Λόγος εναντίον εθνικώς επιζημίου αυτoπαγιδεύσεως
Πρόκειται δηλαδή στην ουσία για πολιτική λογοκρισία. Αυτό θέτει αμείλικτα ερωτήματα για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελευθεροτυπία στη χώρα μας. Το «ΠΑΡΟΝ», που έχει έμπρακτα αποδείξει ότι σέβεται όλες τις απόψεις και αποτελεί βήμα ελεύθερης έκφρασης, δημοσιεύει το άρθρο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι ένας πραγματικός καταπέλτης κατά της πολιτικής της προτεινόμενης παραπομπής «όλων των θεμάτων στη Χάγη» και της πολιτικής του Ελσίνκι του κ. Σημίτη που οδήγησε στην αποδοχή «συνοριακών διαφορών και άλλων συναφών θεμάτων». Με συστηματική ανάλυση σημείου προς σημείον ο πρώην Πρόεδρος καταδεικνύει τις ολέθριες συνέπειες που θα είχε για την Ελλάδα η προσφυγή στη Χάγη, με πρόσχημα την υφαλοκρηπίδα, αλλά με πραγματικό αντικείμενο τις «συνοριακές διαφορές και άλλα συναφή θέματα» που δέχθηκε η κυβέρνηση Σημίτη με τη συμφωνία του Ελσίνκι.
Το κείμενο ακολουθεί την ιστορική ορθογραφία και η ανάγνωση του απαιτεί πολυτονική γραμματοσειρά. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή PDF από την ψηφιακή έκδοση του «Π».
Τοῦ Σμηναγοῦ Κωστῆ Ἠλιάκη
Φρονῶ, ὅτι μὲ τὴν ἀνάμειξι τοῦ Δικαστηρίου αὐτοῦ ὁδηγούμεθα σὲ ἐπιζήμια γιὰ τὰ ἐθνικά μας συμφέροντα αὐτοπαγίδευσι. Καὶ ἐξηγοῦμαι:
2. Ἤδη μὲ τὴν ὑπογραφὴ καὶ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα τοῦ κειμένου Συμπερασμάτων τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου τοῦ Ἐλσίνκι τῆς 10.12.1999 ἀποδεχθήκαμε (Σημεῖα 4, 9 καὶ 12 τῶν Συμπερασμάτων) τὴν ὕπαρξι ἐκκρεμῶν συνοριακῶν διαφορῶν καὶ ἄλλων σχετικῶν θεμάτων μὲ τὴν Τουρκία, τὰ ὁποῖα καὶ δεσμευθήκαμε νὰ ἐπιλύσουμε μὲ διαπραγματεύσεις μὲ αὐτήν, σὲ περίπτωσι δὲ ἀποτυχίας τῶν διαπραγματεύσεων ἀποδεχθήκαμε τὴν προώθησι, ἀκόμη καὶ μὲ πρωτοβουλία μόνου τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου, ἐπιλύσεως τῶν ἐν λόγῳ διενέξεων ἀπὸ τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης.
Εἶναι ἡ θλιβερὴ ἱστορία ἀπιστεύτου ἐνδοτικότητος στὶς τουρκικὲς ἐπιδιώξεις καὶ ἀφρόνου ἀπεμπολήσεως στοιχειωδῶν ἐθνικῶν μας συμφερόντων. Ἡ ἐθνική μας αὐτὴ συνθηκολόγησι συνετελέσθη σὲ τρία ἐπίπεδα:
1ον) μὲ τὴν ἀναβάθμισι τῆς Τουρκίας σὲ ὑποψήφια γιὰ ἔνταξι στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσι χώρα∙
2ον) μὲ τὴν ἐγκατάλειψι παγίων θέσεων τῆς ἐξωτερικῆς μας πολιτικῆς, καὶ συγκεκριμένως μὲ τὴν ἐκ μέρους μας ἀποδοχή, ὅτι ἐκκρεμοῦν συνοριακὲς διαφορές μας καὶ ἄλλα σχετικὰ θέματα μὲ τὴν Τουρκία καὶ τὴν δέσμευσί μας νὰ προέλθουμε γιὰ τὴν ἐπίλυσί τους σὲ διαπραγματεύσεις μὲ αὐτήν∙ καὶ
3ον) μὲ τὴν αὐτοπαγίδευσί μας νὰ ἀναθέσουμε, σὲ περίπτωσι ἀποτυχίας τῶν διμερῶν διαπραγματεύσεων, τὴν ἐπίλυσι ὅλων αὐτῶν τῶν διαφορῶν γιὰ «συνοριακὲς διαφορὲς καὶ ἄλλα σχετικὰ θέματα» στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, λύσις ἄκρως ἐπικίνδυνη καὶ καταστροφικὴ γιὰ τὰ ἐθνικά μας συμφέροντα.
