ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩ(ΦΡΕΝ)ΙΚΩΝ
Κάποια πιο αισιόδοξα μηνύματα… μακράς πνοής έλαβε από τις Βρυξέλλες η κυβέρνηση, την περασμένη εβδομάδα, όσον αφορά την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και την εκκρεμότητα στο θέμα της επίσημης ονομασίας του κρατιδίου των Σκοπίων… Ήδη ορισμένοι χαμογελούν συγκρατημένα στο υπουργείο… «Σημειώσαμε μια αξιόλογη επιτυχία», ήταν η λακωνική δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Π. Μολυβιάτη, ως μεγάλη διπλωματική νίκη τη μετέδωσαν τα κυβερνητικά παπαγαλάκια… Σύντομα ίσως έχουμε καλύτερη εικόνα των διαθέσεων και ιδίως των προθέσεων της τουρκικής και της σκοπιανής ηγεσίας…
Σε μια σημαντική χώρα, την Ιαπωνία, ευρίσκεται ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής και αυτήν τη φορά είναι εμφανής η προσπάθεια προώθησης των διμερών οικονομικών σχέσεων. Στην πρωθυπουργική αποστολή συμμετέχει ο υφυπουργός Εξωτερικών Ε. Στυλιανίδης, αρμόδιος για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, αλλά και δεκάδα επιχειρηματιών, άλλοι για σοβαρή δουλειά και άλλοι για… χαλαρό τουρισμό.
Προηγήθηκε, σχετικά πρόσφατα, επίσκεψη στη «χώρα του ανατέλλοντος ηλίου» του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφη με ομάδα επιχειρηματιών, έτσι για να μην καταλαβαίνουμε ποιος τελικά ηγείται της οικονομικής διπλωματίας, το υπουργείο Οικονομίας, που εποπτεύει και τον Οργανισμό Προώθησης Εξαγωγών (ΟΠΕ), ή το υπουργείο Εξωτερικών; Από δυσλειτουργίες και επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, άλλο τίποτε… Ας είναι, εξαγωγές να γίνονται και τα υπόλοιπα θα λυθούν στην πορεία… Ίσως βοηθήσει και ο επόμενος «δομικός» ανασχηματισμός…
Στην Ιαπωνία ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής θα συναντήσει έναν δραστήριο πρέσβη, τον Κυρ. Ροδουσάκη, που κρίθηκε όμως… ανεπαρκής για προαγωγή από τον υπουργό Εξωτερικών Π. Μολυβιάτη, καθώς τον παρέλειψε στις προαγωγές στον ανώτατο πρεσβευτικό βαθμό του πρέσβη (ambassadeur). Πέρασε, όπως μαθαίνω, η «γραμμή» των παρασκηνιακών παραγόντων που αλωνίζουν σήμερα στο υπουργείο… Τι ΠΑΣΟΚ, τι ΝΔ, μια από τα ίδια σε αυτό το υπουργείο των εξω(φρεν)ικών διαπλοκών και συντροφικών μαχαιρωμάτων…
Πάει και ο Σωσσίδης, κηδεύτηκε μετά τιμών την περασμένη εβδομάδα και ησύχασαν ορισμένοι στο νεοκλασικό της Βασ. Σοφίας… Ο πρέσβης Τζον Σωσσίδης, αναμφισβήτητα έξυπνος άνθρωπος, έδρασε περισσότερο στο πολιτικό προσκήνιο της εποχής του (δεκαετίες ’60 και ’70) αλλά οι φιλοδοξίες του δεν χωρούσαν στα περιορισμένα πλαίσια της παραδοσιακής διπλωματίας… Υπηρέτησε σε νευραλγικές θέσεις, πολύ κοντά στους τότε πολιτικούς ηγέτες Γ. Παπανδρέου, Στ. Στεφανόπουλο, ενώ συμμετείχε ενεργά ως διαμεσολαβητής -και όχι μόνο- σε κρίσιμη φάση του Κυπριακού, την εποχή που οι Αμερικανοί, επί Προεδρίας Λίντον Τζόνσον, προσπάθησαν να επιβάλουν το Σχέδιο Άτσεσον στη Μεγαλόνησο.
