Από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στον Κώστα Καραμανλή στο Παρίσι

Τα γαλλικά όπλα, όπως το αεροσκάφος Μιράζ και η πυραυλάκατος με τους πυραύλους «Εξοσέτ» στο Αιγαίο, αποτέλεσαν όπλα αιχμής για την ελληνική αποτροπή στον αέρα και τη θάλασσα.

Στον διπλωματικό τομέα, η υποστήριξη του γάλλου προέδρου ήταν καθοριστική για την απόφαση της τότε ΕΟΚ να δεχθεί στους κόλπους της την Ελλάδα διαχωρίζοντας την υποψηφιότητά της από εκείνη της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, που εντάχθηκαν αργότερα.

Η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ ήταν για τον τότε έλληνα πρωθυπουργό μια κορυφαία γεωπολιτική και στρατηγική κίνηση. Με το ΝΑΤΟ, που εξέφραζε την πραγματικότητα και τη λογική του ψυχρού πολέμου και στο οποίο εντάχθηκε η Τουρκία, τα σύνορα της «Δύσης» του ψυχρού πολέμου συνέπεσαν με τα τουρκικά σύνορα. Η ΕΟΚ, ως νέα αναδυόμενη πραγματικότητα, βασισμένη στην ιδέα της Ευρώπης και της κληρονομιάς της, αποκαθιστούσε τα ιστορικά και πολιτιστικά ευρωπαϊκά σύνορα, που συμπίπτουν με τα ελληνικά. Με την ένταξή της στην ΕΟΚ η Ελλάδα γινόταν το σύνορο της Ευρώπης στην περιοχή αυτή. Με την προοπτική της εξελίξεως της Ευρώπης σε πραγματική πολιτική ένωση, με δική της αυτόνομη διπλωματική και στρατιωτική φυσιογνωμία, η Ελλάδα θα ενέτασσε την εθνική της άμυνα και ασφάλεια στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο και θα εξασφάλιζε ένα μεγάλο στρατηγικό γεωπολιτικό πλεονέκτημα απέναντι σε μια αναθεωρητική και επεκτατική Τουρκία. Μεσολάβησαν από τότε πολλά. Λογικά όμως οι σταθερές αυτές παράμετροι δεν έπρεπε να αλλάξουν για την Ελλάδα. Διαπιστώνει όμως κανείς με θλίψη σε ποιο σημείο έφτασε η ελληνική πολιτική και η ελληνογαλλική στρατηγική συναντίληψη και συνεργασία.

Η ημερομηνία της επισκέψεως του έλληνα πρωθυπουργού στο Παρίσι δεν επελέγη τυχαία. Έγινε μετά την αποσαφήνιση και διαδήλωση της ελληνικής θέσεως στο θέμα της τουρκικής εντάξεως και των όρων που διαπραγματεύθηκε η ελληνική κυβέρνηση. Η Ελλάδα ακολουθεί σταθερά την πολιτική του σημαιοφόρου της τουρκικής εντάξεως στην Ευρώπη, σε πλήρη εναρμόνιση με την αμερικανική πολιτική και με άλλοθι το ιδεολόγημα ότι δήθεν αυτή εξυπηρετεί τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα.

Μόνο νηπιακή λογική ή ξένη ιδεολογική και πολιτική εξάρτηση θα μπορούσε να υποστηρίζει ότι συμφέρει δήθεν την Ελλάδα να γίνει η Τουρκία το ευρωπαϊκό σύνορο και να επιστρέψει μαζικά, με ελληνική υποστήριξη, στην Ευρώπη, όταν μάλιστα οι ευρωπαϊκοί λαοί, περιλαμβανομένου του ελληνικού λαού, σε ποσοστό 73%, είναι αντίθετοι.

