Υπουργείο Εξω(φρεν)ικών

– Υψηλές όμως προσδοκίες και στόχοι, όταν τελικά δεν πραγματοποιούνται, δημιουργούν αντίστοιχα βαθιά απογοήτευση και ευρύτερο προβληματισμό. Πάνω από δύο χρόνια κράτησαν, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, οι πολυμερείς και επίπονες διαβουλεύσεις, σε υψηλό διπλωματικό επίπεδο, με στόχο την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό των δομών του Οργανισμού, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις, λαμβάνοντας υπόψη και το έντονο ενδιαφέρον σημαντικών χωρών (Γερμανία, Ιαπωνία, Ινδία, Βραζιλία κ.ά.) να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες στα παγκόσμια δρώμενα με τη συμμετοχή τους ως Μονίμων Μελών σε ένα διευρυμένο Συμβούλιο Ασφαλείας.

– Οι αρχικά φιλόδοξοι μεταρρυθμιστικοί στόχοι μετετράπησαν στην πορεία σε πιο… ρεαλιστικές προσεγγίσεις και μετά από νέες αντιγνωμίες μεταξύ των κρατών κατέληξαν σε ένα… 35σέλιδο κείμενο διακηρύξεων και προθέσεων για τη μεταρρύθμιση του ΟΗΕ… Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε… Η ευθύνη γι’ αυτήν την αποτυχία βαρύνει πρωτίστως τους ηγέτες των αποκαλουμένων «Μεγάλων Δυνάμεων» της κλειστής λέσχης των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, που, όπως φάνηκε, δεν είναι επ’ ουδενί διατεθειμένοι να μοιρασθούν με άλλες χώρες το δικαίωμα της αρνησικυρίας (veto) που κατέχουν σήμερα και επηρεάζουν καταλυτικά τις αποφάσεις που λαμβάνονται στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

– Δυο λόγια για τους μεγάλους επιμέρους στόχους που έθεσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κ. Ανάν, που από ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις τελικά έγιναν… παράγραφοι καλών προθέσεων και ευχολόγια σε ένα πολυσέλιδο κείμενο, ένα ιστορικό ντοκουμέντο για άμεση όμως τοποθέτηση στην πλουσιότατη βιβλιοθήκη του ΟΗΕ… α) Στο θέμα, λοιπόν, του αφοπλισμού και της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων αρχικός στόχος ήταν να ενθαρρυνθούν τα κράτη, ώστε εθελοντικά να μην προχωρήσουν στην παρασκευή εμπλουτισμένου ουρανίου, παράλληλα όμως να διασφαλίζεται ο ομαλός εφοδιασμός τους με την αναγκαία ποσότητα για ειρηνική χρήση. Καμία ουσιαστική πρόοδος δεν σημειώθηκε, γεγονός που υποχρέωσε τον γενικό γραμματέα να χαρακτηρίσει «όνειδος» την απουσία θετικών εξελίξεων στον τομέα αυτόν. β) Στο θέμα της διεύρυνσης των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας οι «πέντε μεγάλοι» με το δικαίωμα του βέτο παίζουν το κρυφτούλι… και οι ενδιαφερόμενες να μπουν στην κλειστή λέσχη χώρες συνεχίζουν με επιμονή τα διπλωματικά διαβήματα, με βάρκα την ελπίδα… Όσο, όμως, δεν προχωράει η… συμμετοχική δημοκρατία και η πλουραλιστική εκπροσώπηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας τόσο καθυστερούν και οι όποιες άλλες σημαντικές μεταρρυθμίσεις των δομών του Οργανισμού. γ) Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταργείται (το θέλουν διακαώς οι ΗΠΑ…) και μετά από έντονες επιφυλάξεις θα δημιουργηθεί νέα επιτροπή, με μικρότερη σύνθεση, που τα μέλη θα εκλέγονται με μεγάλη πλειοψηφία των 2/3 των μελών του ΟΗΕ. (Άντε μετά να εκλεγεί εκπρόσωπος μιας χώρας, εάν δεν το θέλει η Ουάσινγκτον… Συντάσσει, άλλωστε, κάθε χρόνο και εκείνη την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις χώρες και δίνει γραμμή…) Το πώς και πότε θα συγκληθεί η νέα Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα αποφασισθεί με πολυμερείς διαβουλεύσεις και όπου λαλούν πολλοί κοκόροι αργεί να ξημερώσει… δ) Τρομοκρατία και άγιος ο Θεός… Όλοι την καταδικάζουν απερίφραστα και… τηλεοπτικά, αλλά στις μαραθώνιες συζητήσεις στον ΟΗΕ ακόμη δεν έχουν καταλήξει στον σαφή προσδιορισμό της έννοιας του τρομοκράτη… Δηλαδή ακόμη δεν έχει διευκρινισθεί εάν ο… Κανάρης ο πυρπολητής και ο Θ. Κολοκοτρώνης, κατά τον σημερινό τρόπο σκέπτεσθαι του «Μεγάλου Αδελφού», θα καταγράφονται στα αμερικανικά σχολικά εγχειρίδια ως στυγνοί τρομοκράτες και όχι ως απελευθερωτές… Το θέμα, λοιπόν, του ορισμού της τρομοκρατίας θα εξακολουθεί να συζητείται σε αναπαυτικές πολυθρόνες στις αίθουσες συσκέψεων του ΟΗΕ, μετά ή άνευ χασμουρητού και θα συνεχίζεται, όταν βραδιάζει, στα μπαράκια της Νέας Υόρκης.