Πράγματι:
(A) Τότε ἐκρίνετο ἀπὸ τὸ Εὐρωπαϊκὸ Συμβούλιον ἡ ὑποψηφιότης, μεταξὺ ἄλλων κρατῶν καὶ τῆς Τουρκίας πρὸς ἔνταξι στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσι. Τὴν ἔνταξι αὐτή, καίτοι δὲν συνέτρεχε καμμιὰ ἀπὸ τὶς σχετικῶς ἀξιούμενες ἀπὸ τὰ ἰσχύοντα κείμενα τῶν συνθηκῶν κλπ., ποὺ διέπουν τὴν ζωὴ τῆς Εὐρωπαϊκῆς ῾Ενώσεως, προϋποθέσεις, ἐπιθυμοῦσαν διακαῶς οἱ Εὐρωπαῖοι ἑταῖροι μας, κυρίως οἱ ἐξ αὐτῶν «μεγάλοι», γιὰ καθαρὰ οἰκονομικοὺς λόγους, πρὸς ἐκμετάλλευσι τῆς ἀγορᾶς τῆς γειτονικῆς μας χώρας τῶν 70 περίπου ἑκατομμυρίων κατοίκων. Ἀλλὰ καὶ οἱ Η.Π.Α., στὸ πλαίσιο κυρίως προστατευτικῆς ὑπὲρ τῆς Τουρκίας μερίμνης των. Ἀντιθέτως ἡ Ἑλλὰς δὲν εἶχε λόγους νὰ ἐπιθυμῇ τὴν ἔνταξι αὐτή, καὶ μόνο μὲ τὴν σκέψι, ὅτι μὲ τὴν βασικὴν ἐλευθερία διακινήσεως καὶ ἐγκαταστάσεως, ποὺ διέπει τὴν ζωὴ τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως, μὲ τὴν εἰσδοχὴ σ’ αὐτὴν τῆς Τουρκίας ἡ χώρα μας θὰ κατακλυσθῇ ἀπὸ ἑκατομμύρια Τούρκων, ἀναζητούντων τύχην καλλιτέραν ἀπὸ αὐτὴν στὴ χώρα των, ἴσως καὶ περισσότερα τῶν κατοικούντων Ἑλλήνων, ὥστε ἡ Ἑλλὰς κυριολεκτικῶς νὰ ἁλωθῇ καὶ νὰ ξαναγίνῃ, εἰρηνικῶς αὐτὴ τὴν φορά, Τουρκική!
Καὶ μάλιστα εἴχαμε τὴν εὐκαιρία, ἀφοῦ τόσο πολὺ ἐπιθυμοῦσαν οἱ Εὐρωπαῖοι ἑταῖροι μας τὴν ἔνταξι τῆς Τουρκίας, νὰ τοὺς ἐξωθήσουμε, ἐπισείοντες τὴν ἄρνησί μας σὲ ἀντίθετη περίπτωσι, ὅπως πειθαναγκάσουν τὴν Τουρκία νὰ συμμορφωθῇ, ἐπὶ τέλους ὄχι πρὸς ἰδικές μας ἐπιθυμίες, ἀλλὰ πρὸς τὰ ἐπανειλημμένα ψηφίσματα καὶ ἀποφάσεις τοῦ Συμβουλίου ᾽Ασφαλείας καὶ ἄλλων ὀργάνων τοῦ Ο.Η.Ε., ὡς καὶ τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου, περὶ ἀποχωρήσεώς της ἀπὸ τὴν κατεχομένη Κύπρο, καθὼς καὶ νὰ παύσῃ τὴν καθημερινὴ ἄνομη καὶ ἀντίθετη πρὸς τὸ Διεθνὲς Δίκαιο ἔναντι τῆς χώρας μας συμπεριφορά της.
Παρὰ ταῦτα ἐμεῖς τίποτε ἀπὸ τὰ ἐθνικῶς αὐτὰ ἐπιβαλλόμενα δὲν ἐπράξαμε. Ἀντιθέτως, ἀφοῦ ἐπισήμως, διὰ στόματος τοῦ ῾Υπουργοῦ μας ᾽Εξωτερικῶν, εἴχαμε προαναγγείλει, ὅτι θὰ γίνουμε, χωρὶς νὰ ζητᾶμε τίποτε καὶ χωρὶς ὅρους, ἡ ἀτμομηχανὴ γιὰ τὴν εἴσοδο τῆς Τουρκίας εἰς τὴν Εὐρωπαϊκὴν ῞Ενωσιν, συντελέσαμε ὄντως μὲ τὴν ἀξιουμένη ὁμόφωνη ἀπόφασι τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου, χάρις εἰς τὴν ἰδική μας συνεργασία καὶ ὑπογραφή, στὴν ἀναβάθμισι τῆς Τουρκίας στὴν κατηγορία τῶν ὑποψηφίων εἰς τὴν Εὐρωπαϊκὴν ῞Ενωσιν χωρῶν.
(B) Τότε ἐπίσης μὲ τὸ ἀνωτέρω ΣΗΜΕΙΟΝ 4 τῶν Συμπερασμάτων του τὸ ἐν λόγῳ Εὐρωπαϊκὸ Συμβούλιο προέτρεψε τὰ ὑποψήφια γιὰ ἔνταξι στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσι κράτη, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ Τουρκία, ὅπως ἐπιλύσουν «ὅλες τὶς ἐκκρεμοῦσες συνοριακὲς διαφορὲς καὶ ἄλλα σχετικὰ θέματα» (ἐδάφιον 4).
