Η Άγκυρα προκαλεί την ΕΕ, αλλά η Αθήνα «κοιμάται»

Με τον τρόπο αυτόν απαντούσε ουσιαστικά και στις δηλώσεις που είχε κάνει ένα 24ωρο νωρίτερα, την Τετάρτη, στην Άγκυρα, ο ευρισκόμενος εκεί για επίσημη επίσκεψη πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Μάτι Βάνχανεν, ο οποίος είχε πει μεταξύ άλλων, μιλώντας σε αυστηρό τόνο: «Περιμένουμε από την Τουρκία να επικυρώσει το συμπληρωματικό πρωτόκολλο. Πρόκειται για ένα επιβαλλόμενο βήμα στον δρόμο προς την ένταξη. Δεν πρέπει να λησμονείται το γεγονός ότι είτε η Τουρκία είτε οποιαδήποτε άλλη υποψήφια για ένταξη νέα χώρα δεν θα μπορέσει να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν δεν ανταποκριθεί πλήρως σε όλα τα κριτήρια της ΕΕ. Για τον λόγο αυτόν και στο Κυπριακό δεν μπορούμε με τα ʽʽαν” να σημειώσουμε πρόοδο».

Δηλώσεις πραγματικά αυστηρές, ανάλογες στο πνεύμα με εκείνες του επίσης φινλανδού επιτρόπου της Κομισιόν αρμόδιου για τη διεύρυνση, του Όλι Ρεν, ο οποίος είχε πει μια εβδομάδα νωρίτερα: «Ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε περίοδο πολιτικής έντασης στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για να αποτραπεί η σύγκρουση των αμαξοστοιχιών στο τέλος του έτους. Η φινλανδική προεδρία της ΕΕ κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2006 θα πρέπει να χρησιμοποιήσει όλες τις διπλωματικές δεξιότητες που κληρονόμησε από την περίοδο της πολιτικής ουδετερότητας για να αποφευχθεί η σύγκρουση αμαξοστοιχιών».

Λόγια χωρίς αντίκρισμα

Λόγια ωραία, λόγια του αέρα όμως χωρίς αντίκρισμα, όπως αποδείχθηκε πολύ σύντομα.

Την Τετάρτη ο φινλανδός πρωθυπουργός προειδοποιούσε την Άγκυρα να υπογράψει το πρωτόκολλο, την Πέμπτη όμως η Φινλανδία μαζί με την Αγγλία και την Ισπανία έφερναν αντιρρήσεις στις Βρυξέλλες και μπλοκάριζαν απαίτηση της Γαλλίας να υπομνησθεί στην Τουρκία, στην επιστολή που θα της απευθύνει η ΕΕ για την έναρξη επί της ουσίας των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στο κεφάλαιο περί παιδείας, ότι κάθε χώρα της ΕΕ έχει δικαίωμα να εγείρει στις συζητήσεις όποιο θέμα θέλει, ακόμη και αν είναι ευαίσθητο πολιτικά, όπως π.χ. το Κουρδικό.

Η Φινλανδία, η Αγγλία και η Ισπανία έβαλαν βέτο και έτσι η αυστριακή προεδρία υποχρεώθηκε να αποσύρει την πρόταση που είχε φέρει για να την αναμορφώσει σε πιο φιλοτουρκική βάση.

Σχεδόν δύο εβδομάδες νωρίτερα οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου τιτλοφορούσαν σχετικό ρεπορτάζ τους «Η Γαλλία διακινδυνεύει διαφωνία στην ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία» – ένας τίτλος που υποδήλωνε τη διαφωνία του Λονδίνου.

«Η Γαλλία σπρώχνει την ΕΕ να υιοθετήσει σκληρότερη γραμμή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, σε μια κίνηση που η Κομισιόν φοβάται ότι θα προκαλέσει ζημιά στις σχέσεις με την Άγκυρα», ήταν η χαρακτηριστική -και αποκαλυπτική των βρετανικών προθέσεων- αρχή του ρεπορτάζ.

