Άραγε το ΠΑΣΟΚ ξέρει τι να κάνει;

Θα του παραχωρήσει το (σχεδόν αποκλειστικό) δικαίωμα να υπερασπίζεται ως κόμμα εξουσίας την ύπαρξη του δημόσιου τομέα και του ρόλου του να παρέχει στον πολίτη αυτά που μέχρι σήμερα θεωρούνται αυτονόητα. Συγχρόνως θα του δώσει το «πράσινο φως» να εμφανιστεί (αποτελεσματικά ή όχι θα είναι θέμα χειρισμών και αξιοπιστίας του ΠΑΣΟΚ) ως προστάτης των επιχειρήσεων του Δημοσίου απέναντι στην «επέλαση των αρπακτικών», όπως είναι πολύ πιθανό να αποκληθούν οι υποψήφιοι επενδυτές στην (δρομολογημένη όπως φαίνεται) ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ.

Το βήμα της Νέας Δημοκρατίας να θέσει εν αμφιβόλω τα πάντα στις ΔΕΚΟ (από συλλογικές συμβάσεις μέχρι συντάξεις και από σχέση με το κράτος έως πλήρως αβέβαιο αύριο) την ταυτίζει απολύτως με την παραδοσιακή Δεξιά και την πάγια φιλελεύθερη αντίληψη που διακρίνει δεξιές κυβερνήσεις να αφαιρούν από το κράτος και να δίνουν σε ιδιώτες. Η ταύτιση αυτή στη συνείδηση του κόσμου (ξανα)δίνει στο ΠΑΣΟΚ το χαμένο πολιτικό του πρόσωπο και τον αμφισβητούμενο εδώ και χρόνια κοινωνικό του ρόλο. Αν το ΠΑΣΟΚ ανταποκριθεί σε αυτή την προσφορά θα φανεί, μια και πολλοί αμφιβάλλουν αν ο Γιώργος Παπανδρέου θέλει να δεχθεί ανάλογα δώρα ή να παγιώσει μιαν αντίληψη ευρύτερου φιλελευθερισμού που δρομολογήθηκε επί ημερών Σημίτη. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα περιμένει ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ να δει πόσο μακριά θα το πάει η κυβέρνηση (και πόσο πίσω θα κάνει στην πορεία) και πόσο ο ίδιος μπορεί να ελιχθεί, κρατώντας ορισμένα από τα φιλελεύθερα μέτρα της κυβέρνησης για δική του (όχι φυσικά προσωπική, αλλά κυβερνητική) χρήση, όταν κληθεί το ΠΑΣΟΚ να κυβερνήσει και πάλι.

Με άλλα λόγια η διάβρωση των ΔΕΚΟ από τη δεξιά κυβέρνηση μπορεί να δώσει στο ΠΑΣΟΚ την άνεση να διαχειριστεί την κατάσταση που δημιουργεί η σημερινή κυβέρνηση και να παραλάβει πλήρως απαξιωμένες ανώνυμες εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, άρα να τις μεταβάλει σε κάτι άλλο και, πάντως, να μην τις επαναφέρει στη μορφή που σήμερα έχουν.

Αυτά φυσικά θα αποδειχθούν στο μέλλον, διότι αυτό που σήμερα κυριαρχεί είναι η αίσθηση μιας σκληρής δεξιάς στροφής που προκαλεί δυσαρέσκεια σε ευάριθμο κομμάτι και των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας.

Το πιθανό επιχείρημα της κυβέρνησης «για να κάνουμε το σωστό δεν διστάζουμε να δυσαρεστήσουμε και οπαδούς μας» δεν αναμένεται να λειτουργήσει αποτελεσματικά, διότι οι κυβερνήσεις δεν είναι εταιρείες συμβούλων που παίζουν και ασκούνται με τη μορφή των εταιρειών και τον ρόλο τους.

Παράλληλα, η αντίθεση που θα αναπτυχθεί εσωκομματικά στη ΝΔ μεταξύ λαϊκοδεξιών (Έβερτ, Κακλαμάνης, Παυλόπουλος, Παναγιωτόπουλος, Λιάπης κ.ά.), που τάσσονται υπέρ του κοινωνικού κράτους, και φιλελευθέρων (οικογένεια Μητσοτάκη, Αλογοσκούφης, Σουφλιάς, Παπαθανασίου, Αβραμόπουλος κ.ά.), που θέλουν όλο και λιγότερο κράτος, ίσως δημιουργήσει προβλήματα που δύσκολα θα ελέγξει ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής.

Ο ίδιος, αν και γόνος πολιτικής λογικής που τον εντάσσει τους λαϊκούς δεξιούς, είναι φιλελεύθερος στον τομέα της οικονομίας και διετέλεσε «επιρροή» του Ανδρέα Ανδριανόπουλου, όταν ο πρώην υπουργός (και «μαύρο πρόβατο» για τη ΝΔ) διηύθυνε το ΚΠΕΕ (Κέντρο Πολιτικής Έρευνας και Επικοινωνίας), το οποίο σήμερα επαναδραστηριοποιείται. Αλλά αυτά είναι μάλλον σύνθετα θέματα και αφορούν τις εσωτερικές ισορροπίες στη Νέα Δημοκρατία.

Το σημαντικό είναι να μπορέσει κανείς να δει το υπό διαμόρφωση πολιτικό σκηνικό, με δεδομένη και εκφρασμένη την επιθυμία της κυβέρνησης να τελειώνει με τις ΔΕΚΟ έτσι όπως τις ξέραμε μέχρι σήμερα.

Αν δηλαδή θα καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να βγει ωφελημένο από τη συγκεκριμένη κυβερνητική επιλογή, κρατώντας όσα «του κάνουν», ή αν θα αποδειχθεί ανεπαρκές και ανώριμο να διαχειριστεί μια κρίση που ίσως το οδηγήσει εκ νέου στην εξουσία. Αν βέβαια το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξακολουθεί να αναζητεί τους όρους και το περιεχόμενο της εσωκομματικής ανανέωσης, ασχολούμενο και με το μέγα ερώτημα αν θα είναι ή όχι υποψήφιος βουλευτής Αχαΐας ο Νίκος Παπανδρέου, είναι προφανές ότι δεν θα καταφέρει και πολλά πράγματα.

Ήδη η εικόνα του ΠΑΣΟΚ δεν παραπέμπει σε πολιτικό σχηματισμό έτοιμο να δώσει μάχη για την εξουσία με πειστικό τρόπο, αλλά σε σύλλογο (σωματείο ίσως…) πολιτικού προβληματισμού που παρακολουθεί όσα συμβαίνουν.

Όταν ξαναγίνει κόμμα με συγκεκριμένες πολιτικές και κοινωνικές αναφορές, τότε θα είναι ευκολότερο για όλους να δουν την πραγματική αντανάκλασή του μέσα στο εκλογικό σώμα. Κάτι που αν αργήσει να συμβεί, θα δώσει τον απαραίτητο χρόνο στη ΝΔ να διορθώσει τα λάθη της και ενδεχομένως να αναθεωρήσει τα σχέδιά της για τη νέα μορφή των εταιρειών του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Το πολιτικό δώρο που κάνει στο ΠΑΣΟΚ ίσως να μη βρει παραλήπτη, όταν ο «κούριερ» χτυπήσει το κουδούνι της Χαριλάου Τρικούπη…