Τι γυρεύει η «αλεπού» στη γειτονιά μας;

Μέσα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο η επίσκεψη της «γερακίνας» αμερικανίδας υπουργού εξωτερικών Κοντολίζα Ράις όχι μόνο αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά αναδεικνύει και την τεράστια ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στις παντοειδείς πιέσεις που θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα ασκήσει για ελληνική ανάμειξη.

Μέσα στις δραματικές ώρες που φαίνεται να ξαναζεί η ανθρωπότητα λόγω της αμερικάνικης επιθετικότητας, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να πει το ΝΑΙ ή το ΟΧΙ στον εκβιασμό για ελληνική εμπλοκή. Μια εμπλοκή η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με περισσότερους του ενός τρόπους, και θεωρείται δεδομένο πως θα ζητηθεί απ’ τη «γερακίνα». Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως αυτή την περίοδο η Ελλάδα συμμετέχει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, συνεπώς η ψήφος της για τη σχεδιαζόμενη αμερικάνικη επιδρομή είναι σημαντική, αν και οι Αμερικάνοι έχουν δείξει ότι και τον ΟΗΕ μπορούν να γράψουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους, αν δεν εξυπηρετεί τα σχέδιά τους…

Δεν λείπουν ακόμα και οι εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε ακόμα και να μη δεχτεί την επίσκεψη Ράις στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, δείχνοντας έτσι έμπρακτα την αντίθεσή της με πιθανότατη επιδρομή κατά του Ιράν.

«Τι γυρεύει η Κοντολίζα στην Ελλάδα εκτός απ’ το να κάνει σαφάρι συμμάχων για τον νέο πόλεμο;», αναρωτιούνται έγκυροι πολιτικοί και διπλωματικοί κύκλοι, οι οποίοι αναφέρονται επίσης στη θετική στάση της κυβέρνησης Καραμανλή στις πιέσεις για αποδοχή του διχοτομικού Σχεδίου Ανάν, σημειώνοντας ότι τέτοια θα πρέπει να είναι και σήμερα η στάση της. Και μια άρνηση έλευσης της «γερακίνας» θα ήταν κάτι παραπάνω από εύγλωττη…

Σημειώνεται πως ο κίνδυνος μιας νέας αμερικάνικης επιδρομής, κατά του Ιράν αυτή τη φορά, απασχόλησε και τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής την Μεγάλη Τρίτη, χωρίς πάντως να υπάρχει σαφής εκτίμηση αν αυτή η επιδρομή βρίσκεται (χρονικά) κοντά ή όχι.

Έχει, δε, εξαιρετικό ενδιαφέρον ότι την επομένη της Κυβερνητικής Επιτροπής ο Κ. Καραμανλής συναντήθηκε στο Μαξίμου με τον πρώην ΥΠΕΞ Π. Μολυβιάτη. Βέβαια οι δυο τους συναντούνται συχνά και δίχως να ανακοινώνονται οι συναντήσεις τους. Ωστόσο, αυτή τους η συνάντηση, η οποία μάλιστα ανακοινώθηκε επίσημα, θεωρείται σίγουρο ότι σχετίζεται με τα σενάρια πολέμου στον Περσικό. Ασφαλώς ο Καραμανλής θα θέλησε να αξιοποιήσει την πλούσια εμπειρία του Π. Μολυβιάτη…

Πέραν, φυσικά, της πολιτικής διάστασης αυτή η νέα οριακή κρίση έχει και την οικονομική, την οποία ήδη αισθάνονται όλες οι χώρες, με την τρελή κούρσα των τιμών του πετρελαίου, η οποία έχει δραματικές παρενέργειες συνολικότερα. Είναι κάτι παραπάνω από φανερό το κερδοσκοπικό παιχνίδι που γίνεται για, και από, τις «επτά αδερφές», και έχει κιόλας γονατίσει οικονομίες. Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε τι ακόμα μας περιμένει αν τελικά τα πολεμικά σενάρια επιβεβαιωθούν.

Επίσης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων πολιτικών-διπλωματικών πηγών δεν αποκλείεται στόχος τελικά των Αμερικάνων να μην είναι το Ιράν, αλλά ο νέος πρόεδρος της χώρας, τον οποίο η Ουάσινγκτον θέλει πάση θυσία να «εξαφανίσει», αφού τον θεωρεί πιο επικίνδυνο ακόμα κι απ’ το Σαντάμ Χουσεΐν!

Και για το Κόσοβο

Πάντως δίπλα στο θέμα του Ιράν ένα άλλο σημαντικό θέμα που θα τεθεί στις συνομιλίες της κ. Ράις στην Αθήνα είναι και αυτό του Κοσσυφοπεδίου, για το οποίο οι Αμερικανοί έχουν έντονο ενδιαφέρον.

Προπομπός της αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών, τρόπο τινά, ήταν ο ειδικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ στις συνομιλίες για το Κόσοβο, πρέσβης Φρανκ Βάισνερ, ο οποίος στην αρχή της βδομάδας είχε συναντήσεις στην Αθήνα με την Ντόρα Μπακογιάννη και τον Γ. Παπανδρέου.

Η Ουάσινγκτον δίνει μεγάλη σημασία στην ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, ανεξαρτήτως του κόστους που θα υπάρξει για όλη την περιοχή. Στις συνομιλίες τους ειδικά με την ελληνική πολιτική ηγεσία οι Αμερικανοί δείχνουν να κατανοούν τις ελληνικές ανησυχίες και δηλώνουν ότι ναι μεν θέλουν την πλήρη ανεξαρτησία του Κοσόβου, αλλά χωρίς μεγάλο τίμημα.

