Απογοήτευση και από τους δύο

Αυτό που κυρίαρχα προκύπτει είναι μια αμφισβήτηση τόσο της ηγετικής παρουσίας του Γ. Παπανδρέου και της αντιπολιτευτικής του δράσης όσο και της συνολικότερης εικόνας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο δείχνει αδυναμία ανάκαμψης μετά τη διπλή εκλογική ήττα του 2004. Και ως σημαντικότερα ανασχετικά στοιχεία μιας πορείας ανάκαμψης του ΠΑΣΟΚ επισημαίνονται από τους ερωτηθέντες η διαπλοκή, η διαφθορά και η αλαζονεία.

Μπορεί, βέβαια, να πει κάποιος πως αυτή είναι η εικόνα του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου εδώ και ενάμιση χρόνο. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να ανησυχήσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και τη Χαρ. Τρικούπη είναι το γεγονός ότι η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο εξαιρετικά δυσμενή για την κυβέρνηση, από τις χειρότερες που έχει περάσει, από όταν κερδίσθηκαν οι εκλογές του Μάρτη του 2004. Θα ανέμενε, λοιπόν, κάποιος έστω και γι’ αυτόν τον λόγο να βελτιωνόταν η θέση του ΠΑΣΟΚ και του αρχηγού του, κάτι που όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει.

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι την αρνητική για τον Γιώργο και το ΠΑΣΟΚ εικόνα συμμερίζεται σε μεγάλο βαθμό και η βάση του Κινήματος.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του δυσμενούς κλίματος που ακόμα υπάρχει στην κοινή γνώμη για την ηγεσία της Χ. Τρικούπη είναι και το ότι σε σχετική ερώτηση οι ερωτηθέντες με μεγάλη διαφορά απαντούν ότι προτιμούν το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα, μετά το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και μετά το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου. Και ίδια είναι η σειρά προτίμησης και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ!

Φαίνεται, όμως, ότι ο Γιώργος μέχρι στιγμής τουλάχιστον χάνει και το στοίχημα της ανανέωσης, αφού οι ερωτηθέντες δηλώνουν -και μάλιστα με μεγάλη διαφορά- ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τα νέα πρόσωπα που προωθεί ο αρχηγός στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ενώ την ίδια άποψη έχει και πολύ μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων του κόμματος.

Γενικά, πάντως, ο κόσμος εκφράζει μεγάλη απογοήτευση και για τα δύο μεγάλα κόμματα και δείχνει να προτιμά:

Κυβερνήσεις συνεργασίας

Συνεργασία των κομμάτων της Κεντροαριστεράς

Αίσθηση προκαλεί, πάντως, η απάντηση στο ερώτημα αν τα δυο μεγάλα κόμματα έχουν διαφορές στην πολιτική τους. Εδώ και παρά την εντύπωση ότι οι δύο πόλοι του δικομματισμού δεν διαφέρουν μεταξύ τους, με πλειοψηφία 60%-40% οι απαντήσεις είναι ότι έχουν διαφορές πολιτικής.

Αυτό μάλλον οφείλεται στις απαντήσεις των ψηφοφόρων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως, οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ και του ΣΥΝ εμμένουν στην άποψη ότι «και οι δύο το ίδιο είναι».

Ηχηρά μηνύματα για Γιώργο – ΠΑΣΟΚ

Απελπιστικά μικρό είναι το ποσοστό όσων δηλώνουν ικανοποιημένοι από το σημερινό ΠΑΣΟΚ, μόλις 21,7%, έναντι του 76,5% που δηλώνει μη ικανοποιημένο (ΠΙΝΑΚΑΣ 1). Αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 2) το 51,7%, η πλειοψηφία δηλαδή, δηλώνουν μη ικανοποιημένοι, έναντι του 46,4% που είναι ικανοποιημένοι!

Το ίδιο απογοητευτικό είναι και το ποσοστό ικανοποίησης από τον Γιώργο Παπανδρέου. Μόλις το 35,3% των ερωτηθέντων δηλώνουν (ΠΙΝΑΚΑΣ 3) ικανοποιημένοι (πολύ ή αρκετά) από τον Γιώργο ως αρχηγό, έναντι του 63,5% που δηλώνουν καθόλου ή λίγο ικανοποιημένοι. Αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 4) ένα διόλου ευκαταφρόνητο 34,7%, πάνω δηλαδή από τον έναν στους τρεις ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, δηλώνει λίγο ή καθόλου ικανοποιημένο από τον Γιώργο, έναντι του 64,7% που δηλώνει αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο.

Χαρακτηριστικό της αρνητικής αντιμετώπισης του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου από τον λαό είναι και το γεγονός ότι μέσα σε μια εξαιρετικά δυσμενή για την κυβέρνηση και τον Καραμανλή συγκυρία οι ερωτηθέντες (ΠΙΝΑΚΑΣ 5) δηλώνουν σε ποσοστό 40,1% ότι δεν θα ήταν καλύτερη η πορεία της χώρας αν ήταν το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση και πρωθυπουργός ο Γ. Παπανδρέου, έναντι του 34,3% που έχει την αντίθετη άποψη.

Ανησυχητικό επίσης για το ΠΑΣΟΚ είναι και το ότικαι οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ και του ΣΥΝ απορρίπτουν, με μεγάλη μάλιστα διαφορά, ΠΑΣΟΚ – Γιώργο (ΠΙΝΑΚΑΣ 6). Αυτό δείχνει το ρήγμα που υπάρχει μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της Αριστεράς.