Σιωπή της ΕΕ για το Κουρδικό

Ανάλογη στάση τήρησαν και η Κομισιόν και ο φινλανδός επίτροπος Όλι Ρεν προσωπικά. Την Τρίτη, όταν κάποιοι έβαλαν θέμα ότι δεν είναι δυνατόν η τουρκική κυβέρνηση να διαπραγματεύεται την ένταξή της στην ΕΕ και από την άλλη ο στρατός να σκοτώνει κατά δεκάδες κούρδους διαδηλωτές, τραυματίζοντας ακόμη και παιδιά, η Κομισιόν έκανε μέσω του Όλι Ρεν απαράδεκτες δηλώσεις. «Προσδοκούμε να μη χρησιμοποιηθεί υπερβάλλουσα (!) βία», ψέλλισε ο φινλανδός επίτροπος και έσπευσε να αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αναβολής της έναρξης των διαπραγματεύσεων. «Απαιτείται οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και όχι δρακόντεια μέτρα εκ μέρους των Ευρωπαίων», ισχυρίστηκε. Τι κι αν οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας δολοφονούν Κούρδους δηλαδή…

Την επόμενη μάλιστα ημέρα ο Όλι Ρεν, απαντώντας και πάλι εκ μέρους της Κομισιόν σε ερώτηση του κύπριου ευρωβουλευτή Γιαννάκη Μάτση, δήλωσε αδιάφορα ότι δεν υπάρχει τίποτα νεότερο από τουρκικής πλευράς για την άρση του «casus belli» εναντίον της Ελλάδας. Ο Ρεν παρέπεμψε στην έκθεση προόδου της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας που παρουσίασε η Κομισιόν τον Οκτώβριο και στην οποία αναφέρεται αόριστη δήλωση του Γκιουλ ότι «το ʽʽcasus belli” μπορεί να τερματισθεί». Ο φινλανδός κομισάριος αρκέστηκε να προσθέσει ότι «έκτοτε δεν έχει δοθεί συνέχεια στο θέμα» από την Άγκυρα! Ούτε καν φραστική επίκριση από την ΕΕ αυτής της στάσης της Τουρκίας, πόσω μάλλον μέτρα για να πιεστεί να κάνει κάποια κίνηση…

Αντιθέτως, ο Όλι Ρεν δήλωσε υποκριτικά άγνοια για την εκ νέου συμπερίληψη του «casus belli» στο νέο τουρκικό στρατιωτικό δόγμα, διότι πρόκειται, όπως είπε, για έγγραφο που δεν δόθηκε επισήμως στη δημοσιότητα και επομένως η Κομισιόν δεν γνωρίζει, δήθεν, το περιεχόμενό του, επειδή… «ουδέποτε παρέλαβε αντίγραφό του»! Μας δουλεύει κι από πάνω…

«Μουγγή» η κυβέρνηση της ΝΔ

Πριν όμως εξοργιστεί κανείς -δικαιολογημένα- με τους ξένους, καλά θα κάνει να ρίξει μια ματιά και στη στάση της κυβέρνησης Καραμανλή. Οι υποτονικές αντιδράσεις της σε τουρκικές προκλήσεις και διάφορες ανόητες, για να μην πούμε τίποτα χειρότερο, δηλώσεις υπουργών της αντικειμενικά αποθρασύνουν την Άγκυρα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι δηλώσεις του υπουργού Άμυνας, Β. Μεϊμαράκη, ο οποίος, όταν του ζητήθηκε στις 28 Μαρτίου να σχολιάσει τις 39 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά, με ύφος… «μεγαλόψυχου άρχοντα» δήλωσε μεταξύ άλλων: «Πιστεύω ότι αυτά που έγιναν ήταν παροδικά, περιστασιακά, και δεν θα επηρεάσουν τη σχέση μας»!

Το άκουσαν οι τούρκοι στρατηγοί, κατάλαβαν με ποιον έχουν να κάνουν, κάγχασαν και στις 4 Απριλίου, την ημέρα που η υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, επισκέφθηκε την Κύπρο, έριξαν άλλες… 56 «περιστασιακές» παραβιάσεις στο Αιγαίο!

Παρά τον εμφανή διασυρμό, οι δηλώσεις των υπουργών της ΝΔ παρέμειναν σταθερά στον αστερισμό της «πολιτικής μπουρδολογίας».

«Τέτοιες συμπεριφορές δεν συνάδουν με την εκπεφρασμένη βούληση της Τουρκίας να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Διατηρώ την αισιοδοξία ότι στην Τουρκία θα επικρατήσουν οι δυνάμεις οι οποίες επιθυμούν το ευρωπαϊκό, δημοκρατικό μέλλον της χώρας», δήλωσε περισπούδαστα η Ντόρα, λες και το πρόβλημα που μας κόφτει με τις παραβιάσεις είναι μήπως… καθυστερήσει ο εξευρωπαϊσμός της Τουρκίας!