Πρέπει νὰ σημειωθῇ, ὅτι τὸ Σημεῖον αὐτὸ 4 τῶν Συμπερασμάτων τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου ἀφοροῦσε ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον στὶς Ἑλληνοτουρκικὲς σχέσεις, διότι κανένα ἄλλο ἀπὸ τὰ ὑποψήφια πρὸς ἔνταξι στὴν Εὐρωπαϊκὴν Ἕνωσιν κράτη δὲν εἶχε, οὔτε ἔχει προβλήματα μὲ τοὺς γείτονές του. Σὲ κάθε δὲ περίπτωσιν ὠφείλαμε νὰ ἐπιφυλαχθοῦμε στὸ προκείμενο, ἀποκλείοντες γιὰ τὶς ἑλληνοτουρκικὲς σχέσεις τὴν ρήτρα «ἐκκρεμουσῶν συνοριακῶν διαφορῶν καὶ ἄλλων σχετικῶν θεμάτων», πρᾶγμα, ποὺ μὲ περίσσεια ἀφροσύνης δὲν ἐπράξαμε. Καὶ ἔτσι μὲ τὴν ἰδικήν μας συνυπογραφὴν τῶν ἐν λόγῳ Συμπερασμάτων ἡ ῾Ελλὰς ἐνυπογράφως ἀνεγνώρισε, ὅτι εἰς τὶς σχέσεις μας μὲ τὴν Τουρκία «ἐκκρεμοῦν συνοριακὲς διαφορὲς καὶ ἄλλα σχετικὰ θέματα». Δηλαδή, ΠΡΩΤΟΝ, ἀποδεχθήκαμε ἀμφισβήτησι καὶ αὐτῶν τῶν ἐθνικῶν μας συνόρων!
Καί, ΔΕΥΤΕΡΟΝ, ἐπὶ πλέον τῶν ἀνωτέρω, μὲ τὴν ρήτρα περὶ «ἐπιλύσεως» δεσμευθήκαμε, νὰ προέλθουμε σὲ διαπραγματεύσεις μὲ τὴν Τουρκία ἐπὶ τῶν ἐν λόγῳ «ἐκκρεμουσῶν συνοριακῶν διαφορῶν καὶ ἄλλων σχετικῶν θεμάτων». Δηλαδὴ συμφωνήσαμε νὰ ἐπανασυζητήσουμε μὲ τὴν Τουρκία καὶ αὐτὰ τὰ μὲ διεθνεῖς συνθῆκες καθωρισμένα σύνορά μας!
(Γ) Τότε, τέλος, μὲ τὸ ἴδιο ΣΗΜΕΙΟΝ 4 τῶν Συμπερασμάτων τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου αὐτοπαγιδευθήκαμε, μὲ τὸ νὰ ἀποδεχθοῦμε τὴν προτροπή του πρὸς τὰ ὑποψήφια γιὰ ἔνταξι στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσι κράτη, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ Τουρκία, ὅπως, σὲ περίπτωσι ἀποτυχίας τῶν διαπραγματεύσεων «μέσα σὲ λογικὸ χρονικὸ διάστημα», θέσουν τὶς ἐκκρεμοῦσες διαφορὲς στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο» (ἐδάφιον 5), τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου ἐπιφυλαχθέντος, ὅπως «ἀνασκοπήσῃ τὴν κατάστασι σὲ σχέσι μὲ αὐτὲς τὶς διαφορές, εἰδικὰ ὅσον ἀφορᾷ τὶς ἐπιπτώσεις ἐπὶ τῆς ἐνταξιακῆς διαδικασίας καὶ προκειμένου νὰ προωθήσῃ τὴν διευθέτησί τους μέχρι τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου, τὸ ἀργότερον ὡς τὸ τέλος τοῦ 2004 » (ἐδάφιον 6).
