονομικών και «αρνητικής απογραφής» που αφορά πάντοτε την οικονομική διαχείριση της προηγούμενης διακυβέρνησης…

Διαβάζω, επί τροχάδην, τη «γαλάζια βίβλο» Αλογοσκούφη, που μοιράσθηκε σε πολλαπλά αντίτυπα στους πρέσβεις, σε δίγλωσση έκδοση, ελληνικά και αγγλικά… με συνεχείς υπαινιγμούς και στοιχεία για τα αρνητικά και καταστροφικά που παρέλαβε η ΝΔ από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ… Τελικά, τους διπλωμάτες μας θέλουμε να τους κάνουμε κομματικούς ινστρούχτορες ή δικομματικούς εκπροσώπους της χώρας μας στο εξωτερικό… Άκρως ατυχείς, λοιπόν, οι αρνητικές αναφορές στο ΠΑΣΟΚ, στο συγκεκριμένο ενημερωτικό φυλλάδιο γα την ελληνική οικονομία. Δεν αμφισβητεί, βεβαίως, η στήλη τα θετικά στοιχεία και τα όποια επιτεύγματα της ελληνικής οικονομίας επί ΝΔ, αλλά κατακρίνει τα επιθετικά κομματικά αντανακλαστικά του χαμογελαστού υπουργού, σε μια υποτιθέμενη υπερκομματική συνάντηση πρέσβεων… Άσε που μπορεί, βάσει και του εκλογικού αποτελέσματος, μεγάλος αναλογικά αριθμός πρέσβεων να είναι και… ολίγον ΠΑΣΟΚ, οπότε τα διαβάζουν, εξοργίζονται, αλλά έχουν υπομονή και ευγένεια οι άνθρωποι…

Κομψή, αεράτη και αρκετά ηλιοκαμένη εμφανίσθηκε η υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη στη σύναξη των πρέσβεων. Γι’ αυτό όμως το μαύρισμα στο πρόσωπο της υπουργού, ρώτησε διπλωματικός, ιδιαίτερα ανήσυχος, τον διπλανό του: «Λες να είναι από τον πόλεμο και τους καπνούς στον Λίβανο;» «Όχι», του ψιθύρισε καθησυχαστικά έτερος παρατηρητικός πρέσβης, από «τα μπάνια του λαού» στην Κρήτη είναι αυτό το αρμονικό μαύρισμα και έτσι ξεαγχώθηκε ο ερωτών πρέσβη μας…

Εντυπωσίασε θετικά τους διπλωμάτες ο υφυπουργός Εξωτερικών Θ. Κασσίμης με τη σύντομη και περιεκτική παρέμβασή του. Να ανατεθούν τα γραφεία Τύπου των πρεσβειών σε διπλωματικούς, πρότεινε ο υφυπουργός, όντας ο ίδιος έγκριτος δημοσιογράφος… Δεν το είδε συντεχνιακά το θέμα της «ενημέρωσης προς τα έξω», αλλά ότι είναι καλύτερο και πιο αποτελεσματικό για την προβολή των ελληνικών θέσεων στο εξωτερικό… Το πρεσβευτικό ακροατήριο του απέδωσε «τόλμη και γοητεία», αλλά και πραγματική γνώση στον τομέα αρμοδιότητάς του…

Για την «πολιτιστική διπλωματία» και την τουριστική προβολή της Ελλάδας μέσω των πρεσβειών δεν αξιώθηκαν οι πρέσβεις μας να έχουν ενημέρωση, σκέψεις και απόψεις σε υψηλό επίπεδο από τους αρμόδιους υπουργούς Πολιτισμού Γ. Βουλγαράκη και Τουριστικής Ανάπτυξης Φ. Πάλλη-Πετραλιά… Δύο τομείς που αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας και εάν βεβαίως δεν είχαμε τα εθνικά μας θέματα σε διαρκή εκκρεμότητα, θα αποτελούσαν μαζί με την οικονομική διπλωματία τους επιθετικούς βραχίονες στην όλη δραστηριότητα των πρεσβειών μας… Ίσως στην επόμενη πρεσβευτική συνάντηση να προσκληθούν και οι παραπάνω υπουργοί… Εκτός και αν κάποιος «άλλος λόγος», όπως ακούω στους διαδρόμους, άφησε εκτός χώρου υπουργείου Εξωτερικών τους παραπάνω υπουργούς…

Πειστικός και άνθρωπος με λεπτό χιούμορ, λένε οι διπλωμάτες, ο υπουργός Ανάπτυξης Δημ. Σιούφας. επικεφαλής της «ενεργειακής διπλωματίας», έδωσε το «στίγμα» της χώρας μας σε αυτό τον νευραλγικό τομέα, προσδιόρισε τις φιλοδοξίες της Ελλάδας, που θέλει να συμμετάσχει ενεργά σε αυτό το σύνθετο παιχνίδι μεταξύ υπερδυνάμεων και όχι μόνο, που μπορεί να αναβαθμίσει τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας, σε μακροχρόνια βάση, σε στενή συνεργασία ακόμη και με τη γειτονική Τουρκία… Βεβαίως, η Άγκυρα, όταν βλέπει ότι η ίδια έχει οφέλη, τότε και μόνο τότε δείχνει ειλικρινή διάθεση συνεργασίας… Απάντησε και σε δύσκολες ερωτήσεις των πρεσβευτών ο υπουργός Δημ. Σιούφας, έχοντας δίπλα του ετοιμόλογο και διακριτικό υποβολέα τον γενικό γραμματέα Ανάπτυξης Ν. Στεφάνου…

