Ανά εβδομάδα και όχι κάθε μέρα ν’ αλλάζουν οι τιμές των καυσίμων!
Και όπως απέδειξε περίτρανα ο τυφώνας «Κατρίνα», το ισχυρό κράτος είναι απολύτως αναγκαίο παντού, ακόμα και στις ΗΠΑ. Ας δούμε μερικές δράσεις που μακροπρόθεσμα αλλά και άμεσα μπορούν να διευκολύνουν τον κοσμάκη. 1. Μακροπρόθεσμη μεν, αλλά οριστική λύση είναι η βαθμιαία υποκατάσταση του καυσίμου πετρελαίου από ήπιες μορφές ενέργειας. Είμαστε η χώρα με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη, με ανέμους ισχυρούς, με γεωθερμική ενέργεια. Είναι και βλακεία και ντροπή μας να μην εκμεταλλευόμαστε αυτές τις «δωρεάν» αλλά και ταυτόχρονα οικολογικές μορφές ενέργειας. Το κράτος πρέπει να δώσει ισχυρά κίνητρα προς αυτήν την κατεύθυνση και αν δει ότι οι ιδιώτες δεν προχωρούν ικανοποιητικά, να μπει το ίδιο μπροστά προς αυτήν την κατεύθυνση. Βέβαια θα πρέπει να εξουδετερώσει τις αντιστάσεις της ΔΕΗ, που αντιδρά προς αυτές τις κατευθύνσεις, επειδή τις βλέπει ανταγωνιστικά. Επίσης, να προωθηθεί επιτέλους η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο. Τέλος, να προχωρήσει σε ενέργειες ώστε το φυσικό αέριο να αντικαταστήσει το ντίζελ στις πολυκατοικίες για θέρμανση και λοιπές οικιακές χρήσεις. Χρειάζονται κίνητρα και οι κατάλληλοι άνθρωποι. Οικονομία στις δημόσιες υπηρεσίες 2. Μεσοπρόθεσμα, αλλά και άμεσα μπορεί να δοθούν κάποιες λύσεις από την οικονομία στην κατανάλωση των δημοσίων υπηρεσιών και καταστημάτων, ΟΤΑ και μεγάλων επιχειρήσεων. Φυσικά δεν πρέπει να ιδωθεί ο τρόπος αυτός ως εφαλτήριο κατά των νοικοκυριών και να αρχίσουν νέες αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος που είναι ήδη υψηλή και που δεν οδηγεί πουθενά. 3. Μεσοπρόθεσμη λύση είναι να ληφθούν αποφάσεις για τον περιορισμό των απωλειών θερμότητας από τις κατοικίες και τα καταστήματα. Να υποχρεωθούν οι κατασκευαστές να έχουν σχετικές μελέτες στις νέες κατασκευές και να δοθούν κίνητρα να γίνουν οι σχετικές μετασκευές στις παλαιές. 4. Άμεση λύση -αρχίζοντας από τα διυλιστήρια- είναι οι τιμές στα καύσιμα να αλλάζουν ανά εβδομάδα (όπως ίσχυε μέχρι τον Μάιο του 2001) και όχι κάθε μέρα, όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Το πλεονέκτημα θα είναι κυρίως ψυχολογικό. Θα σταματήσει η πληθωριστική προσδοκία που γεννάει η καθημερινή αλλαγή (συνήθως αύξηση) της τιμής των πετρελαιοειδών. Θα είναι εξάλλου ευκολότερος ο έλεγχος των πρατηρίων, αφού οι τιμές θα είναι σταθερές για ικανό διάστημα (μία εβδομάδα) και δεν θα αλλάζουν κάθε μέρα. Τα διυλιστήρια δεν θα χάσουν σε βάθος χρόνου, αφού θα απορροφούν το κόστος όταν οι τιμές ανεβαίνουν (αυτό, άλλωστε, είναι το ζητούμενο σήμερα), αλλά και το όφελος όταν οι τιμές πέφτουν (που δεν ενοχλεί σημαντικά, αλλά είναι δίκαιο). 5. Άμεση λύση είναι να χρησιμοποιηθεί το πανίσχυρο εργαλείο του κράτους που λέγεται ΕΚΟ-ΕΛΔΑ. Η θυγατρική των ΕΛΠΕ πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως πολιορκητικός κριός κατά της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας που ανθεί στον χώρο του πετρελαίου. Μια σωστή εμπορική πολιτική από την πλευρά της ΕΚΟ-ΕΛΔΑ θα αυξήσει τις πωλήσεις της και το μερίδιό της στην αγορά και θα αναγκάσει και τις υπόλοιπες μεγάλες εταιρείες να περιορίσουν τα περιθώριά τους ώστε να παραμείνουν στην αγορά. 6. Άμεσο μέτρο είναι ο συστηματικός και συνεχής έλεγχος της αγοράς. Τα ειδικά συνεργεία να στελεχώνονται από τους αρίστους υπαλλήλους (και όχι από ημετέρους), να πληρώνονται καλύτερα και να υποχρεώνονται σε υποβολή δήλωσης «πόθεν έσχες». Υπερεισπράξεις από ΦΠΑ 7. Τέλος, ένα άλλο άμεσο μέτρο είναι να βοηθήσει και το Δημόσιο -τώρα που λόγω των υψηλών τιμών έχει τεράστιες υπερεισπράξεις από τον ΦΠΑ 19%. Θα μπορούσε να πάρει την απόφαση να μη ζητάει ΦΠΑ για το κομμάτι της τιμής που ξεπερνάει ένα συγκεκριμένο όριο για τις βενζίνες και αντίστοιχα για τα ντίζελ. Έτσι και το Δημόσιο δεν θα χάσει χρήματα, αφού το μόνο που θα «πάθει» είναι να μη βγάζει επιπλέον χρήματα από τα ήδη υπερβολικά που βγάζει, ενώ όταν πέφτουν οι τιμές το Δημόσιο θα εξακολουθεί να εισπράττει ό,τι και τώρα. Το πρόβλημα των υψηλών και διαρκώς αυξανόμενων τιμών είναι πολύ μεγάλο και ίσως, αν διαρκέσει, αποβεί τυφώνας «Κατρίνα» για πολλές κοινωνίες και με μεγαλύτερη σιγουριά για την ελληνική κοινωνία. Οι αρμόδιοι ας πάρουν τα μέτρα τους.