Εἶναι λυπηρῶς ἀξιοσημείωτο, ὅτι ἡ «ὑποχρέωσις» ἀναθέσεως τῶν ἐκκρεμουσῶν διαφορῶν στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο, κατὰ τοὺς ἐν λόγῳ ὁρισμούς, βαρύνει μόνον τὰ «ὑποψήφια κράτη», ἑπομένως εἰς τὴν περίπτωσί μας μόνον τὴν Τουρκία, χωρὶς δηλαδὴ καὶ ἰδική μας εὐχέρεια, ὅπως, ἀδρανούσης ἢ δυστροπούσης εἰς αὐτὸ τῆς Τουρκίας, μὲ πρωτοβουλία μας συντρεχούσης νομίμου περιπτώσεως ἐπιληφθῇ τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο. Ἐνῷ, ἐὰν διετυποῦτο τοὐλάχιστον τοιαύτη εὐχέρεια καὶ διὰ τὴν Ἑλλάδα, θὰ ἠμπορούσαμε νὰ σύρουμε τὴν Τουρκία στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο γιὰ τὶς ἄνομες εἰς βάρος μας παραβάσεις της τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, πρᾶγμα, ποὺ δὲν ἠμποροῦμε νὰ κάνουμε τώρα, ἀφοῦ ἡ Τουρκία δὲν ἔχει ἀναγνωρίσει τὴν ἁρμοδιότητα τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου καὶ κάθε ὑπαγωγὴ ὑποθέσεώς της σ’ αὐτὸ ἀπαιτεῖ προηγουμένως τὴν ὑπογραφὴ συνυποσχετικοῦ, στὴν ὁποία βεβαίως ἡ Τουρκία γιὰ τὴν κρίσιν ἀνομημάτων της δὲν πρόκειται νὰ προέλθῃ. Ἔτσι καὶ ἀπὸ τῆς πλευρᾶς αὐτῆς ἀφωπλισθήκαμε. Ἡ σχετικὴ πρωτοβουλία λοιπὸν προσφυγῆς στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο, ἀγνοηθείσης τῆς Ἑλλάδος, ἀνετέθη εἰς τὴν Τουρκίαν. Καὶ μάλιστα ὄχι μόνον εἰς αὐτήν. Διότι, μὲ τὴν ἀνωτέρω συνυπογραφὴν ἀνεγνωρίσαμε στὸ Εὐρωπαϊκὸ Συμβούλιο τὴν δυνατότητα νὰ παραπέμπῃ ἑλληνοτουρκικὲς διενέξεις στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης ἀκόμη καὶ ὅταν αὐτὸ στὴ συγκεκριμένη περίπτωσι ἐμεῖς δὲν τὸ θέλουμε! Πλήρης λοιπὸν ἀπεμπόλησι τῆς ἐθνικῆς μας κυριαρχίας, ἰδιαιτέρως δὲ ἐπικίνδυνη. Ἀφοῦ, ἐὰν μᾶς ἀπέμενε κάποια δυνατότης νὰ ἀντιταχθοῦμε εἰς τὴν ὑπὸ τῆς Τουρκίας προσφυγὴν εἰς τὸ Διεθνὲς Δικαστήριον γιὰ συγκεκριμένο θέμα, ὡς ἀπαραδέκτως φερόμενον, διότι ἀνάγεται εἰς ἀπρόσβλητα κυριαρχικά μας δικαιώματα, εἶναι ὁλοφάνερον, ὅτι τὴν ἴδια ἀντίδρασί μας θὰ εἶναι ἐξαιρετικὰ δύσκολο νὰ τὴν προβάλουμε καὶ ἔναντι τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου, δηλαδὴ θεσμικῶς ἔναντι ὁλοκλήρου τῆς Εὐρώπης.
3. Ἀλλὰ ἡ προκειμένη εὐθεῖα ἀπεμπόλησις ζωτικῶν ἐθνικῶν μας συμφερόντων εἶχεν ἀρχίσει ἐνωρίτερον, ἤδη μὲ τὸ κοινὸν Ἑλληνοτουρκικὸν ἀνακοινωθὲν τῆς Μαδρίτης τῆς 8ης Ἰουλίου 1997. Πράγματι:
Τὴν ἐπὶ δεκαετίες θέσι μας, ὅτι δὲν ἔχουμε μὲ τὴν Τουρκίαν ἄλλη διαφορὰν ἀπὸ ἐκείνην τῆς ὁριοθετήσεως τῆς ὑφαλοκρηπῖδος τῶν νησιῶν μας τοῦ ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, τὴν ἔχουμε ἐνυπογράφως ἐγκαταλείψει μὲ τὸ ἐν λόγῳ σύμφωνόν μας μὲ τὴν Τουρκία. Διότι μὲ αὐτὸ ἀνεγνωρίσαμε, χωρὶς νὰ ὑπάρχει κανένας ἀπολύτως λόγος, ὅτι ἡ Τουρκία ἔχει νόμιμα ζωτικὰ συμφέροντα καὶ ἐνδιαφέροντα στὸ Αἰγαῖο∙ καὶ ἀκόμη παραιτηθήκαμε ἀπὸ κάθε μονομερῆ, χωρὶς τὴν ἰδική της συγκατάθεσι, ἐνέργεια στὸ Αἰγαῖο!
