Ο «μαύρος Σεπτέμβρης» του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης
Δεν έχουμε την πρόθεση να υποδαυλίσουμε μίση μεταξύ των δύο λαών, απλώς πιστεύουμε ότι τα έθνη που ρίχνουν στη λήθη την ιστορία τους είναι καταδικασμένα να την ξαναζήσουν. Έτσι, σήμερα θα υπενθυμίσουμε ορισμένες πλευρές της νεότερης ιστορίας του Ελληνισμού που ήταν από αιώνες εγκατεστημένος σε περιοχές ελληνικότατες, έξω όμως από τον ελλαδικό χώρο. Είναι οι «χαμένες πατρίδες», τις οποίες θύμισε ο Σεπτέμβρης με τον φετινό ερχομό του.
Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (1916), των παραλίων της Μ. Ασίας (1922), ο ξεριζωμός των Κωνσταντινουπολιτών (1955) και η εξόντωση του ελληνικού στοιχείου της Βόρειας Κύπρου (1974) συνιστούν την ιστορική συνέχεια της προσπάθειας της Τουρκίας να απαλλαγεί από τις «ενοχλητικές» εθνότητες που κατοικούσαν στην επικράτειά της, έστω και με γενοκτονία. Στο πρόσφατο παρελθόν Έλληνες και Αρμένιοι γνώρισαν την τουρκική βαρβαρότητα και τώρα τη ζουν οι Κούρδοι. Δύο πρόσφατα βιβλία-ντοκουμέντα ξετυλίγουν το κουβάρι της τουρκικής συμπεριφοράς απέναντι στον Ελληνισμό. Το ένα είναι η πολύ αξιόλογη, εμπεριστατωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη έρευνα του καθηγητή του ΑΠΘ Κωνσταντίνου Φωτιάδη, που εξεδόθη από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με τίτλο «Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου». Και το δεύτερο είναι η ιστορική έρευνα του έγκριτου βυζαντινολόγου-ερευνητή καθηγητή Σπύρου Βρυώνη που κυκλοφορεί με τον τίτλο «Ο μηχανισμός της καταστροφής. Το τουρκικό πογκρόμ της 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 και η καταστροφή της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης». Και τα δύο αυτά βιβλία, συναρπαστικά στην ανάγνωσή τους και στην εμβάθυνση των γεγονότων από τον αναγνώστη, αποτελούν πραγματικά ιστορικά μνημεία που ξαναφέρνουν στην επικαιρότητα την εκούσια «ξεχασμένη» νεότερη ιστορία του Ελληνισμού. Αυτά τα βιβλία δεν επιτρέπεται να παρασυρθούν από τη λήθη, αλλά πρέπει να διαβαστούν και να μελετηθούν από τις νεότερες γενιές των Ελλήνων, που, δυστυχώς, διδάσκονται την εκπορνευθείσα, χάρη στη σκοπιμότητα, ιστορία μας.
Ο καθηγητής κ. Φωτιάδης στο βιβλίο του εξιστορεί με κάθε λεπτομέρεια τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Ξεκινώντας από την ιστορία τους από την αρχαιότητα μέχρι τη γενοκτονία, που άρχισε το 1916, ξετυλίγει όλο το κουβάρι των γεγονότων με την αντικειμενικότητα που πρέπει να διακρίνει έναν ιστορικό μελετητή. Μας παρουσιάζει την κατάσταση που επικρατούσε στον ελληνικό Πόντο στις αρχές του 20ού αιώνα, τη γενοκτονία, τους τούρκους πρωταγωνιστές των γεγονότων, μιλάει για την οργάνωση «Σταχτής Λύκος» και την εγκληματική συμπεριφορά των Νεοτούρκων του Μουσταφά Κεμάλ (μετέπειτα Κεμάλ Ατατούρκ), για τον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων και ειδικά της Γερμανίας και για την εξόντωση 353.000 Ελλήνων του Πόντου και τον ξεριζωμό των υπολοίπων Ελλήνων της περιοχής.