Το ίδιο βιολί και από τον αδιόρθωτο Β. Μεϊμαράκη, ο οποίος την Τετάρτη κάλεσε την Άγκυρα να σταματήσει τις παραβιάσεις, επειδή «αντιβαίνουν στις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Τουρκίας».

Οι άνθρωποι ζουν στον κόσμο τους, ούτε που καταλαβαίνουν τι διακυβεύεται στο Αιγαίο. Απλώς αναμηρυκάζουν τις ανοησίες που έλεγαν και οι «εκσυγχρονιστές» του Σημίτη.

Πολιτική ψευδαισθήσεων

Είναι προφανές ότι συνεχίζεται, χωρίς καμία αλλαγή, η πολιτική των ψευδαισθήσεων στα ελληνοτουρκικά, ακριβώς όπως και κατά την περίοδο Σημίτη. Έλληνες και κύπριοι αξιωματούχοι δεν χάνουν ευκαιρία να δηλώνουν την προσήλωσή τους στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, με πολύ μεγαλύτερο πάθος μάλιστα από όσο το δηλώνουν οι ίδιοι οι Τούρκοι! Στο τέλος καταντάει γελοία αυτή η συμπεριφορά.

Πολύ περισσότερο που στην ίδια τη γειτονική χώρα η κοινή γνώμη χάνει σταδιακά τον ενθουσιασμό της για την προοπτική της ένταξης στην ΕΕ. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ποσοστό υποστήριξης της ένταξης έχει μειωθεί στο 58%, από 74% που ήταν. Σίγουρα μιλάμε ακόμη για μεγάλη πλειοψηφία του τουρκικού λαού υπέρ της ένταξης, αλλά καμία σχέση δεν υπάρχει πλέον με τα προηγούμενα συντριπτικά ποσοστά.

Χρειάζεται επίσης προσοχή, όταν βλέπουμε κάποιες εντάσεις ή δυσαρέσκεια στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας. Πρέπει να βλέπουμε από πού προέρχονται για να μην τροφοδοτούμε ψευδαισθήσεις.

Πραγματικά σε αυτή τη φάση υπάρχουν ευρωτουρκικές προστριβές. Δεν οφείλονται όμως ούτε στο ότι οι στρατηγοί της Άγκυρας σφάζουν τον κουρδικό πληθυσμό ούτε στο ότι αρνείται ο Ερντογάν να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις στο Κυπριακό που ανέλαβε απέναντι στην ΕΕ.

Οι Ευρωπαίοι έχουν λυσσάξει, επειδή βλέπουν πως ο Ερντογάν παίρνει κάποια φιλολαϊκά μέτρα εν όψει των βουλευτικών εκλογών του 2007, αγνοώντας τις εντολές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Παμπόνηρος ανατολίτης ο Ερντογάν έχει πάρει χαμπάρι πως οι Ευρωπαίοι είναι μόνο λόγια, οπότε τους αγνοεί επιδεικτικά, επιμένοντας όμως να προχωρήσουν κανονικά οι ενταξιακές συνομιλίες.

Δυστυχώς, το γεγονός ότι, κάνοντας… τσαμπουκά, κατορθώνει ο Ερντογάν να περνάει πάντα το δικό του μας αφορά και εμάς και μάλιστα άμεσα. Αφού πέτυχε το εξωφρενικό, να αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ χωρίς να αναγνωρίσει επισήμως την Κυπριακή Δημοκρατία, η Άγκυρα τώρα επιδιώκει να παραμεριστεί και η αναιμική, υποτιθέμενη έμμεση αναγνώριση μέσω του πρωτοκόλλου.

Ο Ερντογάν εκτιμά πως η επίτευξη αυτού του στόχου είναι εύκολη, πολύ ευκολότερη από αυτό που έχει ήδη πετύχει, και φυσικά έχει δίκιο. Αν η κυβέρνηση Καραμανλή συνεχίσει να αδρανεί, σύντομα θα υποχρεωθεί σε πολύ οδυνηρό ξύπνημα. Αν και είναι αμφίβολο αν θα έχει τη βούληση να αντιδράσει ακόμη και τότε…