Συγκεκριμένως, ὅπως καὶ κατὰ τὸ παρελθὸν δημοσίως ἔχω ἐπισημάνει, μὲ τὸ 4ο σημεῖο τοῦ κοινοῦ ἀνακοινωθέντος τῆς Μαδρίτης τῆς 8ης ᾽Ιουλίου 1997 ῾Ελλὰς καὶ Τουρκία δεσμευθήκαμε ἀμοιβαίως σὲ «σεβασμὸ στὰ νόμιμα ζωτικὰ συμφέροντα καὶ ἐνδιαφέροντα τῆς κάθε χώρας στὸ Αἰγαῖο, τὰ ὁποῖα ἔχουν μεγάλη σημασία γιὰ τὴν ἀσφάλεια καὶ τὴν ἐθνικὴ κυριαρχία τους». ᾽Αλλὰ οἱ πάντες γνωρίζουν, ὅτι καὶ στὸ Διεθνὲς Δίκαιο ὅταν τὰ «συμφέροντα καὶ ἐνδιαφέροντα» ἑνὸς κράτους εἶναι «νόμιμα», ὀνομάζονται «δικαιώματα» καὶ ἀσκοῦνται ὡς τοιαῦτα, ἀνεξαρτήτως ἐὰν ἔχουν ἢ ὄχι «μεγάλη σημασία γιὰ τὴν ἀσφάλεια καὶ τὴν ἐθνική του κυριαρχία». ῾Η ἐπιλεγεῖσα ἑπομένως τότε διατύπωσις, σὲ συνδυασμὸ μάλιστα μὲ τὸν ὅρο «ζωτικά», ποὺ ἐνθυμίζει τὴν ἀξίωσι τῆς χιτλερικῆς Γερμανίας γιὰ «ζωτικὸ χῶρο», μόνον τὴν κερκόπορτα τῆς τουρκικῆς ἐπεκτατικῆς βουλιμίας ἄνοιξε, νομίμως πλέον! ᾽Αφοῦ ἠμπορεῖ ἀνέτως νὰ ἑρμηνευθῇ ὡς ἔμμεσος καὶ γιὰ πρώτη φορὰ ἀπὸ τὴν ῾Ελλάδα ἀναγνώρισις δικαιωμάτων τῆς Τουρκίας εἰς τὸ Αἰγαῖο, ἐνῷ τέτοια δικαιώματά της κατὰ τὸ Διεθνὲς δίκαιο καὶ τὶς ἰσχύουσες διεθνεῖς συνθῆκες δὲν ὑπάρχουν. Τὸ τελευταῖο ὅμως αὐτὸ νομικὸ γιὰ τὶς τουρκικὲς ἐπιδιώξεις πρόσκομμα ἔχει ἀναιρεθῆ πλέον μὲ τὴν ἄφρονα, ὡς ἀνωτέρω, συνυπογραφήν μας, σύμφωνα μὲ τὴν ἄλλη ἀρχὴ τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, κατὰ τὴν ὁποία καὶ ἁπλᾶ «συμφέροντα» ἢ «ἐνδιαφέροντα», δηλαδὴ καὶ προτοῦ αὐτὰ νὰ καταστοῦν «δικαιώματα», ἠμποροῦν νὰ ἀποτελέσουν ἀντικείμενο συμβατικῆς μεταξὺ τῶν κρατῶν δεσμεύσεως. Νὰ λοιπὸν πῶς μὲ περίσσεια ἐπιπολαιότητος καὶ ἀφροσύνης δεσμευθήκαμε.
4. Τώρα τὸ μνημονευθὲν ὑπεράνω τῆς θαλασσίας περιοχῆς Καρπάθου ἐπεισόδιο ἑλληνοτουρκικῆς ἀεροπορικῆς συγκρούσεως, τὸ ὁποῖο, ἐκτὸς ἄλλων, ἐστοίχισε τὴν ζωὴ σὲ ἕνα σμηναγό μας, ἀπέδειξε κατὰ τρόπον ψηλαφητῶς τραγικόν, ὅτι ἡ πολιτική μας θωπειῶν, ἐνδοτικότητος καὶ ὑποχωρήσεων ἔναντι τῆς Τουρκίας τίποτε δὲν ἀποδίδει, ἀντιθέτως μάλιστα γιγαντώνει τὴν εἰς βάρος μας προκλητικότητα καὶ ἐπιθετικότητά της. Λογικῶς ἑπομένως θὰ ἔπρεπε τὸ ἐν λόγῳ ἐπεισόδιο νὰ νουθετήσῃ τοὺς πάντες καὶ νὰ σημάνῃ τὴν κοινὴ ἐπὶ τέλους παραδοχή, ὅτι ἐπιβάλλεται μεταβολὴ ἄρδην τῆς στάσεώς μας ἔναντι τῆς Τουρκίας μὲ ὁλοσχερῆ ἐγκατάλειψιν ὅλων τῶν, ὡς ἀνωτέρω, χειρονομιῶν μας ἐνδοτικότητος καὶ ἀφρόνου συνθηκολογήσεως.
