Ντόμινο νέας πολυδιάσπασης στα Βαλκάνια
Παράλληλα, έμπειροι διπλωματικοί κύκλοι, αλλά και πολιτικοί παρατηρητές, επεσήμαιναν πως είναι πλέον ώρα να συνειδητοποιήσει η Αθήνα τι ακριβώς εννοούσαν και περίμεναν από την Ελλάδα οι ΗΠΑ όταν στην τελευταία επίσκεψη του πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο μιλούσαν για την περιβόητη «εταιρική σχέση» ΗΠΑ- Ελλάδας.
Έμπειροι διπλωματικοί κύκλοι, αξιολογώντας την κατάσταση που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα στα Νότια Βαλκάνια, υπογράμμιζαν πως το όλο σκηνικό που τείνει να διαμορφωθεί έχει πολλαπλές αναλογίες με το αντίστοιχο της περιόδου 1990-1993, όταν η τότε κραταιά και ενιαία Γιουγκοσλαβία κατατεμαχιζόταν σε μικρότερα κράτη, μέσα και από πολεμικές συγκρούσεις. Όπως τόνιζαν οι ίδιοι κύκλοι, πιθανόν σε αυτήν τη φάση να μην έχουμε συγκρούσεις της ίδιας κλίμακας, ωστόσο και σήμερα δρομολογούνται οι διαδικασίες για μια νέα κατάτμηση των μικρών κρατικών σχημάτων που προέκυψαν από τη διαίρεση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας σε ακόμα μικρότερα κομμάτια.
Αν μάλιστα κάτι χαρακτήριζε την ενημερωτική ομιλία του υπουργού Εξωτερικών, Πέτρου Μολυβιάτη, στη Διαρκή Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, την περασμένη Τετάρτη, ήταν η ανησυχία και ο μεγάλος προβληματισμός της ελληνικής κυβέρνησης για τις επερχόμενες εξελίξεις στη Νότια Βαλκανική, που έχουν δρομολογήσει οι ΗΠΑ. «Υπάρχουν προβλήματα και εκκρεμότητες που αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις που απευχόμεθα», σημείωσε χαρακτηριστικά ανάμεσα στα άλλα ο κ. Μολυβιάτης.
Η Αθήνα βλέπει «ντόμινο» κρατικών πολυδιασπάσεων στα Νότια Βαλκάνια με αλλαγή συνόρων και αυτό είναι που την ανησυχεί πρωτίστως, καθώς αντιλαμβάνεται τις επιπτώσεις που θα υπάρχουν στη σταθερότητα και την ειρήνη για την ευρύτερη περιοχή, αλλά και για τα παιχνίδια -δυσάρεστα- που μπορεί να προκύψουν για την ίδια.
Αυτό που πρωτίστως προβληματίζει και ανησυχεί την Αθήνα είναι η νέα πολυδιάσπαση και η επικείμενη αλλαγή συνόρων στην περιοχή και αυτό δεν αφορά κυρίως το Κοσσυφοπέδιο, αλλά το τι μέλλει γενέσθαι με την Σερβία-Μαυροβούνιο, με τα Σκόπια, αλλά και με την Βοσνία -Ερζεγοβίνη όπου φαίνεται να ξαναανοίγει το μέτωπο και να περνάει στο περιθώριο η Συνθήκη του Ντέιτον.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, και κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, από καιρό η ελληνική πλευρά έχει καταλάβει ότι η αμερικανική πλευρά έχει δρομολογήσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, κάτι που θα περάσει από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ως «τελικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου». Κατ’ αρχάς, η ελληνική πλευρά εκτιμά πως ακόμα και ένα ανεξάρτητο Κόσοβο, στα ακριβή γεωγραφικά όρια που σήμερα κατέχει, είναι μεν πρόβλημα αλλά όχι μεγάλο αγκάθι. Βεβαίως, στην πορεία, και μετά από κάποια χρόνια, θα φανεί αν θα σκληρύνει το παιχνίδι ή όχι. Αν δηλαδή οι Αμερικανοί προτιμήσουν ένα μικρό αλλά πλήρως ελεγχόμενο απ’ αυτούς κράτος – προτεκτοράτο ή αν θα προσαρτηθεί στην Αλβανία.
Άλλωστε, ο κ. Μολυβιάτης ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις του επ’ αυτού του θέματος, υπογραμμίζοντας πως κατευθυντήρια θέση της Ελλάδας είναι πως «η διευθέτηση της εκκρεμότητας και η σταθερότητα στο Κόσοβο δεν μπορούν να έχουν ως τίμημα την αποσταθεροποίηση στην υπόλοιπη περιοχή», αποφεύγοντας σκοπίμως να αναφερθεί σε θέματα απαραβίαστου συνόρων.
Τα δύσκολα σε αυτήν τη χρονική φάση εντοπίζονται και στη νέα πολυδιάσπαση των άλλων κρατικών μορφωμάτων, και κυρίως στη Σερβία-Μαυροβούνιο. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι ο κ. Μολυβιάτης τελειώνοντας στο προηγούμενο σημείο την αναφορά του στο Κόσοβο ήλθε αμέσως στα επερχόμενα προβλήματα, στην Σερβία.