Επικαιρότητα

1 Οι νέοι στη Γαλλία με επικεφαλής τους φοιτητές και σπουδαστές βγήκαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για τον γνωστό «νόμο Βιλπέν» που επιτρέπει στους εργοδότες να απολύουν ελεύθερα και χωρίς την καταβολή αποζημίωσης τους νεαρούς εργαζόμενους, ηλικίας κάτω των 26 ετών. Καταλήψεις εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, συγκρούσεις στους δρόμους του Παρισιού και άλλων μεγάλων γαλλικών πόλεων, πυρπολήσεις αυτοκινήτων και ζημιές σε καταστήματα είναι η εικόνα που για δεύτερη φορά μέσα σε πέντε μήνες παρουσιάζει η Γαλλία. Τον Νοέμβριο του 2005 είχαμε τις εκτεταμένες ταραχές στα μεταναστευτικά γκέτο και τώρα τον ξεσηκωμό της νεολαίας που έχει και τη συμπαράσταση, την ηθική βέβαια, και των άλλων εργαζομένων, οι οποίοι φοβούνται μελλοντική επέκταση του «νόμου Βιλπέν» με το πρόσχημα του περιορισμού της ανεργίας, αλλά και ευχέρεια στην εργοδοσία να απολύει τους μεγαλύτερους εργαζομένους που στοιχίζουν ακριβότερα και να προσλαμβάνει νέους και άπειρους που θα αμείβονται λιγότερο και θα μπορούν να απολύονται χωρίς αποζημίωση. Νοέμβριος 2005 – Μάρτιος 2006, εικόνα διάχυτης κοινωνικής δυσαρέσκειας. Από μια τέτοια κατάσταση επόμενο είναι να επωφελείται το αντίπαλο προς την κυβέρνηση κόμμα που διεκδικεί την εξουσία. Στη Γαλλία επωφελείται το Σοσιαλιστικό Κόμμα, που μετά την αποτυχία του Ζοσπέν έχει περιπέσει σε «χειμερία νάρκη». Και όμως ο Βιλπέν εμφανιζόταν ως θιασώτης μιας πολιτικής με έντονο κοινωνικό προφίλ, απέναντι στον απάνθρωπο νεοφιλελευθερισμό. Έχοντας στο ενεργητικό του το «όχι» στον πόλεμο εναντίον του Ιράκ, που το πέταξε κατάμουτρα στους Αμερικανούς και τους Βρετανούς ως υπουργός των Εξωτερικών, είχε γίνει αποδεκτός ως πρωθυπουργός από όλες τις πτέρυγες του κόμματός του και από τα αριστερά συνδικάτα. Και όλοι πίστευαν ότι πορεύεται προς την Προεδρία της Δημοκρατίας διαδεχόμενος τον Ζακ Σιράκ. Τώρα η δημοτικότητά του έχει μειωθεί. Και ο αντίπαλός του στην κούρσα για την Προεδρία της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος και υπουργός των Εσωτερικών, Νικολά Σαρκοζί, κερδίζει πόντους. Αυτή είναι η πολιτική διάσταση όσων συμβαίνουν σήμερα στη Γαλλία. Ο Βιλπέν αποδέκτης της κοινωνικής δυσαρέσκειας και πολιτικά μειωμένος, με κερδισμένο τον Σαρκοζί στην εσωκομματική κούρσα και τους σοσιαλιστές στη διεκδίκηση της εξουσίας. Στην πολιτική, για να σταθεί κανείς στην κορυφή, δεν επιτρέπονται σφάλματα.

2 Για μια δεξιά κυβέρνηση όπως αυτή του Ντομινίκ Ντε Βιλπέν, είναι δύσκολο να διατηρήσει το κοινωνικό της προφίλ. Ο νεοφιλελευθερισμός με τη σημερινή του μορφή προκαλεί πολλά κοινωνικά ρήγματα, τα οποία φυσικά χρεώνονται οι δεξιές κυβερνήσεις, που εργολαβικά έχουν αναλάβει τη στήριξή του και την υλοποίηση των επιδιώξεων της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Έτσι οι δεξιές κυβερνήσεις (κεντροδεξιές ή σοσιαλιστικές ή καθαρά δεξιές) που θέλουν να αποκτήσουν ένα κοινωνικό προφίλ είτε πιστεύουν είτε όχι στην υποχρέωση του κράτους να στηρίζει τους «μη προνομιούχους» είναι υποχρεωμένες σε μετέωρα βήματα μεταξύ διατήρησης του κοινωνικού μοντέλου και στήριξης (προσαρμογής) της δομής της κοινωνίας στη νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία. Και αυτή η υποχρέωση είναι που καθιστά διαβλητή κάθε μεταρρύθμιση που επιχειρούν. Έτσι οδηγούνται σε αποτυχία και οι μεταρρυθμίσεις και οι κυβερνήσεις. Μπροστά σε τέτοιου είδους αδιέξοδα και υπό την πίεση των κομματικών στελεχών που υπηρετούν με φανατισμό τον νεοφιλελευθερισμό, αυτές οι δεξιές κυβερνήσεις με κοινωνικό προφίλ είτε αποσύρονται είτε στρέφονται προς τις ορθόδοξα νεοφιλελεύθερες οικονομικές και κοινωνικές επιλογές. Η πορεία στη θέσπιση μέτρων φιλελευθεροποίησης οδηγεί τις κυβερνήσεις αυτές τελικά στον αφανισμό από την πολιτική σκηνή κάτω από την πίεση των κοινωνικών αντιδράσεων και φέρνει στην εξουσία το αντίπαλο κόμμα. Ο λαός, η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία των πληγέντων από τα νεοφιλελεύθερα δόγματα, στρέφεται στο αντίπαλο κόμμα ως λύση απόγνωσης, έστω κι αν αυτό είναι ψευδεπίγραφο. Πάντως, οι τωρινές πολιτικές συνθήκες, όπως έχουν διαμορφωθεί, δεν ανέχονται μεσαίες καταστάσεις. Κεντροδεξιά, Κεντροαριστερά και ψευδοσοσιαλιστές είναι καταδικασμένες επιλογές. Απλούστατα γιατί, θέλοντας να διατηρηθούν στην εξουσία, ολισθαίνουν προς τη διαπλοκή και τον νεοφιλελευθερισμό και ξεχνούν τις υποσχέσεις για κοινωνικό μοντέλο διακυβέρνησης. Έτσι και οι κυβερνήσεις, αλλά και ο λαός έχουν πέσει σε έναν φαύλο κύκλο. Οι ψηφοφόροι «ανακυκλώνουν» τα κόμματα που πάντα θέλουν να εμφανίζονται τάχα ανανεωμένα με «φρέσκες ιδέες» (που είναι «φρέσκος αέρας»), και οι κυβερνήσεις «ανακυκλώνουν» τις αντιλαϊκές επιλογές τους, αυτές που στο παρελθόν είχαν καταδικαστεί από τη λαϊκή ετυμηγορία. Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο βλέπουμε σύντομα να πέφτει η Ιταλία και στη συνέχεια η Γαλλία και η Ελλάδα. Σοφό πολιτικό σκηνικό έχει στήσει ο νεοφιλελευθερισμός, με τη βοήθεια όλων των διαπλεκόμενων δυνάμεων (συνεργαζόμενες δυνάμεις). Και οι λαοί πάντα στην αναμονή και στην υπομονή.