Ὅμως, κατὰ πρωτοφανῶς παράδοξο τρόπο, παριστάμεθα μάρτυρες τοῦ ἀντιθέτου ἀκριβῶς φαινομένου! Μὲ ἀφορμὴ τὸ ἀνωτέρω ἐπεισόδιον ἄρχισε νὰ καταβάλλεται ἐργώδης προσπάθεια αὐτοενοχοποιήσεώς μας, ὄχι, ὅπως θὰ ἔπρεπε, γιὰ τὴν χαραχθεῖσα κυρίως μὲ τὰ Συμπεράσματα τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου τοῦ Ἐλσίνκι τῆς 10.12.1999 ὀλεθρία πολιτικὴν ἐνδοτισμοῦ καὶ ὑποχωρήσεών μας, ἀλλά, ἀντιθέτως, διότι περίπου ἀθετήσαμε καὶ δὲν ἀνεπτύξαμε περαιτέρω τὴν πολιτικὴν αὐτὴν ἐθνικῆς συνθηκολογήσεως! Ἔφθασαν μάλιστα μέχρι σημείου νὰ χλευάζουν ὡς «μὴ σοβαρὴ» τὴν ἐθνική μας θέσι δεκαετιῶν, ὑπὸ ὅλες τὶς Κυβερνήσεις, ὅτι τὸ μόνο πρόβλημά μας μὲ τὴν Τουρκίαν εἶναι αὐτὸ τῆς ὁριοθετήσεως τῆς ὑφαλοκρηπῖδος τῶν νησιῶν μας τοῦ ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, καίτοι ἡ πολιτικὴ αὐτὴ ἦτο καὶ εἶναι ἡ μόνη ἐθνικῶς ἀξιοπρεπὴς καὶ ἐπιβεβλημένη! Καὶ τὴν χλευάζουν τώρα ἀκόμη καὶ ἐκεῖνοι, ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τῶν ὁποίων ὡς ὑπευθύνων ἡγετῶν ἠκολουθήθη ἡ πολιτικὴ αὐτή! Καὶ ὅλη ἡ ἐκστρατεία αὐτὴ αὐτοενοχοποιήσεως ἀναπτύσσεται μὲ κύρια ἐπῳδό, ἰδίως ἀπὸ διάφορα Μ.Μ.Ε., ἐφημερίδες καὶ ραδιοτηλεοπτικοὺς διαύλους, ὅτι ἐπιβάλλεται ἡ ἐγκατάλειψι τῆς ἀκολουθουμένης ἐπὶ τῶν ἑλληνοτουρκικῶν σχέσεων δῆθεν ἀνενδότου καὶ ἀδιεξόδου ἐξωτερικῆς μας πολιτικῆς, μὲ ἐπικέντρωσι στὴν ἀνάγκη παραπομπῆς των ὅλων ἐνώπιον τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης. Φυσικὰ ἠκολουθήθη καὶ στὴν περίπτωσιν ἡ δοκιμασμένη πρακτικὴ τῶν ὁλοκληρωτικῶν καθεστώτων, τοῦ ἀποκλεισμοῦ δηλαδὴ ἀπὸ τὴν σχετικὴ δημοσιότητα κάθε μὴ ἀρεστῆς ἀντιπάλου γνώμης, ὅταν συνέβαινεν ἡ ἐπιχειρηματολογία της νὰ εἶναι πειστικωτάτη καὶ ἀκαταμάχητος. Προφανῶς, γιὰ νὰ μὴ χαλάσῃ ἡ σοῦπα τῆς ἐπιδιωκομένης ἁμαρτωλῆς ποδηγετήσεως τῆς ἀνυποψιάστου κοινῆς γνώμης τῶν Ἑλλήνων.
Ὅμως, ὄχι μόνον γιὰ τὰ σοβαρώτατα αὐτά, ἀλλὰ καὶ ἡ συνολικὴ δέσμευσί μας, ἤδη μὲ τὴν συνυπογραφὴ καὶ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα τῶν Συμπερασμάτων τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου τοῦ Ἐλσίνκι τῆς 10.12.1999, περὶ ὑποβολῆς τῶν Ἑλληνοτουρκικῶν διενέξεων στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, οὐσιαστικῶς ἀποτελεῖ σαφῶς ἐπικίνδυνη καὶ ἐθνικῶς ἐπιζήμια αὐτοπαγίδευσί μας. Καὶ ἰδοὺ διατί:
5. Ἐν πρώτοις, τὸ Διεθνὲς Δικαστήριον τῆς Χάγης στερεῖται ἐν προκειμένῳ πάσης δικαιοδοσίας! Καὶ δὲν ἀποκλείεται, ἑπομένως, νὰ κηρύξῃ τὴν θεσμική του ἀναρμοδιότητα, ὁπότε τὸ ἀδιέξοδο θὰ εἶναι πλῆρες.
