Άσχημη στροφή στο Κυπριακό κάνει η κυβέρνηση!

Η τουρκόφιλη βρετανική προεδρία όχι μόνο έχει πετύχει να μεθοδεύσει την έναρξη των ευρωτουρκικών διαπραγματεύσεων στις 3 Οκτωβρίου, αλλά αξιοποιεί τα μέγιστα την ελληνική στάση για να υποβαθμίσει δραματικά το περιεχόμενο της περιβόητης «αντιδήλωσης» της ΕΕ, η οποία υποτίθεται πως θα αναιρούσε την προκλητική μονομερή δήλωση της κυβέρνησης Ερντογάν, η οποία διακήρυξε ορθά – κοφτά πώς απαιτεί να μπει στην ΕΕ χωρίς καν να αναγνωρίζει την ύπαρξη Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το Λονδίνο ακολουθεί την τακτική της διολίσθησης. «Ροκανίζει» τον χρόνο στο Συμβούλιο Μόνιμων Αντιπροσώπων των «25», το αποκαλούμενο Κορεπέρ, φέρνοντας ύπουλα υπονομευτικές για την Κύπρο προτάσεις και μάλιστα την καθεμιά χειρότερη από την προηγούμενη, οι οποίες φυσικά απορρίπτονται.

Με την τακτική αυτή φτάσαμε ήδη στα μέσα Σεπτέμβη. Αν δεν βρεθεί λύση αυτήν την εβδομάδα στο Κορεπέρ, διαγράφεται η προοπτική να παραπεμφθεί το θέμα σε έκτακτη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 26 Σεπτεμβρίου -δηλαδή μόλις μία εβδομάδα πριν από την έναρξη των συνομιλιών ΕΕ – Τουρκίας!

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, με δεδομένη την έναρξη στις 3 Οκτωβρίου, είτε η Γαλλία θα υποχωρήσει σε ένα υποβαθμισμένο «σχέδιο της πλάκας» για να σωθούν τα προσχήματα είτε, αν δεν υποχωρήσει το Παρίσι, πολύ απλά δεν θα υπάρξει καμιά αντιδήλωση της ΕΕ και η τουρκική προκλητική δήλωση θα γίνει ντε φάκτο αποδεκτή χωρίς αντίδραση από τους «25», πράγμα που καθόλου δεν «χαλάει» τους Άγγλους, αφού αποτελεί θρίαμβο της Τουρκίας!

Πολιτική εξουδετέρωση

Φυσικά, ανάμεσα στην ήττα (που αποτελεί η πρώτη εκδοχή της υποβαθμισμένης δήλωσης) και τον διασυρμό (που είναι η ανυπαρξία αντιδήλωσης), το Παρίσι είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένο να διαλέξει μια δήλωση της συμφοράς. Όλο το παιχνίδι του στηριζόταν στη σαφή και ειλικρινή απειλή μη έναρξης των ευρωτουρκικών διαπραγματεύσεων στις 3 του Οκτώβρη. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση Καραμανλή αρνήθηκε να συμμετάσχει σε αυτήν τη γραμμή πίεσης, πειθαναγκάζοντας και τη Λευκωσία να αρνηθεί τη γαλλική στήριξη, ο γάλλος πρωθυπουργός Ντομινίκ ντε Βιλπέν δεν είχε άλλη επιλογή από το να προσπαθήσει να σώσει τα προσχήματα, αφού θα ήταν γελοίο να εμφανιζόταν ως… «φιλοκυπριότερος» των Ελληνοκυπρίων και των Ελλήνων!

Οι Άγγλοι, βέβαια, αξιοποίησαν στο έπακρο τη στάση της Αθήνας και της Λευκωσίας για να «σαλαμοποιήσουν» το αρχικό μπλοκ χωρών που στήριζε το Παρίσι, απογυμνώνοντάς το σταδιακά από συμμάχους. Η απόρριψη του τρίτου απαράδεκτου βρετανικού σχεδίου αντιδήλωσης, την Τετάρτη, έγινε πλέον μόνο από τη Γαλλία, με την προσχηματική συμπαράταξη Ελλάδας και Κύπρου, οι οποίες κύριο μέλημα έχουν το πώς δεν θα εκτεθούν ανεπανόρθωτα στα μάτια των λαών τους και όχι πώς θα εξαναγκαστεί η Τουρκία να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Το πολιτικό έγκλημα σίγουρα έλαβε χώρα τον περασμένο Δεκέμβρη, στις Βρυξέλλες, αλλά αν κατορθώσει η Άγκυρα ακόμη και τώρα να εξαναγκάσει την ΕΕ να αποδεχθεί ότι η Τουρκία θα γίνει μέλος της χωρίς καν να αναγνωρίζει την Κύπρο -την κατοχή ούτε που την αναφέρει πια κανείς!- τότε είναι βέβαιο πως η Άγκυρα δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τη Λευκωσία.