Η διαφθορά και η αλαζονεία είναι κατά την άποψη της πλειοψηφίας των ερωτηθέντων (ΠΙΝΑΚΑΣ 7) οι βασικότερες αιτίες, ένεκα των οποίων το ΠΑΣΟΚ δεν ωφελείται από την κυβερνητική φθορά. Ακολουθούν η μη δυναμική αντιπολίτευση, η απουσία από τα προβλήματα του πολίτη και η απουσία πειστικής εναλλακτικής πρότασης. Μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 8) οι αιτίες κατά σειρά είναι η απουσία δυναμικής αντιπολίτευσης, η αλαζονεία, η διαφθορά, η απουσία από τα προβλήματα του πολίτη και η απουσία πειστικής πρότασης.

Καθόλου καλή δεν είναι και η εικόνα για τα νέα πρόσωπα που ο Γιώργος έχει προωθήσει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 9).

Το 61,8% των ερωτηθέντων δηλώνει καθόλου ή λίγο ικανοποιημένο από αυτούς, έναντι του 29,2% που δηλώνει αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο. Αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 10) ένα υψηλό ποσοστό 40% δηλώνουν καθόλου ή λίγο ικανοποιημένοι, έναντι του 53,3%, που δηλώνουν πολύ ή αρκετά ικανοποιημένοι.

Θέλουν το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα!

Πολύ χαρακτηριστικό των διαθέσεων του λαού απέναντι στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και στο ποιο ΠΑΣΟΚ θέλουν, είναι το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης στο ερώτημα ποιο ΠΑΣΟΚ σάς εκφράζει περισσότερο, το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Ανδρέα, το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Σημίτη ή το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Γιώργο.

Παρά την πολιτική συκοφάντηση του Ανδρέα ακόμα και από τους πολιτικούς επιγόνους του και παρά την προσπάθεια να ταφεί και πολιτικά ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, ο λαός με συντριπτικό ποσοστό 57,7% (ΠΙΝΑΚΑΣ 11) «ψηφίζει» Ανδρέα. Ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Σημίτη με ποσοστό 18,9% και έπεται το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Γιώργο με ποσοστό 12,7%.

Ίδια είναι η σειρά και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (ΠΙΝΑΚΑΣ 12). Το 61,1% «ψηφίζει» Ανδρέα, το 20,4% Σημίτη και μόλις το 16,6% Γιώργο. Και αυτό, βέβαια, που θα πρέπει να ανησυχήσει πολύ τον Γιώργο είναι ότι ακόμα και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ προτιμούν τον Σημίτη, τον πρόσφατα καταδικασθέντα και τραπέντα σε φυγή με ταπεινωτικό τρόπο…

Κατά του δικομματισμού, υπέρ κυβερνήσεων συνεργασίας

Οι ερωτηθέντες (ΠΙΝΑΚΑΣ 13) με συντριπτικό ποσοστό 73,5% δηλώνουν απογοητευμένοι και από τα δύο μεγάλα κόμματα. Μόνο το 24,7% δηλώνει ικανοποίηση από τον δικομματισμό. Και αυτή η τάση απογοήτευσης για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είναι… διακομματική. Ακόμα και οι ψηφοφόροι των δύο μεγάλων κομμάτων (ΠΙΝΑΚΑΣ 14) δηλώνουν με μεγάλη πλειοψηφία απογοήτευση για τα κόμματά τους. Φυσικά μεταξύ των ψηφοφόρων του ΚΚΕ και του ΣΥΝ τα ποσοστά απογοήτευσης είναι συντριπτικά. Ενδιαφέρον, πάντως, είναι ότι οι ερωτηθέντες με 60%-40% δηλώνουν (ΠΙΝΑΚΑΣ 15) ότι υπάρχουν διαφορές στην πολιτική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αυτό προφανώς ερμηνεύεται (ΠΙΝΑΚΑΣ 16) από το γεγονός ότι αυτό πιστεύουν κατά πλειοψηφία οι ψηφοφόροι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως με μεγάλα ποσοστά οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ και του ΣΥΝ υποστηρίζουν ότι οι δύο πόλοι του δικομματισμού δεν διαφέρουν στις πολιτικές τους.

Ενδιαφέρον και εντυπωσιακό εύρημα της δημοσκόπησης είναι και το ότι ο λαός τάσσεται κατά των αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Με ποσοστό 60,1% (ΠΙΝΑΚΑΣ 17) προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας, έναντι του 36,3% που τάσσεται υπέρ αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Είναι δε χαρακτηριστικό (ΠΙΝΑΚΑΣ 18) ότι αυτή η τάση είναι επίσης διακομματική, αφού το ίδιο πιστεύουν και οι ψηφοφόροι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με μικρότερα βέβαια ποσοστά, ενώ μεταξύ των ψηφοφόρων του ΚΚΕ και του ΣΥΝ είναι πολύ μεγάλα τα ποσοστά υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας.

Υπέρ της συνεργασίας της Κεντροαριστεράς

Ενδιαφέρον επίσης εύρημα της έρευνας της RASS είναι και το ότι (ΠΙΝΑΚΑΣ 19) οι ερωτηθέντες και μάλιστα με το πολύ μεγάλο ποσοστό του 71,1% τάσσονται υπέρ της συνεργασίας των κομμάτων της Κεντροαριστεράς, έναντι του 23,8% που διαφωνεί με μια τέτοια προοπτική.

Όπως ενδιαφέρον είναι ότι στο ερώτημα ποιος ευθύνεται που δεν έχει επιτευχθεί αυτή η συνεργασία, το 25,7% (ΠΙΝΑΚΑΣ 20) απαντά ότι ευθύνονται όλοι, το 25,3% ότι ευθύνεται το ΚΚΕ, το 18,6% επιρρίπτει τις ευθύνες στο ΠΑΣΟΚ και μόλις το 3,9% πιστεύει πως ευθύνεται ο ΣΥΝ.