Καὶ στερεῖται δικαιοδοσίας, διότι, κατὰ τὸ ἄρθρον 36 § 3 τοῦ Καταστατικοῦ τῶν ῾Ηνωμένων ᾽Εθνῶν καὶ τὸ ἄρθρον ἐπίσης 36 τοῦ Καταστατικοῦ τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου, αὐτὸ ἐπιλαμβάνεται τῆς ἐπιλύσεως μόνον «νομικῶν» διαφορῶν. ῎Ηδη δὲ ἀπὸ τῶν συνθηκῶν τοῦ Λοκάρνο (1926) ὡς νομικὴ διαφορὰ θεωρεῖται καὶ νοεῖται μόνον «ἡ ἀμοιβαία ἀμφισβήτησις νομίμου δικαιώματος». Εἰς τὴν περίπτωσι ὅμως τῶν ἑλληνο-τουρκικῶν διενέξεων οὔτε ἡ ῾Ελλὰς ἀμφισβητεῖ «νόμιμο δικαίωμα τῆς Τουρκίας», ἀφοῦ κανένα νόμιμο δικαίωμα ἐπὶ ἑλληνικῶν ἐδαφῶν δὲν προβάλλει ἡ Τουρκία (ποὺ νὰ ἀμφισβητῇ ἡ ῾Ελλάς)· ἀλλὰ οὔτε καὶ ἡ Τουρκία ἀμφισβητεῖ τὰ ὑπὸ τῆς ῾Ελλάδος προβαλλόμενα «νόμιμα δικαίωματά» της. Π.χ. στὴν περίπτωσι τῆς βραχονησῖδος Ἴμια, οὔτε προβάλλει ἡ Τουρκία νόμιμο δικαίωμα, ποὺ νὰ ἀμφισβητῇ ἡ Ἑλλάς, ἀλλὰ οὔτε καὶ ἀμφισβητεῖ τὸ ὑπὸ τῆς Ἑλλάδος προβαλλόμενο «νόμιμο δικαίωμά» της, τὸ βασιζόμενο ἐπὶ τῶν διεθνῶν συνθηκῶν εἰρήνης καὶ ἐνσωματώσεως τῆς Δωδεκανήσου (1947) ἐν συνδυασμῷ πρὸς τὴν ᾽Ιταλο-τουρκικὴν τοῦ 1932∙ ἀφοῦ ἡ Τουρκία ἀντιπαρέρχεται τὶς διεθνεῖς αὐτὲς συνθῆκες, ὑποστηρίζουσα μάλιστα διὰ τὴν χρονικῶς δευτέραν, τοῦ 1947, ὅτι δὲν τὴν δεσμεύει, διότι δὲν ἦτο συμβαλλομένη καὶ ἡ ἰδία εἰς αὐτήν, καὶ προτείνει ἁπλῶς «ἀνασυζήτησιν» τοῦ ὅλου «προβλήματος» τοῦ Αἰγαίου, μὲ τὴν διεκδίκησι ἑκατοντάδων βραχονησίδων, ποὺ τὶς ἐντάσσει σὲ «γκρίζες ζῶνες», δηλαδὴ ἀμφισβητεῖ εὐθέως ὁλόκληρον τὸ ὑφιστάμενον νομικὸν καθεστὼς τοῦ Αἰγαίου!
᾽Ακόμη, ἡ ὑπαγωγὴ μιᾶς νομικῆς διαφορᾶς εἰς τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο ἐνέχει ἀπὸ μόνη της τὴν ἀναγνώρισι ἀμοιβαίως ἀπὸ τὸ κάθε μέρος, ὅτι τὸ ἄλλο μέρος ἀμφισβητεῖ τὸ νόμιμο δικαίωμά του. ῎Ετσι, μὲ δεδομένον, ὅτι στὶς ἴδιες, ὡς ἀνωτέρω, συνθῆκες θεμελιοῦται ἡ ἐθνική μας κυριαρχία ἐπὶ ὁλοκλήρου τῆς Δωδεκανήσου, μὲ τὸ νὰ δεχθοῦμε τὴν δικαιοδοσία τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου π.χ. γιὰ τὴν βραχονησῖδα Λίμνια (῎Ιμια), εἶναι σὰν νὰ ἀποδεχόμαστε τὴν ἀμφισβήτησι ἀπὸ τὴν Τουρκία τῆς ἐθνικῆς μας κυριαρχίας ἐπὶ ὁλοκλήρου τοῦ Δωδεκανησιακοῦ νησιωτικοῦ συμπλέγματος! Καὶ ἂς μὴ ξεχνᾶμε σχετικῶς, ὅτι οἱ Τοῦρκοι δὲν παραλείπουν, νὰ ἐπαναλαμβάνουν, ὅτι κακῶς ἠνέχθησαν τὴν ἐνσωμάτωσι τῆς Δωδεκανήσου εἰς τὴν μητέρα ῾Ελλάδα. Δὲν ἀποκλείεται ἑπομένως καθόλου νὰ προβάλουν καὶ τὴν ἐπιβουλή τους αὐτὴ ὡς «ἐκκρεμοῦσα» μαζί μας «συνοριακὴ διαφορά» τους ἢ ὡς «ἄλλο σχετικὸ θέμα».
6. Μὲ τὴν αὐτοδέσμευσί μας γιὰ τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο, ἐγκατελείψαμε, προκειμένου νὰ καθιδρυθῇ ἡ ἁρμοδιότης του, τὴν ἐπίκλησι τοῦ πολιτικοῦ χαρακτῆρος τῶν ἑλληνο-τουρκικῶν διενέξεων. Ἔτσι ὅμως ἀπωλέσαμε τὴν δυνατότητα, νὰ ἐπισημαίνουμε διαρκῶς, ὅτι ἡ Τουρκία μὲ τὶς ἀξιώσεις της ἀντιστρατεύεται τὴν ὑφισταμένην κατάστασιν (τὸ «status quo») τῆς περιοχῆς, πρᾶγμα τὸ ὁποῖον καὶ τὴν περιάγει σὲ δυσμενεστάτη θέσι, διότι καὶ ὁ Χάρτης τῶν ῾Ηνωμένων ᾽Εθνῶν καὶ ὅλες οἱ ἔκτοτε διεθνεῖς συνθῆκες, ποὺ θεσπίζουν τὸ ἀπαραβίαστον τῶν ὑφισταμένων συνόρων, ρητῶς ἀπαγορεύουν. ῾Οπότε μὲ τέτοια σταθερῶς τηρουμένη ἰδική μας πολιτικὴ καὶ δὲν θὰ ἀπομένῃ εἰς τὴν Τουρκία, ἐὰν θελήσῃ νὰ ἐμμείνῃ στὶς ἀξιώσεις της σὲ βάρος μας, ἄλλη ὁδὸς ἀπὸ τὸν πόλεμον. Τὸν ὁποῖον καὶ βεβαίως διὰ πολλοὺς λόγους δὲν θὰ ἀποτολμήσῃ.