Στους φιλόδοξους στόχους της οικονομικής διπλωματίας αναφέρθηκε ο υφυπουργός Εξωτερικών Ευρ. Στυλιανίδης. Έδωσε πολλά θετικά στοιχεία για τις ελληνικές εξαγωγές, για μια συνεχή αυξητική τάση στην οποία πιστεύει ότι συνέβαλε καθοριστικά το υπουργείο Εξωτερικών (αν δεν παινέσεις το σπίτι σου…), άλλοι βεβαίως θεωρούν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις γίνονται ολοένα και περισσότεροι εξωστρεφείς, ασφυκτιούν στη μικρή εσωτερική αγορά και γνωρίζουν ότι μόνος τρόπος επιβίωσής τους είναι η επέκταση στην ευρύτερη γειτονιά μας, Βαλκάνια, Μέση Ανατολή (πλην Λιβάνου προσωρινώς…), Τουρκία, μέχρι Κίνα και Ινδία.. Για τον «υπόγειο πόλεμο» διπλωματικών και εμπορικών ακολούθων, ο υφυπουργός Εξωτερικών δεν άκουσε, δεν είδε… Το έπαιξε Σουφλιάς μέχρι να βρεθεί η χρυσή τομή αρμονικής συμβίωσης, κάτω από την ίδια πρεσβευτική στέγη των δύο κατηγοριών υπαλλήλων στο υπουργείο Εξωτερικών. Πάντως, μερικοί εμπορικοί ακόλουθοι επιμένουν να υιοθετηθεί τακτική… Χεζμπολάχ κατά των διπλωματικών, μέχρι να πεισθούν να παρακαθήσουν στην τράπεζα των… διασυντεχνιακών διαπραγματεύσεων και έχουν, φαίνεται, την υποστήριξη, χαλαρή, όμως, ορισμένων φορέων παραγωγικών τάξεων…

Την παρθενική του εμφάνιση, στην πρεσβευτική συνάντηση, έκανε και ο νέος γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του υπουργείου Εξωτερικών, Θ. Σκυλακάκης. Στην παρέμβασή του αναφέρθηκε στον ανηφορικό δρόμο που έχει να διατρέξει η χώρα μας, η επιχειρηματική κοινότητα, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς ανταγωνισμού καθώς και στη σημαντική συνεισφορά και συμβολή των πρεσβειών μας στη γενικότερη προσπάθεια εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων…

Φαγητό για… λιβανέζους πρόσφυγες χαρακτήρισαν μερικοί διπλωμάτες το μεσημεριανό γεύμα της πρώτης μέρας, προς τους απανταχού πρέσβεις μας, που οργανώθηκε στο δώμα του υπουργείου με θέα την Ακρόπολη… Χαμηλής ποιότητας κέτερινγκ, ψαρικό φρεσκομαγειρεμένο, κατευθείαν από τον καταψύκτη… Δεν τους εξήγησαν, φαίνεται, ότι οι πρέσβεις μας, οι περισσότεροι, τουλάχιστον, από τη μακρά διπλωματική τους ευζωία έχουν μεταβληθεί σε αυστηρούς γευσιγνώστες και το μετριοτάτης ποιότητας φαγητό το σχολιάζουν ευρύτερα και μεγαλόφωνα. Αν δεν φταίει ο ατυχής εθιμοτυπάρχης ούτε ο οικονομικός διευθυντής που κάλυψε, μεμψίμοιρα, τη δαπάνη του πρεσβευτικού τραπεζώματος, τότε φταίει ο μάγειρας δύο μόνον αστέρων της εταιρείας κέτερινγκ και καλό είναι να τον αλλάξουν για να σταματήσουν τα σχόλια… Ακούστηκε βέβαια και η «κακία» ότι η ποιότητα του φαγητού ήταν ανάλογη με την απόδοση αρκετών πρέσβεων, αλλά θα ήθελα να μην το πιστεύω…