Πρώτον, ότι θέλουν να μετριάσουν τις πιθανές αντιστάσεις -αν ακόμα μπορεί να υπάρξουν- του Βελιγραδίου.

Δεύτερον, να πείσουν τους Σέρβους του Κοσόβου να πάρουν μέρος στο νέο καθεστώς, εξασφαλίζοντας μια μικρή αυτονομία και αυτοδιαχείριση, η οποία δεν θα θέτει σε κίνδυνο την απόλυτη ανεξαρτησία του Κοσόβου από το Βελιγράδι.

Τρίτον, να μετριάσουν τους όποιους φόβους των γειτόνων, μεταξύ αυτών και των Ελλήνων, για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις.

Τέταρτον, να εξασφαλίσουν την ακεραιότητα της ΠΓΔΜ, οι Αλβανοί κάτοικοι της οποίας ετοιμάζονται ήδη να αποσχισθούν κατά το παράδειγμα του Κοσόβου.

Όλα αυτά εξήγησε με τον δικό του τρόπο ο κ. Βάισνερ, ζητώντας βεβαίως από την Αθήνα να βοηθήσει στην όλη προσπάθεια ώστε να μειωθούν οι αντιδράσεις του Βελιγραδίου.

Είναι βέβαιο ότι άμεσα θα υπάρξουν συνέπειες και για την ΠΓΔΜ μόλις ανεξαρτητοποιηθεί το Κόσοβο. Ωστόσο, φαίνεται πλέον ότι είναι «μονόδρομος» η αμερικανική επιλογή, η οποία ταυτόχρονα αποτελεί και πολιτική επιλογή και των περισσοτέρων κρατών-μελών της ΕΕ και της ίδιας της ΕΕ.

Η πρώτη αρνητική εξέλιξη μετά την ανεξαρτησία θα συντελεσθεί στην ΠΓΔΜ. Ο αλβανικός πληθυσμός είναι έτοιμος να αρπάξει την ευκαιρία, διεκδικώντας την απόσχιση εδαφών από την ΠΓΔΜ.

Η εξέλιξη αυτή επηρεάζει την ισορροπία στην περιοχή στα βόρεια σύνορά μας, με άγνωστες συνέπειες. Είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει και το θέμα της ονομασίας.

Η δεύτερη επίπτωση είναι ήδη εμφανής. Τα Τίρανα διολισθαίνουν σε πολιτική μεγαλοϊδεατισμού προς κάθε κατεύθυνση.

Η διεκδίκηση της Τσαμουριάς αρχίζει να παίρνει διαστάσεις επίσημης πολιτικής. Η αλβανική διπλωματία θέτει το ζήτημα πέραν της Ελλάδας, στους Αμερικανούς πρωτίστως, αλλά και σε άλλες χώρες. Γνωστοποιεί δηλαδή ότι υπάρχει ζήτημα διεκδίκησης της Θεσπρωτίας και της Πρέβεζας. Όλα αυτά, τα οποία αρχικώς μπορεί να φαίνονται αστεία, συνοδεύονται από εκστρατεία ιδεολογικής υποστήριξης, με την ανακάλυψη δήθεν στοιχείων περί του ρόλου των Τσάμηδων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Τσάμηδες αίφνης από συνεργάτες των Γερμανών εμφανίζονται σωτήρες των Εβραίων και άλλων μειονοτήτων στην περίοδο του πολέμου.

Οι Αλβανοί επίσης που κατοικούν σε ορισμένα χωριά της νότιας Σερβίας έχουν αρχίσει να διαδηλώνουν, επιζητώντας και αυτοί την ανεξαρτησία τους.

Η περιοχή είναι ένα καζάνι που βράζει για μια ακόμα φορά και αφορμή για όλα αυτά είναι η επιδίωξη της ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου. Αν και η διαδικασία υποτίθεται ότι αρχίζει τώρα, με συνομιλίες σε πολλά επίπεδα υπό τον ΟΗΕ, πρακτικά είναι σαν να έχει ήδη συντελεσθεί, από την ώρα που το Βελιγράδι δεν παίζει ρόλο στις εξελίξεις της περιοχής και δεν υπάρχει βαλκανική ή ευρωπαϊκή χώρα που να αντιδρά.

Η Βουλγαρία και η Ρουμανία -που βεβαίως δεν είχαν και δεν έχουν τις καλύτερες σχέσεις με τη Σερβία- έχουν στραμμένη την προσοχή τους στην ΕΕ, αλλά κυρίως στις σχέσεις τους με τι ΗΠΑ.

Η στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και ανάπτυξη. Η Σόφια μάλιστα αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο στην ΠΓΔΜ, ειδικά αν υπάρξει ενδεχόμενο διάλυσής της.

Η Τουρκία βρίσκεται επίσης σε μια ιδιόμορφη θέση. Στηρίζει το αλβανικό στοιχείο, με το οποίο αναπτύσσει και ειδική συνεργασία, όμως συγχρόνως η περίπτωση του Κοσόβου προσομοιάζει με την περίπτωση του Κουρδιστάν. Η Αγκυρα δεν μπορεί να στηρίξει ευθέως την ανεξαρτησία της περιοχής, αφού η οποια λύση θα αποτελέσει μοντέλο για τους Κούρδους που διεκδικούν ακριβώς το ίδιο με τους Κοσοβάρους.

Το ζήτημα είναι αν η Ελλάδα θα μπορέσει μέσα σ’ αυτό το θόλο, για μία ακόμα φορά, τοπίο να αποσαφηνίσει τον ρόλο της και τους χειρισμούς που δεν θα την βλάψουν, αν δεν καταφέρει να ωφεληθεί.