Συνεχείς συστάσεις και αντιδράσεις για το Aσφαλιστικό
Γιατί όλοι σχεδόν οι διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), συνεχώς και επιμόνως τα τελευταία τριάντα χρόνια, σχεδόν σε όλες τις εκθέσεις τους, πρότειναν στις ελληνικές κυβερνήσεις την προώθηση συγκεκριμένων διαρθρωτικών αλλαγών και ιδιαίτερα στο ασφαλιστικό σύστημα, αλλά πάντοτε σχεδόν εις του κουφού την πόρτα. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, όλες οι κυβερνήσεις υπόσχονταν, πριν από τη λήψη κάποιου κοινοτικού ή άλλου δανείου, πάλι συγκεκριμένες διαρθρωτικές αλλαγές, τις οποίες, ωστόσο, ξεχνούσαν μετά τη λήψη του δανείου ή την έγκριση των περιβόητων προγραμμάτων σύγκλισης ή σταθερότητας!
Υπενθυμίζουμε, με την ευκαιρία αυτή, μερικές τέτοιες «συστάσεις» που έγιναν προς την Ελλάδα από διεθνείς οργανισμούς για το Aσφαλιστικό:
• Υποσχέσεις προς το ΔΝΤ Από την Έκθεση του ΔΝΤ, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον Απρίλιο του 1989, προκύπτει ότι «οι αρμόδιες ελληνικές αρχές διαβεβαίωσαν το ΔΝΤ ότι ένα πρόγραμμα αναθεώρησης των υποχρεώσεων της κυβέρνησης ως προς το σκέλος των δαπανών, επέκτασης της φορολογικής βάσης και αναδιάρθρωσης των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών βρίσκεται ήδη σε ετοιμασία και θα εφαρμοσθεί στην περίοδο 1990 – 1992».
Με αυτή τη βάση, όπως τονιζόταν στην Έκθεση, χρειάζονταν να γίνουν τα ακόλουθα: «Αναμόρφωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, έτσι ώστε τα οφέλη να είναι πιο συνδεδεμένα με τις καταβολές και η παροχή συντάξεων αναπηρίας περισσότερο ελεγχόμενη».
• ΔΝΤ: Προχωρήστε σε μεταρρυθμίσεις Το 1997 έρχεται το ΔΝΤ, με τις σκληρές επισημάνσεις και συστάσεις που περιέχονται στα «εμπιστευτικά» προκαταρκτικά συμπεράσματά του όσον αφορά τις διαβουλεύσεις για το 1997, να ταράξει για μια ακόμη φορά τη μακαριότητα, επισημαίνοντας για το Ασφαλιστικό τα εξής: «Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για εξοικονόμηση πόρων σε σχέση με το σύστημα συνταξιοδότησης, και οι αρχές, εκτός από τα μέτρα τα οποία θα εφαρμοσθούν το 1998, ενδέχεται να μπορούν να προσδιορίσουν και άλλα μέτρα, τα οποία επιφέρουν άμεση εξοικονόμηση πόρων».
• Μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης το 1998 Πράγματι, η τότε κυβέρνηση έσπευσε τάχα να «συμμορφωθεί» και στην Εισηγητική Έκθεση επί του προϋπολογισμού του 1998 αναφέρει συγκεκριμένα μέτρα για τη μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης που θα προωθούνταν σε δύο φάσεις.
• Γήρανση του πληθυσμού Στις 19 Ιουνίου 2000, το Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο συνεδρίασε στη Santa Maria da Feira στην Πορτογαλία, αποφάσισε την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2001, αλλά υπενθύμισε και την «ανάγκη αντιμετώπισης των δημοσιονομικών επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού», με την επισήμανση ότι «η γήρανση του πληθυσμού θα αυξήσει τις δαπάνες για συντάξεις και νοσοκομειακή περίθαλψη»
• Νέα έκθεση – κόλαφος του ΔΝΤ Η νέα έκθεση – κόλαφος του ΔΝΤ για την Ελλάδα το 2001 παραθέτει τις ακόλουθες διαπιστώσεις για το Ασφαλιστικό: «Στο άμεσο μέλλον, βασική προτεραιότητα πρέπει να αποτελεί η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με την καθιέρωση ενός δίκαιου και βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος».
• Έγκριση Προγράμματος Σταθερότητας με συστάσεις Υπό την πίεση των αμφισβητήσεων και της συντριβής των στόχων του από το πρώτο κιόλας έτος, η τότε κυβέρνηση υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές του 2002 νέο (επικαιροποιημένο) Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης 2002 – 2004, το οποίο εγκρίθηκε από το ECOFIN στις 12 Φεβρουαρίου 2002, με την προτροπή μάλιστα να μην καθυστερήσει η ελληνική κυβέρνηση κι άλλο στη λήψη μέτρων για το Ασφαλιστικό. Μάλιστα, ο τότε αρμόδιος επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πέδρο Σόλμπες τόνισε ότι «στο παρελθόν -από την προηγούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση- δεν υπήρξε πρόοδος στην επίλυση του προβλήματος» και ότι «το θέμα αυτό αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης».
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Στις αρχές του 2004 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέρχεται, με την εαρινή έκθεσή της, με τριπλό καμπανάκι – συστάσεις για τα δημόσια ελλείμματα, χρέη και Ασφαλιστικό, τα οποία, παρά τις γνωστές υποσχέσεις, δεσμεύσεις και εξαγγελίες είχαν εξελιχθεί πια σε ταμπού.
Στην έκθεσή της αυτή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρεται και στο Ασφαλιστικό, τονίζοντας τα εξής: «Η μεταρρύθμιση του 2002 δεν έλαβε υπόψη το τεράστιο χρέος και λόγω της γήρανσης του πληθυσμού η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών θα απειληθεί χωρίς τη λήψη διαρθρωτικών μέτρων».