Προαγωγές πρέσβεων στον ανώτατο και καταληκτικό βαθμό του πρέσβεως (ambassadeur) βρίσκονται, αορίστως και διαχρονικά, πάντα «στα σκαριά» και πάλι συνεχώς στο «κάνε κράτει» για αργότερα… Θέσεις κενές στην επετηρίδα των διπλωματικών υπάρχουν αρκετές, φιλοδοξίες υπεραρκετές, με έντονα ενδιαφερόμενους… δεκαπλάσιους σχεδόν από τις υπάρχουσες θέσεις… Γι’ αυτό και ο συστηματικός «υπόγειος πόλεμος» μεταξύ υψηλόβαθμων διπλωματικών, ποιος θα «βγάλει το μάτι» του ανταγωνιστή του για να προωθήσει «αξιοκρατικά» τον εαυτό του… Κρατάει χρόνια τώρα αυτή η «ευγενής άμιλλα» και συνεχίζονται με αμείωτη ένταση τα «συντροφικά μαχαιρώματα» και αφότου ανέλαβε στο νεοκλασικό της Βασιλίσσης Σοφίας ως νέα υπουργός Εξωτερικών η Ντόρα Μπακογιάννη. Ας αναφέρουμε τους δέκα πρώτους πρέσβεις της διπλωματικής επετηρίδας, στην πλειοψηφία τους κατά γενικήν εκτίμηση ικανοί και έμπειροι πρέσβεις που περιμένουν καρτερικά την τελευταία προαγωγή τους, εκτός εάν κάποιος νεότερος πρέσβης με κίνηση αντάξια άγριου αιλουροειδούς τούς αρπάξει τη θέση, με κριτήρια «αξιοκρατικά», δηλαδή έχοντας πράγματι… ισχυρότερο «μέσο», πολιτικό εννοείται (συγγένειες, κουμπαριές κ.ά.) από τον ανταγωνιστή του…

Οι πρέσβεις που έχουν αρχαιότητα προαγωγής (παλιοσειρές, όπως τους λένε στον στρατό…) και αφυπηρετούν σε ένα-δύο χρόνια, είναι οι ακόλουθοι: Χαρ. Καραμπαρμπούνης, Ε. Δούκας, Ι. Μπουκαούρης, Λύσ. Μηλιαρέσης, Συν. Δρακόπουλος, Παν. Καρακάσης, Λεων. Χρυσανθόπουλος, Αλέξ. Μηλιαρέσης, Αντ. Νικολαΐδης και Κυρ. Ροδουσάκης.

Στους έντονα ενδιαφερομένους για προαγωγή στον ανώτατο πρεσβευτικό βαθμό είναι και ο πρέσβης Αρ. Αγαθοκλής, που, σύμφωνα με τους διαδρομιστές, φέρει βαρέως το γεγονός ότι ο τέως υπουργός Π. Μολυβιάτης, τον έκρινε μη προακτέο κατ’ απόλυτην εκλογή, ενώ προήχθησαν νεότεροί του, προφανώς λόγω ισχυροτέρων «μέσων» και συμπαθειών… Πάντως, και ο πρέσβης Αγαθοκλής θεωρείται από τους συναδέλφους του ως άκρως ευνοηθείς, εισήλθε στο υπουργείο Εξωτερικών τελευταίος στη σειρά του, αλλά τοποθετήθηκε από τον τότε υπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες, ως πρώτο πρεσβευτικό του πόστο, και από τότε, κατά τους διαδρομιστές, «καβάλησε καλάμι», κοντραρίστηκε με διάφορους αλλά και ένα αλαζονικό ύφος διαπίστωσε το έμπειρο μάτι του τέως υπουργού Π. Μολυβιάτη και τον καθήλωσε… Ας περιμένουν όλοι τη σειρά τους για προαγωγή, λένε ορισμένοι στο υπουργείο που γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις… Δεν χρειάζεται να γίνει… Λίβανος στο εσωτερικό του υπουργείου για να προαχθούν μερικοί βιαστικοί… Φαίνεται ότι η υπουργός Ντόρας Μπακογιάννη έχει πλήρη γνώση αυτής της εσωτερικής διαπάλης και δεν βιάζεται να κάνει προαγωγές, τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο και βλέπουμε…

Από τη συνάντηση των πρέσβεων, καταγράφω δηκτικό σχόλιο αρσενικού πρέσβη για αρκετές από τις γυναικείες συναδέλφους του: «πώς είναι δυνατόν να είναι τόσο ωραίες και θελκτικές όταν πρωτοεισέρχονται, ως νεαρές ακόλουθοι πρεσβείας στο υπουργείο και όταν φτάνουν στην ηλικία των πρώτων… ήντα να γίνονται επιεικώς αγνώριστες, ενώ τότε αποκτούν τον βαθμό της πρέσβειρας και αποτελούν τη ʽʽβιτρίναʼʼ της χώρας στο εξωτερικό;» Μου περιήλθε απάντηση, εξίσου δηκτική, γυναίκας πρέσβη για ορισμένους άρρενες συναδέλφους της που υπηρετούν σε ευρωπαϊκές χώρες (ονόματα στη διάθεσή σας). «Από ενδυματολογικής εμφάνισης αυτοί οι πρέσβεις παίρνουν άριστα και πάνε κατευθείαν στη… βιτρίνα, αλλά από μυαλό καλύτερα να τους κρύψουμε…» Τελικά, τους μάζεψαν όλους τους πρέσβεις μας στην Αθήνα για ενημέρωση ή για να «βγάλουν τα μάτια τους» πριν πάνε όλοι μαζί στις παραλίες…

Καλά μπάνια από τη στήλη, να μαυρίσετε με μέτρο έχοντας ως πρότυπο τη δερματική απόχρωση της υπουργού, Ντόρας Μπακογιάννη.

Α. Κ.