Μαύρες μέρες για τους εργαζόμενους φέρνει η οδηγία «Μπολκεστάιν»
Ο κορυφαίος συνδικαλιστής είχε εκπροσωπήσει τη ΓΣΕΕ στην πανευρωπαϊκή διαδήλωση και σε συνέντευξη που μας παραχώρησε καταγγέλλει το γεγονός ότι η οδηγία αυτή πέρασε στο Ευρωκοινοβούλιο με την υποστήριξη Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών. Ο κ. Καλύβης προβλέπει ότι με βάση την οδηγία «Μπολκεστάιν» η εργασία θα δεχθεί νέα κτυπήματα «πέρα από τα όσα βλέπουμε να διαδραματίζονται σήμερα και στη χώρα μας και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Ο συνδικαλιστής υπογραμμίζει ακόμα: «η ευρωπαϊκή ηγεσία προσπαθεί να μιμηθεί το αμερικανικό μοντέλο και, για να ξεφορτωθεί το κόστος του, επιχειρεί να μειώσει το κόστος εργασίας».
Ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Καλύβη έχει ως εξής:
Όσο γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μας φαίνονται πολύ μακριά. Ωστόσο έχουν άμεσες επιπτώσεις στους εργαζομένους στη χώρα μας. Αναφέρομαι πιο συγκεκριμένα στην επονομαζόμενη οδηγία Μπολκεστάιν. Τι θα συμβεί αν ψηφιστεί;
– Η ψήφιση αυτής της οδηγίας για την απελευθέρωση των υπηρεσιών θα έχει δραματικές συνέπειες. Οι υπηρεσίες στην ΕΕ αποδίδουν το 70% του ΑΕΠ και απασχολούν τεράστιο αριθμό εργαζομένων. Η απελευθέρωση με τους όρους που προβλέπει η οδηγία θα σημάνει κλείσιμο πολλών μικρών επιχειρήσεων, υποβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών και ιδιωτικοποίησή τους, άρα χειρότερες και πιο ακριβές υπηρεσίες, όσο και σοβαρότατα πλήγματα στους εργαζομένους. Ειδικά για τους εργαζομένους θα οδηγηθούμε σε τεράστιας έκτασης κοινωνικό ντάμπιγκ, αφού θα υπάρχει η δυνατότητα σε πολλές επιχειρήσεις να αλλάξουν την έδρα τους σε ζώνες χαμηλού κόστους (αρκεί ένα φαξ να υπάρχει στη χώρα της νέας καταγωγής) και στη συνέχεια θα μπορούν να δραστηριοποιούνται σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και στην Ελλάδα να πληρώνουν μισθούς Λιθουανίας, Σλοβενίας ή και άλλων χωρών, που ως γνωστόν έχουν εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς. Με αυτόν τον τρόπο η εργασία μέσω ενός «ευρωπαϊκού εργαλείου» θα δεχτεί νέα χτυπήματα πέρα από τα όσα βλέπουμε να διαδραματίζονται σήμερα και στη χώρα μας, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ποιες δυνάμεις είναι αντίθετες και ποιες συμφωνούν με την οδηγία;
– Την οδηγία αυτή την προωθούν οι συντηρητικές νεοφιλελεύθερες δυνάμεις και το μεγάλο κεφάλαιο και οι οργανώσεις του. Δυστυχώς υπάρχουν και άλλες δυνάμεις που συνηγορούν ή ανέχονται διά μικροτροποποιήσεων αυτή τη λογική. Η σοσιαλιστική ομάδα έχει εμπλακεί σ’ αυτή τη διαδικασία των τροποποιήσεων, παρ’ ότι υπάρχουν και τμήματά της που διαφωνούν. Η ενωτική αριστερά (GUE), στην οποία συμμετέχει και ο Συνασπισμός, είναι ριζικά αντίθετη και ζητά την απόσυρσή της. Στην πορεία τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί. Οι ευρωβουλευτές της ΝΔ, ενώ στην αρχή είχαν κάποιες αντιστάσεις, θεωρούν τώρα ότι δεν τίθεται πρόβλημα, παρ’ ότι η κυβέρνηση κρατά κάποιες αποστάσεις, ενώ δεν έχει αποσαφηνίσει την στάση του το ΠΑΣΟΚ, το οποίο αρχικά μέσω της κ. Ματσούκα έχει λάβει αρνητική θέση, ενώ σήμερα γλίστρησε στη λογική των τροποποιήσεων. Ο ΣΥΝ και το ΚΚΕ είναι ριζικά αντίθετοι. Στο τέλος της εβδομάδας θα έχουμε πάντως μια πιο καθαρή εικόνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Φαίνεται όμως ότι υπάρχουν δυσκολίες, αφού από το 2004 πηγαινοέρχεται αυτή η υπόθεση από το συμβούλιο στο ευρωκοινοβούλιο.