Αρνητικός συσχετισμός

Η στάση της κυβέρνησης Καραμανλή έπαιξε τον καθοριστικό ρόλο για να βγει η Κύπρος αντικειμενικά αποδυναμωμένη μέσα από αυτήν τη διαδικασία, η οποία είχε πρωτοφανείς θετικές προοπτικές, αν η Ελλάδα και η Κύπρος είχαν ηγέτες που να μπορούσαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Τώρα, δυστυχώς, φτάσαμε στο σημείο οι κυβερνήσεις του Μπλερ, του Μπερλουσκόνι και του Σρέντερ να λένε ότι η Άγκυρα εκπλήρωσε τους όρους που της είχαν τεθεί από την ΕΕ και έτσι η προκλητική δήλωσή της περί μη αναγνώρισης της Κύπρου δεν απαιτεί αντιδήλωση της ΕΕ που να τονίζει ρητά ότι η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να αναγνωρίσει τη Λευκωσία. Έμεινε έτσι η Γαλλία να δίνει μόνη της τη μάχη εναντίον της Αγγλίας, Γερμανίας και Ιταλίας για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την Ελλάδα και την Κύπρο να παριστάνουν τους… Ελβετούς, τους «ουδέτερους παρατηρητές»! Δεν είναι τυχαίο ότι ο γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ, από το νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται, πήρε τηλέφωνο τον γερμανό καγκελάριο Γκέρχαρτ Σρέντερ και μιλούσε μαζί του για το θέμα της αντιδήλωσης της ΕΕ περί Κύπρου. Ας μην έχουμε αυταπάτες, αυτή η μεγάλη ευκαιρία χάθηκε. Μπορεί η Τουρκία να αντιμετωπίσει νέα φάση δυσκολιών, αν στις εκλογές της επόμενης Κυριακής οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες επικρατήσουν, όπως αναμένεται. Δεν μπορούν όμως να αναβάλουν την έναρξη των διαπραγματεύσεων, πράγμα που αποτελεί τεράστια νίκη για την Άγκυρα, μετά τη δήλωσή της. Οι όποιες δυσκολίες για τους Τούρκους θα εκδηλωθούν αργότερα, άγνωστο πότε, κάτω από ποιους όρους και με ποια μορφή. Για την ώρα, το πουλί πέταξε -και το χειρότερο, με ελληνική ευθύνη.

Αποθράσυνση της Τουρκίας

Περιττό να υπογραμμισθεί ότι αυτή η στάση της ΕΕ και της Ελλάδας στο θέμα της γαλλικής πρωτοβουλίας έχει αποθρασύνει την τουρκική κυβέρνηση, η οποία με απίστευτο θράσος απειλεί με… απόσυρση της υποψηφιότητάς της για ένταξη στην ΕΕ, αν οι «25» θέσουν επί τάπητος τη συμμόρφωσή της με οτιδήποτε η Άγκυρα θεωρήσει ως «νέους όρους»!

«Αν η ΕΕ παρουσιάσει οτιδήποτε λιγότερο από πλήρη ένταξη ή οποιουσδήποτε νέους όρους, θα αποχωρήσουμε και αυτήν τη φορά για τα καλά», δήλωσε χαρακτηριστικά στον «Εκόνομιστ» ο υπουργός Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιουλ. «Ας σταματήσουμε να παίζουμε κρυφτούλι και ας προσπαθήσουμε να φτάσουμε σε κάποιο αποτέλεσμα. Τώρα πλέον η Τουρκία δεν έχει τίποτα περισσότερο να δώσει στην ΕΕ. Εκπληρώσαμε τα πάντα που σχετίζονται με τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης», δήλωσε και ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζίπ Ταγίπ Ερντογάν. Προφανώς ούτε η κυβέρνηση της ΝΔ ούτε η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, που στηρίζει αυτήν την πολιτική, έχουν αντιληφθεί πλήρως τις συνέπειες που θα έχει και στα ελληνοτουρκικά αυτή η ευρωπαϊκή αποθράσυνση της Τουρκίας.