Επιτάφιος θρήνος, κατά την επιτυχή έκφραση του συγγραφέα. Η έκδοση του έργου αυτού τιμά ιδιαίτερα τον συγγραφέα, αλλά και τον τέως πρόεδρο της Βουλής Απόστολο Κακλαμάνη και τον τέως γενικό γραμματέα καθηγητή Παναγιώτη Τζωρτζόπουλο, που πήραν την πρωτοβουλία για την εν λόγω έκδοση από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
Οι Αρμένιοι κατάφεραν να αναγνωριστεί διεθνώς η γενοκτονία των Τούρκων εις βάρος τους. Το ίδιο και οι Εβραίοι, διεθνοποίησαν τη γενοκτονία που υπέστησαν από τη ναζιστική Γερμανία. Εμείς οι Έλληνες «θάψαμε» τη γενοκτονία του Πόντου και των ελληνικών περιοχών των παραλίων της Μ. Ασίας, κάτω από την πίεση του ΝΑΤΟ που ήθελε την Ελλάδα και την Τουρκία φίλες και σύμμαχες χώρες και την οικοδόμηση μέτρων ειρηνικής συνύπαρξης. Έτσι, ξεχνώντας αυτό το σημαντικό κομμάτι της ιστορίας μας, την ξαναζήσαμε το 1955 (Κωνσταντινούπολη) και το 1974 (εισβολή των Τούρκων στη Βόρεια Κύπρο).
Και για την εισβολή του «Αττίλα» στην Κύπρο έχουν γραφεί και γράφονται ακόμη πολλά, καθώς το πρόβλημα της κατοχής ενός μεγάλου τμήματος της Μεγαλονήσου βρίσκεται άλυτο στην επικαιρότητα. Για τον «μαύρο Σεπτέμβρη» του 1955 μάς μιλάει στο βιβλίο του ο διαπρεπής βυζαντινολόγος Σπύρος Βρυώνης.
Το βιβλίο του κ. Βρυώνη, όπως πολύ σωστά επισημαίνει και ο ίδιος, είναι «μια προσπάθεια να αναζητηθούν οι θεμελιώδεις ιστορικές αλήθειες ενός γεγονότος και όχι οι ʽʽαλήθειες” των πολιτικών σκοπιμοτήτων». Ο συγγραφέας μάς βοηθάει να αποκτήσουμε μια σφαιρική αντίληψη των τουρκικών, ελληνικών, βρετανικών και αμερικανικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή μας που δημιουργούν και τη δυναμική των εξελίξεων. Τι έγινε στην Κωνσταντινούπολη τη νύχτα της 6ης Σεπτεμβρίου; Ο κ. Βρυώνης μάς εξιστορεί ότι εκείνη τη νύχτα οργανώθηκε από τις τουρκικές αρχές μια συγκέντρωση-διαδήλωση με πρόσχημα το Κυπριακό και τον τάχα εμπρησμό της κατοικίας όπου είχε γεννηθεί ο Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη. Στη συγκέντρωση αυτή είχε λάβει μέρος πληρωμένος ρακένδυτος τουρκικός όχλος, αλλά και στρατιωτικοί, φαντάροι, αστυνομικοί και χωροφύλακες (όλοι τους με πολιτική περιβολή) και πλήθος δημοσίων υπαλλήλων φυσικά. Η διαδήλωση τέθηκε σκόπιμα εκτός ελέγχου και το εξαγριωμένο πλήθος έκανε πλιάτσικο εναντίον καθετί ελληνικού. Λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν σχεδόν όλα τα ελληνικά καταστήματα, οι κατοικίες, τα ελληνικά σχολεία, οι ορθόδοξες εκκλησίες και ακόμη και τα νεκροταφεία των Ελλήνων της Πόλης. Ο Ελληνισμός της Κωνσταντινούπολης ξεριζώθηκε, εγκατέλειψε τα πάντα και πήρε τον δρόμο της προσφυγιάς. Το ιστορικό Φανάρι, που ήταν όλο ζωή και κίνηση, έμεινε από τότε και μέχρι σήμερα ρημαγμένο, χωρίς ζωή και κίνηση και με τις ελληνικές ιδιοκτησίες ερειπωμένες. Το σχέδιο των τούρκων ηγετών να εκδιωχθεί ο Ελληνισμός και από την Κωνσταντινούπολη είχε επιτύχει.
