Προς εν Αθήναις ασχημονούντας
Η ευθύνη είναι δική τους και όχι του ελληνικού λαού, ο οποίος δεν ήταν σε θέση να εκφράσει τον πόθο του για μία Κύπρο ανεξάρτητη, για μια Ελλάδα δημοκρατική. Αλλά παραμένει αλήθεια ότι η ελλαδική ευθύνη, όπως και αν συνέβη, εάν θέλετε είναι ευθύνη δική μας, γιατί δεν κατορθώσαμε να δομήσουμε τότε τους δημοκρατικούς θεσμούς σε βάσεις μόνιμες που να εγγυώνται πάντα τον σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας.
Και ένας από τους σκοπούς του ταξιδιού μου εδώ είναι να επουλώσω, όπως είπα και χθες, αυτό το τραύμα και να σας διαβεβαιώσω ότι δεν είσαστε μόνοι, ότι η Ελλάδα γνωρίζει άριστα την ευθύνη απέναντι στον Ελληνισμό της Κύπρου…» (Απόσπασμα ομιλίας του Ανδρέα Παπανδρέου ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 28 Φεβρουαρίου 1982).
Οι δηλώσεις αυτές του Ανδρέα Παπανδρέου ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά την ιστορική επίσκεψή του στην Κύπρο, την πρώτη Έλληνα Πρωθυπουργού, αποδίδουν με αίσθημα ιστορικής και εθνικής συνείδησης τη διάσταση των ευθυνών ολόκληρου του Έθνους, ολόκληρου του Ελληνισμού απέναντι στην Κύπρο. Η προδοσία του 1974, η μεγαλύτερη στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, βαρύνει ασφαλώς τους επίορκους αξιωματικούς των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και τους συνεργούς τους στην Κύπρο. Δεν απαλλάσσει όμως ευθυνών ούτε την προϋπάρξασα του 1967 πολιτική ηγεσία ούτε αυτήν που ακολούθησε.
Με εθνική και πολιτική γενναιοφροσύνη ο Ανδρέας Παπανδρέου εκπροσωπώντας και εκφράζοντας ολόκληρο το Έθνος των Ελλήνων ανέλαβε επίσημα αυτή την ευθύνη, της οποίας αυτονόητη συνέπεια είναι η στήριξη του αγώνα του Κυπριακού Ελληνισμού για την ανατροπή των τραγικών αποτελεσμάτων της προδοσίας, επιπρόσθετα από την επιβαλλόμενη συμπαράταξη που πρέπει να λειτουργεί μόνιμα και αμφίδρομα ως συνακόλουθο των ακατάλυτων εθνικών δεσμών.
Ορισμένες απόψεις που διατυπώνονται τελευταία στην Αθήνα με καταιγισμό άρθρων και άλλων δημοσιευμάτων, πέραν του ότι συνιστούν μια ευθεία υπονόμευση των καθορισμένων διαχρονικά στόχων Ελλάδας και Κύπρου ως προς το Κυπριακό, αποπνέουν και μια αντίληψη που τείνει να διαγράψει την αυτονόητη ευθύνη του Ελληνισμού απέναντι στην Κύπρο.
Το χειρότερο όμως είναι ότι δηλητηριάζει τις σχέσεις του Μητροπολιτικού και του Κυπριακού Ελληνισμού και αποδυναμώνει την αναγκαία ομοψυχία σε αυτή την κρίσιμη εθνική συγκυρία.
Να το διατυπώσουμε πιο απλά. Απόψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας σε άρθρα και ρεπορτάζ αθηναϊκών εφημερίδων που υποστηρίζουν ότι δήθεν «δεν είναι δυνατό να σύρεται η Ελλάδα από την Κύπρο» ή ότι «άλλα είναι τα συμφέροντα της Ελλάδας και άλλα της Κύπρου» ή ότι «ας προχωρήσει μόνη της η Κύπρος» αποτελούν νοσηρά συμπτώματα όχι απλώς μιας επιπόλαιας πολιτικής προσέγγισης αλλά μιας ανιστόρητης και ασυγχώρητης προσπάθειας διαγραφής των δικαιωμάτων ενός ζωντανού τμήματος του Ελληνισμού και των αυτονόητων υποχρεώσεων του Μητροπολιτικού Ελληνισμού έναντι της Κύπρου. Να το διευκρινίσουμε ακόμα περισσότερο.
Όσοι νομίζουν ότι το Κυπριακό «κούρασε» και ότι «φτάνει πια, βρε αδελφέ, με το Κυπριακό» και «πόσα χρόνια με αυτούς τους Κυπρίους» ασφαλώς δεν είναι νοητό να υποβάλλονται εφεξής σε λογοκρισία. Είναι όμως αναγκαίο να τους υποδειχθεί και εδώ αλλά κυρίως στην Αθήνα ότι ασχημονούν κατά τρόπο προπετή και επικίνδυνο ενώ αποδεικνύονται πολιτικά κοντόφθαλμοι και εθνικά μύωπες.
Αν νομίζουν ότι μια διχοτομική λύση στην Κύπρο που θα επισημοποιεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο την παρουσία της Τουρκίας θα αφήσει τον υπόλοιπο Ελληνισμό ανεπηρέαστο, πλανώνται πλάνην οικτράν. Μια τέτοια λύση θα αποτελέσει εφαλτήριο για αποθράσυνση των τουρκικών αδηφάγων βλέψεων που θα οδηγήσουν αναπόδραστα σε νέες περιπέτειες τον Ελληνισμό. Ή αν νομίζουν ότι η διευκόλυνση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας, χωρίς να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς την Κύπρο θα οδηγήσει την Τουρκία σε εγκατάλειψη της αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, ζουν σε χίμαιρες.
Ας εγκαταλείψουν λοιπόν τους διαγκωνισμούς επικύψεων προς ορισμένους ξένους που απευθύνουν τις γνωστές «συμβουλές» και «παραινέσεις» εκπτώσεων στο Κυπριακό. Ας πάψουν να διατυπώνουν τις δήθεν τολμηρές τους απόψεις που αποτελούν απρόσμενο δώρο για τους πιο ακραίους σοβινιστικούς κύκλους της Άγκυρας. Ας προσγειωθούν και ας συνέλθουν, προτού επιφέρουν ανεπανόρθωτη βλάβη στη συνολική εθνική στρατηγική.