– Πράγματι υπάρχουν σοβαρές δυσκολίες στο να περάσουν αυτή την οδηγία, διότι υπήρξε πέραν των άλλων και αποτελεσματική δράση των συνδικάτων, των κινημάτων και της Αριστεράς. Η πορεία αυτής της οδηγίας ενεπλάκη κατά κάποιον τρόπο με τις διαδικασίες με το δημοψήφισμα για το ευρωσύνταγμα, αφού η οδηγία αποτελεί το εξειδικευμένο αντίγραφο της λογικής που προσπάθησαν να θεσμοθετήσουν με το ευρωσύνταγμα. Συνεπώς, υπήρξε κλίμα μεγάλης πολιτικής πίεσης, το οποίο απλώθηκε και σε όλη την Ευρώπη. Προσπάθησαν να το ξεπεράσουν με δεκάδες τροποποιήσεις, οι οποίες όμως διατηρούν αναλλοίωτο τον αντεργατικό και νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα της. Οι ελιγμοί δεν πρόκειται να κρύψουν την ουσία.
Πώς συνδέονται αυτές οι επιδιώξεις με τις γενικότερες εξελίξεις στην Ευρώπη και στην Ελλάδα;
– Η Ευρώπη αντιμετωπίζει την πρόκληση μιας συνεχούς συντηρητικοποίησης της στρατηγικής και των πολιτικών της, με ευθύνη των συντηρητικών δυνάμεων, αλλά και των σοσιαλδημοκρατικών, οι οποίες έχουν ασπαστεί τον νεοφιλελευθερισμό. Η ευρωπαϊκή ηγεσία προσπαθεί να μιμηθεί τα αμερικάνικα μοντέλα εργασίας και κοινωνικής προστασίας. Θεωρεί πολύ ακριβό το κοινωνικό μοντέλο. Γι’ αυτό τον λόγο επιχειρεί με κάθε τρόπο να ξεφορτωθεί το κόστος του και να μειώσει το κόστος εργασίας. Το ευρωσύνταγμα, η στρατηγική της Λισσαβώνας, η οδηγία Μπολκεστάιν, εντάσσονται σ’ αυτή τη γραμμή. Οι επιθέσεις που γίνονται σε όλες τις χώρες και στη χώρα μας έχουν αυτή τη λογική. Γι’ αυτό προσπαθούν να εξαιρέσουν τους νέους από τα δικαιώματα της προηγούμενης γενιάς, να τους κάνουν πιο φθηνούς για το κεφάλαιο (Ελλάδα, Γαλλία και αλλού). Γι’ αυτό προσπαθούν να απορρυθμίσουν πλήρως την εργασία, να χτυπήσουν τις συμβάσεις, να φορτώσουν πρόσθετα βάρη στους εργαζομένους για την ασφάλισή τους, να περιθωριοποιήσουν τα συνδικάτα.
Η συμβολή των συνδικάτων ποια ήταν;
– Στη χώρα μας τα συνδικάτα ανέδειξαν αυτή την πρόκληση, συμμετείχαν στις πολύ μεγάλες ευρωδιαδηλώσεις και έκαναν διαμαρτυρίες. Συνέβαλαν στην κατανόηση των εργαζομένων απέναντι στο αντεργατικό αυτό κατασκεύασμα, που δικαίως οι Βέλγοι συνάδελφοί μας το ονόμασαν Bolkenstein-Frankestein.