Οι Τούρκοι απέκρυψαν τα γεγονότα και οι δικοί μας ηγέτες πιέστηκαν να περιοριστούν σε χλιαρές διαμαρτυρίες τού τότε υπουργού των Εξωτερικών Στέφανου Στεφανόπουλου. Έτσι τα Σεπτεμβριανά της Πόλης έμειναν σχεδόν άγνωστα όχι μόνο στη διεθνή κοινή γνώμη, αλλά και στους ιστορικούς. Οι Έλληνες «έθαψαν» τα Σεπτεμβριανά «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι» και ο Σπύρος Βρυώνης, ελληνοαμερικανός καθηγητής, ξαναζωντανεύει με το βιβλίο του εκείνη την τραγική για τον Ελληνισμό της Πόλης νύχτα του Σεπτέμβρη.
Αυτή είναι η συμπεριφορά των Τούρκων απέναντι στον Ελληνισμό που είχε την ατυχία να κατοικεί στη χώρα τους. Αυτή η απάνθρωπη και δολοφονική συμπεριφορά δεν ήταν μόνο εις βάρος των Ελλήνων. Η τουρκική βαρβαρότητα στράφηκε εναντίον όλων των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων που κατοικούσαν στην τουρκική επικράτεια. Η Τουρκία κατάρτισε και εφάρμοσε ένα καλά οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης των μειονοτήτων. Και αυτό σε βάθος χρόνου, έτσι ώστε να μην προκαλέσει την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας. Η τουρκική ηγεσία, με τις στρατιωτικές δυνάμεις της σε συνεργασία με τις παρακρατικές οργανώσεις και ξεσηκώνοντας τον ρακένδυτο και πειναλέο τουρκικό όχλο, βαρύνεται με τη γενοκτονία σε βάρος των Αρμενίων (1.200.000 νεκροί και εξαφανισμένοι), των Ασσυρίων (750.000 νεκροί), των Ελλήνων του Πόντου (350.000 νεκροί και εξαφανισμένοι στα βάθη της Ανατολής) και των Ελλήνων της Μ. Ασίας, της Κωνσταντινούπολης και της Βόρειας Κύπρου με άγνωστο αριθμό νεκρών και αγνοουμένων. Έτσι είναι απόλυτα δικαιολογημένος ο πολύ γνωστός καθηγητής Νεοκλής Σαρρής να υποστηρίζει ότι το σημερινό τουρκικό κράτος είναι προϊόν εθνοκάθαρσης. Δεν έχει άδικο. Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια, την οποία εμείς οι Έλληνες «θάψαμε», εκπορνεύοντας την ιστορία μας! Υποκύψαμε στη σκοπιμότητα και βιάσαμε την ιστορία.
Αυτόν τον άγριο γείτονα, που και τώρα συνεχίζει την αιμοδιψή συμπεριφορά του απέναντι στην κουρδική μειονότητα, θα μπορέσει άραγε να τον δαμάσει η ΕΕ; Αυτό είναι το μεγάλο μας πρόβλημα. Αυτό έχει αναγκάσει την προηγούμενη και την τωρινή ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει τον εξευτελιστικό ρόλο του «προξενητή» της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Πολλοί υποστηρίζουν την άποψη ότι η ένταξη της γειτονικής μας χώρας στην ΕΕ θα επιφέρει τη μετάλλαξή της σε μια πολιτισμένη και ειρηνική χώρα, που θα σέβεται τα δικαιώματα των μειονοτήτων και θα συνεργάζεται ειρηνικά με τις γειτονικές της χώρες.
Προσωπικά πιστεύουμε ότι τέτοια μετάλλαξη της Τουρκίας δεν πρόκειται να τη δούμε. Η Άγκυρα δεν θα θεωρήσει ότι δεσμεύεται από την ένταξή της στην ΕΕ. Απλώς θα προσπαθήσει να αδράξει τα οφέλη (οικονομικά και πολιτικά) από την ένταξή της. Και ευκαιρίας δοθείσης θα δείξει και πάλι τη βάρβαρη συμπεριφορά της.
Ο σταχτής ή γκρίζος λύκος μόνο την τρίχα αλλάζει. Για να θυμηθούμε λίγο και τη λαϊκή σοφία.
Όσο η Μ. Ανατολή βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ και της Βρετανίας, η Τουρκία θα απολαμβάνει εύνοια από τις δύο αυτές νεοαποικιοκρατικές δυνάμεις και θα μπορεί να συμπεριφέρεται βάρβαρα.
Η ελληνική διπλωματία νομίζω ότι δέχεται αυτές τις απόψεις, αλλά αναγκάζεται να ακολουθεί φιλική πολιτική απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα. «Ανάγκα και θεοί πείθονται».