ε) Αναπτυξιακή βοήθεια στις φτωχές χώρες. Οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να συνεισφέρουν το 0,7% του ΑΕΠ ως αναπτυξιακή βοήθεια στις χώρες που χαρακτηρίζονται από τον ΟΗΕ αποδέκτριες αυτής της βοήθειας. Τον δικό μας υπουργό Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη τον ρώτησαν; Έχει γούστο να συνεισφέρει με μέρος από τα παρακρατηθέντα του… ΛΑΦΚΑ για τις διεθνιστικές υποχρεώσεις της χώρας μας… Πάντως, για τους Στόχους της Χιλιετίας του ΟΗΕ μετέβη στη Νέα Υόρκη και ο υφυπουργός Εξωτερικών Ευρ. Στυλιανίδης. Τυχερός στη συγκεκριμένη περίπτωση, άλλο να έχεις στόχους… τετραετίας και να σε περιμένουν στη γωνιά ψηφοφόροι για εξηγήσεις και άλλο οραματικούς στόχους χιλιετίας, οπότε το χαμόγελο παραμένει πλατύ και ανέμελο…

– Τι αποκόμισε η Ελλάδα από την υψηλόβαθμη συμμετοχή της στην παγκόσμια αυτή σύναξη; Αρκετά, άλλωστε κρατούσε μικρό καλάθι. Ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής συναντήθηκε και με ηγέτες χωρών που δεν κατοικοεδρεύουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο, τους γνώρισε, τον γνώρισαν, πήρε πάλι συγχαρητήρια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είπε τον πόνο του για το Μακεδονικό (ελάχιστοι μας καταλαβαίνουν πλέον…) και προώθησε γενικώς τις διμερείς σχέσεις, προσκαλώντας τους συνομιλητές του να επισκεφθούν τη χώρα μας. Σημειώστε, πάντως, ότι μέσα σε μια μέρα, στον ΟΗΕ, σαράντα αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων μίλησαν από το βήμα του διεθνούς οργανισμού για… πέντε ολόκληρα λεπτά για τα διεθνή θέματα και τα ειδικότερα προβλήματα και τις προκλήσεις στις χώρες τους. Είμαι περίεργος να μάθω, εκτός από τους πρακτικογράφους, ποιος άλλος αξιωματούχος άντεξε να παρακολουθήσει αυτές τις μονότονες παρεμβάσεις εθνικών ηγετών για την πάταξη της τρομοκρατίας, της διαφθοράς, την επίλυση των διεθνών διενέξεων με ειρηνικά μέσα και την καταπολέμηση της φτώχειας…

– Οι προαγωγές διπλωματικών από τον βαθμό του συμβούλου πρεσβείας Α’ στον πρώτο πρεσβευτικό βαθμό του πληρεξουσίου υπουργού Β’ βρίσκονται στην τελική φάση «επεξεργασίας». Παράλληλα, συνεχίζονται οι εν κρυπτώ διαβουλεύσεις και συνακόλουθες μεθοδεύσεις… Ανησυχούν οι πάντες σχεδόν που έχουν τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, ιδίως μετά τον σάλο που δημιούργησαν οι αμφιλεγόμενες «αξιοκρατικές» προαγωγές στον ανώτατο πρεσβευτικό βαθμό, στις αρχές Ιουλίου… Έμπειρος διπλωμάτης, που έχει θητεύσει στη Διεύθυνση Προσωπικού, μου επισημαίνει πονηρά ότι στις προαγωγές υψηλόβαθμων διπλωματικών οι μυημένοι στις μεθοδεύσεις του υπουργείου προσέχουν πάντα ποιος ή ποιοι προήχθησαν… τελευταίοι, ενώ ήταν ιδιαίτερα χαμηλά στην επετηρίδα και αμέσως αντιλαμβάνονται ποιοι άλλοι «έπρεπε, να παραλειφθούν για να προαχθεί ο ευνοούμενος… Παλιά πρακτική, δεν ξέρω αν θα συνεχισθεί… Για όσους «πρέπει» να θυσιασθούν, χάριν του ευνοουμένου, οι λόγοι της παράλειψης, πραγματικοί ή μη, είναι εύκολο να εφευρεθούν. Σε αυτό το υπουργείο υπάρχει, άλλωστε, παράδοση σε τέτοιες μεθοδεύσεις, πάντα με το λευκό γάντι βεβαίως… Έτσι, ανεξάρτητα από την αρχαιότητα, την εμπειρία και την όλη συνεισφορά του κρινόμενου, σπεύδουν όλοι… π(λ)ατείς με π(λ)ατώ σε για ένα πλασάρισμα σε μία από τις εννέα κενές θέσεις νέων πρέσβεων. Οι θέσεις αυτές διεκδικούνται από… τετραπλάσιο αριθμό υποψηφίων… Ορισμένοι, όπως λέγεται, έχουν ήδη εξασφαλισμένη την πρεσβευτική προαγωγή με «προσωπική συνέντευξη» ειδικού τύπου… και όχι βεβαίως με τις διαφανείς διαδικασίες που οραματίζεται ο υπουργός Δημόσιας Διοίκησης Πρ. Παυλόπουλος. Τα τελικά αποτελέσματα θα διαψεύσουν όσα πολλά και περίεργα ακούγονται στους διαδρόμους του υπουργείου…

A. K.