Προστατευτικός, πάντοτε, ο Σωσσίδης στους νεότερους διπλωματικούς, που έτυχε να υπηρετήσουν κοντά του, τους υποστήριζε με πατρική αγάπη και τους προωθούσε επαγγελματικά… Τα «σωσσιδόπουλα», όπως αποκαλούσαν οι υπόλοιποι διπλωματικοί στους διαδρόμους του υπουργείου την «ομάδα Σωσσίδη», είχαν βεβαίως κοινό πνευματικό πατέρα, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς, κατά γενική εκτίμηση, δεν είχαν ούτε… το ένα δέκατο της ευφυΐας και της πολύπλευρης προσωπικότητας του Τζον Σωσσίδη… Η υψηλή πολιτική ενδιέφερε πρωτίστως τον διπλωμάτη Σωσσίδη, ενώ τα «σωσσιδόπουλα» απασχολούσε, κατά προτεραιότητα, η… καλή μετάθεση σε ευρωπαϊκή πρεσβεία και το γενικότερο βόλεμα… Και βεβαίως η διατήρηση των «κεκτημένων» μέσω ισχυρών δεσμών φιλίας με τους λοιπούς ομογάλακτους σωσσιδικούς… Πότε πότε έβγαζαν τα… απωθημένα τους κυνηγώντας και επιδιώκοντας δυσμενείς μεταθέσεις για συναδέλφους τους διπλωματικούς, ακόμη και… δακτυλογράφους, αφού κατόρθωναν πάντοτε να «ελέγχουν» τη νευραλγική θέση του προσωπάρχη στο υπουργείο Εξωτερικών… Γεγονός είναι ότι η εύνοια της «κλίκας» και του παραγοντισμού αναπτύχθηκε και ρίζωσε βαθιά στο υπουργείο επί εποχής Σωσσίδη, με όλες βεβαίως τις αρνητικές συνέπειες στην αξιοκρατική επαγγελματική εξέλιξη άλλων αξιόλογων διπλωματών, που δεν ανήκαν ή δεν έτυχε να ανήκουν στον περιορισμένο κύκλο των μυημένων «σωσσιδικών»… Η παθογένεια αυτή του έντονου φαβοριτισμού και της ευνοιοκρατίας συνεχίζει ακόμη και σήμερα να ταλανίζει το υπουργείο Εξωτερικών… Και όπως φαίνεται, δεν πρόκειται να εξαφανισθεί σύντομα…
Περισσεύουν οι εν ενεργεία πρέσβεις στο υπουργείο… Είχαμε προϊδεάσει από αυτήν τη στήλη προ καιρού (2/10) ότι στο υπουργείο Δικαιοσύνης θα αποσπασθεί πρέσβης, δεν αποκαλύψαμε όνομα για να μη χαλάσουμε τη δουλειά… Πρόκειται για τον πρέσβη Μιχ. Δαρατζίκη, που επέστρεψε στην Αθήνα από αναπληρωτής αντιπρόσωπος στη μόνιμη αντιπροσωπεία μας στον ΟΗΕ. Στη Νέα Υόρκη ετοιμάζεται να πάει νεότερος διπλωματικός με απόκρυφες σκέψεις να αντικαταστήσει ακόμη και τον εκεί προϊστάμενό του… Από φιλοδοξίες σε αυτό το υπουργείο, άλλο τίποτε…
Μια που ξανανοίγει το Ασφαλιστικό η κυβέρνηση με διάλογο… μακράς πνοής, μου θυμίζουν ότι στο υπουργείο Εξωτερικών ισχύει η 35ετία και οι πρέσβεις συνταξιοδοτούνται στα 60 χρόνια και άνω. Μαθαίνω ότι στην Αργεντινή οι πρέσβεις συνταξιοδοτούνται στα… 70 χρόνια και σε πολλές χώρες στα 65 χρόνια. Με τόσο πολλούς και νέους πρέσβεις που έχει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, εάν δεν παραταθεί το όριο συνταξιοδότησης στον πρεσβευτικό βαθμό, προβλέπω να μην… προκάμουν να υπηρετήσουν πάνω από ένα πρεσβευτικό πόστο οι νεότεροι διπλωματικοί… Με παράταση του χρόνου υπηρεσίας θα προλάβουν να απολαύσουν μεγαλοπρεπή πρεσβευτική μονοκατοικία σε μία, ίσως και σε δύο χώρες… Τις παλιότερες «καλές» εποχές ο πρέσβης, χωρίς να είναι… αιωνόβιος, υπηρετούσε διαδοχικά σε τέσσερις – πέντε πρεσβείες… Καμιά φορά κάθε πέρσι και καλύτερα…
Α. Κ.