Η Αυτόνομη Παρέμβαση, το ελληνικό κοινωνικό φόρουμ, βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. Ο αγώνας φυσικά δεν τελειώνει με την πρώτη ανάγνωση στο ευρωκοινοβούλιο την επόμενη εβδομάδα. Συνεχίζεται και το αποτέλεσμα πρέπει να είναι αυτό που έγινε με την οδηγία για τα λιμάνια. Η απόσυρση αυτού του απαράδεκτου νομοθετήματος.
Τι υποστηρίζει ο κ. Δ. Στρατούλης
Ο αντιπρόεδρος του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, Δημ. Στρατούλης, υποστηρίζει:
Η οδηγία Μπολκεστάιν-Φρανκενστάιν, εάν εγκριθεί και εφαρμοστεί στη χώρα μας:
• Θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας ειδικά στο λιανικό εμπόριο, στον τουρισμό και στις κατασκευές.
• Θα δημιουργήσει μια πολλαπλότητα καθεστώτων εργασιακών σχέσεων για τους απασχολούμενους μέσα στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο και ένα ιδιότυπο εργασιακό dumping, αφού οι υποβαθμισμένες εργασιακές συνθήκες των εργαζομένων στις επιχειρήσεις, που θα έλθουν από «χώρες προέλευσης» μικρότερου εργασιακού, μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστους θα κάνουν φθηνότερη την εργασία τους από την αντίστοιχη των ελλήνων εργαζομένων. Εξ αυτού του λόγου οι άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ελλαδικό γεωγραφικό χώρο στο όνομα της διατήρησης της ανταγωνιστικότητάς τους θα συμπιέσουν προς τα κάτω τις εργασιακές σχέσεις και τους μισθούς των ελλήνων εργαζομένων. Αντί δηλαδή να αναβαθμιστούν οι εργασιακές σχέσεις και οι μισθοί των εργαζομένων στις χώρες της διεύρυνσης, θα παραμείνουν στα ίδια χαμηλά επίπεδα, τα οποία και θα μεταφερθούν και στις πρώτες 15 χώρες της ΕΕ, υποβαθμίζοντας εκεί και κατά συνέπεια και στη χώρα μας την κατάσταση των εργαζομένων.
• Θα ενταθούν οι μετεγκαταστάσεις ελληνικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών στα Βαλκάνια, αφού τέτοιες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σήμερα στη χώρα μας θα μεταφέρουν την έδρα τους εκεί και μετά θα ασκούν δραστηριότητές τους στην Ελλάδα με βάση το εργασιακό και φορολογικό καθεστώς της νέας έδρας τους, δηλαδή της «χώρας προέλευσής» τους. Η Ελλάδα θα γεμίσει από εταιρείες που θα δουλεύουν με προδιαγραφές Βουλγαρίας και Ρουμανίας συμπιέζοντας τα δικαιώματα των εργαζομένων και στις άλλες επιχειρήσεις και εξαφανίζοντας αντίστοιχες ελληνικές εταιρείες που προσφέρουν τις ίδιες υπηρεσίες.
• Ένας άλλος κίνδυνος είναι αλλοδαπές επιχειρήσεις που θα έλθουν στη χώρα μας να εκτοπίσουν λόγω των παραπάνω συγκριτικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που τους παρέχονται τις αντίστοιχες ελληνικές και να δημιουργήσουν έστω βραχυπρόθεσμα καθεστώς μονοπωλιακής ή ολιγοπωλιακής λειτουργίας της αγοράς υπηρεσιών και διαμόρφωσης των τιμών τους. Εάν πάρουμε υπόψη ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες για υπηρεσίες διαμορφώνουν κατά 35,8% τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, κατανοούμε τι σημαίνει αυτό για τον τιμάριθμο, για την ακρίβεια και για το καλάθι της νοικοκυράς.