7. Κυρίως ὅμως ἀναδύεται ὁ ἄμεσος κίνδυνος τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο νὰ ἐκφέρῃ, ἐν ὄψει τῆς ἀληθινῆς φύσεως τῶν διαφορῶν, πολιτικὴ κρίσι, δηλαδὴ κρίσι σκοπιμότητος, ποὺ ἀπὸ ἄλλους θὰ ὑπαγορευθῇ.
Τὸ πρᾶγμα εἶναι ἁπλό. Ἀφοῦ οἱ διενέξεις μας μὲ τὴν Τουρκία ἔχουν, ὅπως ἐξετέθη, πολιτικὸν ἀποκλειστικῶς χαρακτῆρα, πολιτικὴ ἀναμένεται νὰ εἶναι καὶ ἡ ἐτυμηγορία τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου, ἐὰν αὐτὸ ἐπιληφθῇ κατ’ οὐσίαν τῆς ἐκδικάσεώς των καὶ δὲν κηρύξῃ τὴν ἀναρμοδιότητά του. Ἀλλὰ οἱ ἐντεῦθεν κίνδυνοι εἰς βάρος τῶν ἐθνικῶν μας συμφερόντων πελώριοι. Καὶ ἰδοὺ διατί:
Ἐτυμηγορία πολιτικὴ ὑπὸ τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου μόνον κατὰ τὶς ὑπαγορεύσεις τῶν ἰσχυρῶν καὶ ἐπιβούλων θὰ ἐκδοθῇ. Δηλαδή, μόνον εὐνοϊκὴ γιὰ τὰ ἐθνικὰ ἑλληνικά μας συμφέροντα δὲν πρόκειται νὰ εἶναι!
Μὲ αὐτὰ δὲν ἐκφέρεται βεβαίως ἀπαξιωτικὴ κρίσις γιὰ τὴν ὕπαρξι καὶ τὴν ἀποστολὴ Διεθνῶν Δικαστηρίων. Κάθε ἄλλο. Διότι, ὅταν πρόκειται περὶ τῆς θεσμικῆς ἀποστολῆς των, ὅταν δηλαδὴ καλοῦνται νὰ ἀποφανθοῦν ἐπὶ νομικῶν διαφορῶν, τότε ὁ περιορισμός των εἰς τὴν ἐφαρμογὴν κανόνων δικαίου (τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου ἢ διεθνῶν συνθηκῶν), λόγῳ ἀκριβῶς τοῦ μονοσημάντου αὐτῶν, περιορίζει εἰς τὸ ἐλάχιστον καὶ τὰ ἐνδεχόμενα αὐθαιρεσίας, ἑπομένως καὶ καταναγκασμοῦ πρὸς διάπραξιν αὐτῆς. ῍Αν καὶ ἐπὶ τοιούτων διαφορῶν δὲν λείπουν ὀδυνηρὰ ἀντίθετα παραδείγματα. Δηλαδὴ ἀποφάσεων ἀπροσδοκήτων, ποὺ δὲν ἐφαρμόζουν εἰς τὴν πραγματικότητα κανόνες δικαίου, ἀλλὰ ὑπηρετοῦν πειθηνίως πολιτικές, ἐπὶ τοῦ διεθνοῦς πεδίου, σκοπιμότητες. ῾Απλῶς ἂς θυμηθοῦμε σχετικῶς ἐμεῖς οἱ ῞Ελληνες τὸ προηγούμενο τῆς προσφυγῆς μας εἰς τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, ὅταν ἡ Τουρκία τὸ 1976 ἐπεχείρησε γεωλογικὲς ἔρευνες εἰς τὴν περιοχὴ τῆς ὑφαλοκρηπῖδος τῆς ῾Ελλάδος. Τότε τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο, μὲ «διαταγή» του μὲν τῆς 11ης Σεπτεμβρίου 1976 ἀπέρριψε τὸ αἴτημά μας γιὰ προσωρινὰ μέτρα, μὲ τὸ αἰτιολογικό, ὅτι δὲν πάθαμε «ἀνεπανόρθωτη βλάβη» καὶ σὲ περίπτωσι ζημίας μας θὰ ἔχουμε δικαίωμα ἐπανορθώσεώς της (!)· μὲ τὴν ἀπόφασί του δὲ τῆς 19ης Δεκεμβρίου 1978 κηρύχθηκε ἀναρμόδιο, νὰ κρίνῃ ἐπὶ τῆς οὐσίας τῆς διαφορᾶς!…
Ἐν ὄψει ὅλων τῶν προεκτεθέντων προβάλλει ὁλοφάνερο τὸ συμπέρασμα: ἡ ἀνάδειξις τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης σὲ τελικὸ κριτὴ τῶν πολιτικῶν μὲ τὴν Τουρκία διαφορῶν μας εἶναι σαφῶς ἐπικίνδυνη καὶ θὰ ἀποβῇ βλαπτικὴ γιὰ τὰ ἐθνικά μας συμφέροντα.
Χρῆστος Α. Σαρτζετάκης