Ο έλληνας πρωθυπουργός επεσκέφθη το Παρίσι μετά το κλείσιμο των διαπραγματεύσεων για τις ελληνικές θέσεις για να μην εκτεθεί ότι συνεννοείται και συνεργάζεται με τους κακούς και αντιπαθείς στους Αμερικανούς και στους Τούρκους Γάλλους. Την ίδια άψογη στάση τήρησε άλλωστε όταν ο Γάλλος πρωθυπουργός Ντε Βιλπέν, υπερακοντίζοντας την ελληνική επίσημη θέση αλλά όχι τα αισθήματα του ελληνικού λαού, έθεσε θαρραλέα επί τάπητος το αυτονόητο ότι πρέπει η Τουρκία να αναγνωρίσει εκ των προτέρων όλα τα μέλη της ΕΕ, εφόσον θέλει να συνδιαπραγματευθεί μαζί τους την ένταξη της.

Η ελληνική πλευρά δεν τόλμησε να αξιοποιήσει την αναθεωρημένη γαλλική θέση και τη νέα συγκυρία στην Ευρώπη, έθετε ως υψηλή προτεραιότητα την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, που δήθεν «συμφέρει» την Ελλάδα. Χάθηκε μια πραγματικά ιστορική ευκαιρία να αξιοποιηθεί ο ευρωπαϊκός παράγων για την προώθηση ευρωπαϊκής λύσεως στο Κυπριακό και για τον επανακαθορισμό σε νέα βάση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

• Ο έλληνας πρωθυπουργός κατά την επίσκεψη του στο Παρίσι, θεώρησε επίσης σκόπιμο να κάνει ένα μεγάλο δώρο στον κουμπάρο του Ερντογάν και να προκαλέσει τα αισθήματα του φίλου γαλλικού λαού και της γαλλικής πολιτικής ηγεσίας μέσα στο ίδιο το Παρίσι. Σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Le Figaro», υπεστήριξε έντονα ότι: «Δεν μπορούμε να πάμε πίσω σε ειδική σχέση αντί της πλήρους εντάξεως στην περίπτωση της Τουρκίας». Σημειωτέον, η δήλωση αυτή έγινε ενώ διεξάγεται ακόμη από τη βρετανική προεδρία σκληρή διαπραγμάτευση με τη Γαλλία και την Αυστρία, που ζητούν να περιληφθούν στο διαπραγματευτικό πλαίσιο Τουρκίας – ΕΕ νέοι αυστηρότεροι όροι σχετικά με την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων, να αφεθεί δηλαδή ανοικτή η προοπτική οι διαπραγματεύσεις να καταλήξουν όχι υποχρεωτικά σε πλήρη ένταξη αλλά σε ειδική σχέση.

• Υπεγράφη στο Παρίσι κοινή ελληνογαλλική δήλωση για στενή συνεργασία, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας αλλά και της πολιτικής συνεργασίας. Η εσπευσμένη παραγγελία των συμπληρωματικών αμερικανικών αεροσκαφών F16, ρίχνει τη σκιά της στις προοπτικές της αμυντικής συνεργασίας, η οποία, υπό τις σημερινές συνθήκες είναι στρατηγική αναγκαιότητα για την Ελλάδα. Αυτό όμως που είναι βαθιά ανησυχητικό είναι οι αποκλίνουσες αντί συγκλίνουσες στρατηγικές θεωρήσεις σε θέματα που έχουν καθοριστική σημασία για την ιδέα της Ευρώπης και την προοπτική της. Πόση αξία, π.χ., έχει η δήλωση της συνεργασίας για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων και για τη συμμετοχή ενδεχομένως ελληνικών δυνάμεων στην ευρωπαϊκή δύναμη ταχείας αντιδράσεως, όταν οι δύο χώρες αποκλίνουν τόσο πολύ στο θέμα της εντάξεως της Τουρκίας, που έχει καθοριστική σημασία για την προοπτική της Ευρώπης; Κορυφαίοι ευρωπαίοι αναλυτές και πολιτικοί ηγέτες εκτιμούν ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη θα καταστρέψει οριστικά το όραμα μιας ανεξάρτητης και πραγματικά πολιτικής ενωμένης Ευρώπης και θα υποσκάψει τα ίδια τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ταυτότητας και φυσιογνωμίας. Για ποια Ευρώπη εργάζεται η Ελλάδα;