Πολύ εύστοχα τα είπε στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ ο πρέσβης επί τιμή Χρήστος Ζαχαράκης: «Εδώ στην Ελλάδα συνέβη το εξής πρωτόγνωρο φαινόμενο -η ενότητα στην εξωτερική πολιτική, η οποία υποτίθεται ότι θα αποτελούσε παράγοντα ισχύος, εδώ αποτέλεσε παράγοντα αδυναμίας, διότι έγινε ενότητα προς τα κάτω και αυτό το αντιλαμβάνεται ο αντίπαλος. Να πρωτοστατούμε εμείς σαν σημαιοφόροι -και μιλάω σε επίπεδο εθνικό, όχι ευρωπαϊκό- για την ενταξιακή πορεία μιας χώρας, με την οποία τόσα μας χωρίζουν! Αν μη τι άλλο, το γεγονός ότι η χώρα αυτή είναι κατέχουσα δύναμη σε άλλο κράτος-μέλος!».

Με τους Αμερικάνους

Δεν είναι φυσικά ότι η κυβέρνηση δεν καταλαβαίνει αυτά τα απλούστατα πράγματα που αναφέρουμε.

Αλλού βρίσκεται το πρόβλημα και πρόκειται για συνειδητή επιλογή, όχι για λάθος άγνοιας. Τόσο ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής όσο και κυρίως ο υπουργός Εξωτερικών Π. Μολυβιάτης δεν επιθυμούν το Κυπριακό να περάσει στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής! Όσο και αν ακούγεται εντυπωσιακό, δεν επιδιώκουν λύση του στο πλαίσιο της ΕΕ, θέλουν να δώσουν λύση οι Αμερικάνοι! Από τη μια δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη στην όντως αδύναμη εξωτερική πολιτική της ΕΕ. Από την άλλη, τα φιλοαμερικανικά βιώματα ολόκληρης της πολιτικής καριέρας του Π. Μολυβιάτη και η εμπιστοσύνη ότι μόνο η Ουάσινγκτον μπορεί να επιβάλει στην Τουρκία κάποιο σχέδιο που θα αποδεχθούν οι Αμερικανοί, οδηγούν την κυβέρνηση Καραμανλή σε μονόπλευρο προσανατολισμό προς τις ΗΠΑ, με τις μοιραίες συνέπειες φυσικά που αυτό συνεπάγεται για την πολύπαθη Κύπρο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η μέχρι βαθμού πρόκλησης διαρκής επανάληψη από τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Εξωτερικών και κάθε έλληνα αρμόδιο κυβερνητικό παράγοντα της θέσης ότι το Σχέδιο Ανάν, παρ’ όλο που απορρίφθηκε με το συντριπτικό 76% από τους Ελληνοκυπρίους, παραμένει η βάση συζήτησης οποιασδήποτε μελλοντικής λύσης του Κυπριακού. Πρόκειται για απαράδεκτη, εξοργιστική θέση, την οποία όμως υπαγορεύει η προσκόλληση του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή στους Αμερικάνους.

Δυσφορία για τους «σοφούς»!

Όλα δείχνουν ότι στην κυβέρνηση είναι από καιρό ώριμη η πρόθεση να αποδεχθεί κάποια παραλλαγή του Σχεδίου Ανάν με υποτυπώδεις βελτιώσεις, τις οποίες θα κρίνει και κυρίως θα παρουσιάσει ως δήθεν ικανοποιητικές. Αυτός είναι ο λόγος που την ενοχλεί κάθε «παρεκτροπή» από το Σχέδιο Ανάν. Έτσι εξηγείται και η ελάχιστα συγκαλυπτόμενη δυσφορία της κυβέρνησης για το προ εβδομάδος δημοσιοποιηθέν πόρισμα του οκταμελούς διεθνούς συμβουλίου εμπειρογνωμόνων, το οποίο με καταλυτικά νομικά επιχειρήματα κατέρριψε το Σχέδιο Ανάν ως ασύμβατο με το Διεθνές Δίκαιο. Αντί να το αξιοποιήσει ενώπιον της διεθνούς κοινότητας για να απαγκιστρωθεί εντελώς από αυτό και να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας στο προσεχές μέλλον, μόνο που δεν έβγαλε… ανακοίνωση καταγγελίας του ελληνικού και κυπριακού Τύπου που το γνωστοποίησε στην κοινή γνώμη! Με καθόλου καλό μάτι δεν βλέπει η κυβέρνηση Καραμανλή και τις προθέσεις της επιτροπής για Ευρωπαϊκή Λύση στην Κύπρο να προωθήσει το θέμα στο Ευρωκοινοβούλιο, σε διάφορα ευρωπαϊκά φόρουμ κ.λπ., καθώς αισθάνεται ότι όλα αυτά «υποσκάπτουν» και «υπονομεύουν» την προσανατολισμένη προς τις ΗΠΑ πολιτική της. Το κακό είναι ότι η στάση της κυβέρνησης, με τη σειρά της, υπονομεύει κάθε ευρωπαϊκή προοπτική. Έτσι όμως το αδιέξοδο γίνεται όλο και πιο ασφυκτικό.