Πολιτική ακτινογραφία

Διανύουμε μια μεταβατική πολιτική φάση, με κυρίαρχο στοιχείο την πολιτική ρευστότητα. Σε τέτοιες φάσεις διευρύνεται νομοτελειακά η δεξαμενή των αναποφάσιστων ψηφοφόρων, καθώς και των απογοητευμένων από το πολιτικό σύστημα, εκείνων που δεν βρίσκουν νόημα και όραμα στις προτάσεις των πολιτικών κομμάτων (οι επονομαζόμενες «αδρανείς μάζες»). Η πολιτική ρευστότητα δεν φαίνεται να αγγίζει το δικομματικό σύστημα εξουσίας, που παραμένει ακλόνητο, αφού τα υπόλοιπα κόμματα έχουν καταγραφεί στη συνείδηση της κοινής γνώμης ως κόμματα διαμαρτυρίας. Έτσι καταναγκαστικά το ΚΚΕ, ο ΣΥΝ και ο ΛΑΟΣ θα δουν τα ποσοστά τους να εξασθενούν όσο πλησιάζει το ορόσημο των εθνικών εκλογών, οπότε και θα οργανωθεί η εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων.

• Οι αιτίες της πολιτικής ρευστότητας είναι τρεις: πρώτη αιτία είναι η αδυναμία των δύο κομμάτων εξουσίας να προσφέρουν ένα εύληπτο και ελκυστικό στρατηγικό όραμα στο εκλογικό σώμα, άλλωστε και η αντιπαράθεσή τους διεξάγεται περισσότερο στο πεδίο της τακτικής παρά της στρατηγικής. Δεύτερη αιτία είναι η θεωρητική απόσταση που μας χωρίζει από τις εθνικές εκλογές, πράγμα που δεν επιτρέπει να οργανωθεί εκτεταμένα η εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων, κάτι που με τη σειρά του τροφοδοτεί την πολιτική ρευστότητα. Τρίτη αιτία είναι η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα που βιώνουν τα νοικοκυριά, κυρίως λόγω της συρρίκνωσης του οικογενειακού τους εισοδήματος, του κύματος των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις και της επαπειλούμενης ανεργίας -δυστυχώς τα δύο κόμματα εξουσίας δεν έχουν καταφέρει ακόμα να μετατρέψουν την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα σε θετική προσδοκία για «καλύτερες μέρες», με αποτέλεσμα η τυφλή δυσαρέσκεια είτε να μετατρέπεται σε «αποστασιοποίηση» είτε σε ψήφο διαμαρτυρίας υπέρ του ΚΚΕ ή του ΛΑΟΣ. Ελάχιστα «κέρδη» εισπράττει και το ΠΑΣΟΚ, που ενδεχομένως να αυξηθούν όσο η ΝΔ αποκτά κυβερνητικό παρελθόν και όσο εξασθενεί το επιχείρημα «για όλα φταίει το ΠΑΣΟΚ».

• Πάντως, η κυβέρνηση Καραμανλή εξακολουθεί να έχει το πολιτικό πλεονέκτημα και σε περίπτωση εκλογικού αιφνιδιασμού θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια «δύσκολη εκλογική νίκη». Όμως μια τέτοια νίκη είναι αχρείαστη στον Κώστα Καραμανλή, μάλιστα θα μπορούσε να αποδειχτεί και «πύρρειος νίκη», αφού… βοηθούντος του εκλογικού νόμου θα προέκυπτε είτε ισχνή πλειοψηφία της ΝΔ είτε ακυβερνησία, ενώ ουδείς γιγνώσκει πώς θα εισέπραττε το εκλογικό σώμα την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και σε ποιον θα φόρτωνε την ευθύνη. Έτσι νομοτελειακά ο πρωθυπουργός πρέπει να επενδύσει στο κυβερνητικό έργο, ελπίζοντας αυτό να αποδώσει καρπούς τόσο στην εξυγίανση της οικονομίας όσο και στην εξυγίανση του εισοδήματος των νοικοκυριών. Συμπέρασμα: Το εκλογικό παιχνίδι είναι ανοικτό και θα εξαρτηθεί από το ποιο κόμμα θα καταφέρει να μετατρέψει την τυφλή δυσαρέσκεια σε θετική προσδοκία.