Πώς η Ντόρα «φλερτάρει» με τον Μπλαζί και σνομπάρει… την Κοντολίζα, έχοντας το βλέμμα στα σχέδια της Τουρκίας…
Πρέπει να ομολογήσω (και, πιστέψτε με, δεν το κάνω με ιδιαίτερη ευκολία…) πως η Ντόρα Μπακογιάννη χειρίζεται μέχρι τώρα πολύ καλά την υπόθεση της κρίσης στον Λίβανο. Φυσικά τηρουμένων των αναλογιών και των πραγματικών δυνατοτήτων που έχει η Ελλάδα. Η Ντόρα επένδυσε πολλά και προς το παρόν έχει εισπράξει σημαντικά οφέλη. Το σημαντικότερο κέρδος για το προσωπικό της πολιτικό προφίλ είναι ίσως η «στροφή» της προς τους Ευρωπαίους και δη τη Γαλλία και η διακριτική απόκλισή της από τα αμερικανικά συμφέροντα.
Λένε πως το σημαντικότερο πράγμα στην πολιτική και δη στη διπλωματία είναι η πληροφορία. Είναι όπως στο χρηματιστήριο. Εάν ξέρεις εγκαίρως πως μία μετοχή έχει… σενάριο, μπορείς να ποντάρεις και να βγάλεις λεφτά. Έτσι και στη διπλωματία. Η υπουργός Εξωτερικών μπορεί και συνομιλεί καθημερινά στο τηλέφωνο με τους ομολόγους της ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού. Και, όπως πληροφορείται η στήλη, είχε εισπράξει εγκαίρως πως οι Αμερικανοί επρόκειτο να κάνουν μία μικρή αλλαγή τακτικής υπέρ της εκεχειρίας, αφήνοντας, βεβαίως, τους Ισραηλινούς να κάνουν τη δουλειά τους. Το σημαντικότερο ήταν ότι η Ντόρα έχει ανοιχτή γραμμή με τον γάλλο ομόλογό της, τον Μπλαζί, και κατάλαβε πως η διπλωματία της εκεχειρίας που εφάρμοσε το Παρίσι είχε πολλές πιθανότητες να αποδώσει.
Υπήρχε όμως κι ένας πρόσθετος λόγος. Η Αθήνα γνώριζε πως αργά η γρήγορα θα ερχόταν η ώρα του σχηματισμού πολυεθνικής δύναμης. Και καταλάβαινε πως η Ελλάδα -εάν θέλει να συνεχίσει να διαδραματίζει έναν, έστω μικρό, διεθνή ρόλο- οφείλει να στείλει δυνάμεις στον Λίβανο. Εκείνο που φόβιζε την ελληνική πλευρά ήταν ότι οι Αμερικανοί θα ήθελαν ίσως να αναλάβουν οι Τούρκοι τη διοίκηση της ειρηνευτικής δύναμης. Κι αυτό ως ανταποδοτικό όφελος προκειμένου να πείσουν την Άγκυρα να μην εισβάλει προς το παρόν στο βόρειο Ιράκ, κάτι που έρχεται σε αντίθεση αυτή την ώρα με τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.
Για να αποφύγει ενδεχόμενη τουρκική διοίκηση στην πολυεθνική δύναμη η Ντόρα προτίμησε να συνταχθεί με αρκετά κατηγορηματικό τρόπο με το Παρίσι και, απ’ ό,τι φαίνεται, αυτό μας βγαίνει σε καλό αφού, όπως όλα δείχνουν, οι Γάλλοι θα είναι αυτοί που θα τεθούν επικεφαλής των κυανόκρανων στον Λίβανο.
Ταυτόχρονα η Ντόρα έστειλε προς όλες τις κατευθύνσεις το μήνυμα πως δεν είναι αδιαπραγμάτευτα φιλοαμερικανή, όπως της καταλογίζουν. Όχι ότι αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα. Πρόκειται για μία ευκαιριακή στροφή, για έναν ελιγμό που υπακούει και στα συμφέροντα της χώρας μας σε αυτή τη φάση.
Όμως, πέρα από όσα συμβαίνουν στον Λίβανο, αυτό που πραγματικά τρομάζει το υπουργείο των Εξωτερικών είναι ότι το Μεσανατολικό οδηγεί σε δραματική ανατροπή της ιεράρχησης των θεμάτων που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα.
Τα ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό, ακόμα και η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ μένουν πολύ πίσω στις προτεραιότητες της διπλωματικής ατζέντας των ΗΠΑ και της ΕΕ και οι κίνδυνοι που αναφύονται για τα ελληνικά συμφέροντα είναι προφανείς και συγκεκριμένοι.
Το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο ήταν άλλωστε σαφές. Οι λαοί της Ευρώπης και δη οι Γερμανοί, οι Αυστριακοί και οι Γάλλοι, που έχουν τον πρώτο λόγο, δεν θέλουν τους Τούρκους στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Πριν από λίγο καιρό ο αυστριακός καγκελάριος Σούσελ -που ειρήσθω εν παρόδω είναι στενός φίλος της Ντόρας- έβαλε στο τραπέζι το θέμα της «ειδικής σχέσης» της Τουρκίας με την ΕΕ. Σ’ αυτή τη λογική συντάσσονται τώρα και άλλοι. Και η Μέρκελ και ο Σιράκ το σκέφτονται σοβαρά.
Τι σημαίνει αυτό για μας; Ότι η Τουρκία μπορεί να φτάσει στο κατώφλι της Ευρώπης μόνο όμως ως οικονομικός εταίρος, αφού οι Ευρωπαίοι θέλουν την αγορά των 80 εκατομμυρίων και οι Αμερικανοί νοιάζονται για τους ενεργειακούς δρόμους που περνούν από την Τουρκία. Το ίδιο και οι Ρώσοι που θέλουν ανοιχτό τον Βόσπορο και δεν πολυνοιάζονται κατά τα άλλα αν η Τουρκία θα είναι στην Ευρώπη ή όχι.
Μια τέτοια εξέλιξη για την Ελλάδα ισοδυναμεί με πλήρη ανατροπή όσων γνωρίζαμε και είχαμε κάνει πυρήνα της πολιτικής μας τα τελευταία χρόνια.
Διότι η «ειδική σχέση» δεν επιβάλλει στην Τουρκία να υιοθετήσει πολιτική ύφεσης έναντι της Ελλάδας, δεν της επιβάλλει μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονιστικά μέτρα, δεν της επιβάλλει να απεμπολήσει ούτε μία από τις διεκδικήσεις της έναντι της χώρας μας. Και από την άλλη, η Αθήνα δεν διαθέτει πλέον κανένα ουσιαστικό επιχείρημα να βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για τα ευρωτουρκικά, υπερασπιζόμενη -όπως έκανε μετά το Ελσίνκι- την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας.
Όλα αυτά τα γνωρίζει η Ντόρα. Και μπορεί να κέρδισε πόντους από τον χειρισμό της στην υπόθεση του Λιβάνου, τα μέτωπα όμως τώρα ανοίγουν και η πολιτική της στο υπουργείο Εξωτερικών τώρα αρχίζει να δοκιμάζεται…