17 αεροσκάφη τρίτης γενιάς ζητούσε το ΓΕΑ, 40 αγοράζουν!

Έκθετη τόσο για την ουσία της απόφασης όσο και για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε. Το «ΠΑΡΟΝ» αποκαλύπτει σήμερα όλη τη μελέτη της Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία τεκμηριωμένα εισηγούνταν την αγορά μόλις 17 μαχητικών αεροσκαφών τρίτης γενιάς! Κι όμως η κυβέρνηση αγόρασε με συνοπτικές διαδικασίες σαράντα!

Η μελέτη καθορισμού προγράμματος είχε συνταχθεί τον περασμένο Νοέμβριο με θέμα την αναπλήρωση-αναβάθμιση μαχητικών αεροσκαφών. Η μελέτη κατέληγε στις εξής εισηγήσεις:

1. «Αναπλήρωση των υπαρχόντων και μελλοντικών απωλειών μαχητικών αεροσκαφών με την προμήθεια οκτώ κατ’ ελάχιστον αεροσκαφών F-16 Βlock 50 (μεταχειρισμένα ή από αποθέματα) ή νέων αεροσκαφών F-16 Βlock 52 plus, καθώς και εννέα αεροσκαφών Μ2000-5. Το κόστος της προμήθειας θα ανέλθει περί τα 460 έως 560 εκατομμύρια ευρώ».

2. «Εκσυγχρονισμό-αναβάθμιση του συνόλου των αεροσκαφών F-16 Βlock 30 και 50 και των Μ2000. Το κόστος εκσυγχρονισμού-αναβάθμισης των αεροσκαφών θα ανέλθει περί τα 600 έως 780 εκατομμύρια ευρώ».

Για πρώτη φορά στα χρονικά μια εισήγηση στρατιωτικών όχι μόνο δεν περικόπηκε, όπως γίνεται συνήθως, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να πάρει στην Πολεμική Αεροπορία 40 αεροσκάφη με οικονομικό κόστος ακόμη άγνωστο, αφού το 1,1 εκατομμύριο δολάρια που ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας, Σ. Σπηλιωτόπουλος, αμέσως μετά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, είναι πλασματικό. Στη συνέντευξη που έδωσαν την περασμένη Τετάρτη οι Αμερικανοί της Λόκχιντ Μάρτιν, εκπροσωπούμενοι από το στέλεχός τους στην Αθήνα Ν. Πλέσσα, ήταν σαφείς: «Για το ποσό που ανακοινώθηκε ρωτήστε το υπουργείο Άμυνας. Εμείς προσφορά δεν έχουμε κάνει. Έχουμε παρουσιάσει κατά καιρούς σενάρια αγορών… Η εταιρεία θα δώσει τιμές, όταν της ζητηθούν από την αμερικανική κυβέρνηση».

Στην Πολεμική Αεροπορία αιφνιδιάστηκαν ευχάριστα από την απόφαση της κυβέρνησης να τους δώσει «προίκα» τόσα αεροσκάφη, ωστόσο επισημαίνουν ότι «η επόμενη αγορά θα πρέπει να ανεβάσει ποιοτικά τη δύναμή μας στον αέρα», εννοώντας βέβαια ότι χωρίς αγορά αεροσκάφους τέταρτης γενιάς δεν αλλάζουν τα δεδομένα στο Αιγαίο, τα οποία δεν είναι υπέρ μας.

Μέχρι και λίγες ώρες πριν από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ ουδείς γνώριζε ή έστω υποπτευόταν ότι θα τεθεί προς συζήτηση έστω η πιθανότητα αγοράς αεροσκαφών. Ο υπουργός Άμυνας το προηγούμενο βράδυ είχε ζητήσει μόνο τους φακέλους που είχαν να κάνουν με τη νέα δομή δυνάμεων. Έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε κανείς να υποπτευθεί ότι θα γινόταν αμέσως αγορά, αφού δεν υπήρχε καμία σχετική εισήγηση από την Πολεμική Αεροπορία, ο αρχηγός της οποίας μάλιστα βρισκόταν στις ΗΠΑ. Μία ώρα πριν από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ ο υπουργός Άμυνας ζήτησε από τον διευθυντή ενημέρωσης του Πενταγώνου να πληροφορήσει τους δημοσιογράφους ότι «θα συζητηθεί και το θέμα των αεροσκαφών»! Τους ίδιους δημοσιογράφους λίγα 24ωρα πριν τους είχε διαβεβαιώσει, ο ίδιος ο υπουργός, ότι το καλοκαίρι θα είναι ήρεμο και να πάνε διακοπές!

Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, όταν τέθηκε το θέμα της αγοράς των αεροσκαφών, συνάδελφοί του υπουργοί επεσήμαναν στον κ. Σπηλιωτόπουλο ότι «νομικά είμαστε ακάλυπτοι». Ο υπουργός, εκφράζοντας προφανώς και την πρωθυπουργική άποψη, απάντησε ότι η απόφαση είναι πολιτική χωρίς να δώσει περισσότερες εξηγήσεις. Και έτσι η ηγεσία του Πενταγώνου χωρίς να έχει τίποτα στα χέρια της, έστω μία επίσημη εισήγηση για την αγορά 40 αεροσκαφών, προχώρησε στις γνωστές ανακοινώσεις, αιφνιδιάζοντας ακόμη και τον Εισαγγελέα Ζορμπά. Τι υπήρχε στο γραφείο του Σπηλιωτόπουλου σε σχέση με πιθανές αγορές αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας; Μόνο η μελέτη που αποκαλύπτει σήμερα το «ΠΑΡΟΝ».

Αυτή η μελέτη ουσιαστικά έδειχνε τον τρόπο με τον οποίο καλύπτονται οι άμεσες ανάγκες της ΠΑ, με το σκεπτικό ότι το επόμενο βήμα θα ήταν ο διαγωνισμός για την επιλογή αεροσκάφους τέταρτης γενιάς. Όμως στην Ουάσινγκτον οι Καραμανλής και Σπηλιωτόπουλος φαίνεται ότι συμφώνησαν άλλα πράγματα. Τι ανταλλάγματα εξασφάλισαν -αν εξασφάλισαν- ουδείς μπορεί ακόμη να πει με σιγουριά.

Γιατί η κυβέρνηση επέλεξε να αποφασίσει για την αγορά σε μια συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ που είχε θέμα τη νέα δομή δυνάμεων; Μα, γιατί μια παράγραφος ενός κειμένου, που περιγράφει γενικώς τη νέα δομή, ήταν το μόνο έγγραφο από το οποίο μπόρεσε να πιαστεί η κυβέρνηση για να προχωρήσει στην απευθείας ανάθεση στην αμερικανική εταιρεία. Σε αυτήν την παράγραφο αναφερόταν ότι η ΠΑ πρέπει μέχρι το 2010 να διαθέτει 301 μαχητικά. Αυτό σε συνδυασμό με την απόσυρση των F-4 και των Α-7 οδηγούσε μαθηματικά σε αγορά νέων αεροσκαφών, αλλά ούτε το ΓΕΑ ούτε κανείς άλλος προσδιόριζε τον τύπο των αεροσκαφών που θα έπρεπε να αγοραστούν. Αυτό υποτίθεται ότι θα γινόταν μέσω διεθνούς διαγωνισμού…

Αγριεύουν οι Ευρωπαίοι

Η απόφαση-«αστραπή» του ΚΥΣΕΑ έκανε λόγο για την αγορά ακόμη 40 αεροσκαφών στο μέλλον. Πολλοί υποστηρίζουν ότι και αυτά θα είναι F-16. Όμως από την άλλη οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων σε περίπτωση οριστικού αποκλεισμού του Γιουροφάιτερ αναμένονται θυελλώδεις. Δεν είναι λίγοι αυτοί που συνέδεσαν τη δήλωση-πρόκληση του Μπλερ για την Κύπρο με το θέμα των Γιουροφάιτερ. Στην Πολεμική Αεροπορία ανώτατοι επιτελείς δηλώνουν ευχαριστημένοι από την κυβερνητική απόφαση για την αγορά των 40 F-16, αφού ουσιαστικά εξαλείφεται η αεροπορική υπεροπλία των Τούρκων, ταυτόχρονα όμως επισημαίνουν ότι «αν τα υπόλοιπα αεροσκάφη δεν είναι τέταρτης γενιάς, τότε δεν θα κερδίσουμε τίποτα. Χρειαζόμαστε ποιοτικό άλμα για να είμαστε ασφαλείς έναντι της απειλής». Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι δεν υπήρξε η παραμικρή αντίδραση από την Άγκυρα στην απόφαση της Αθήνας, σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί όταν είχαμε ανακοινώσει την πρόθεσή μας να αγοράσουμε Γιουροφάιτερ ή όταν προμηθευτήκαμε τους στρατηγικής σημασίας πυραύλους Σκαλπ. «Δεν τους πόνεσε αυτή η αγορά», λένε και θυμίζουν τη σχεδόν ταυτόχρονη απόφαση της Άγκυρας να αναβαθμίσει τα δικά της αεροσκάφη σε επίπεδο ίδιο με αυτά που παραγγείλαμε! Ο υπουργός Άμυνας, Σπήλιος Σπηλιωτόπουλος, μάλιστα στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, την περασμένη Πέμπτη, αποκάλυψε ότι γνώριζε αυτήν την τουρκική κίνηση!

Επί της ουσίας της αγοράς των F-16 τίποτα δεν μοιάζει να είναι ξεκάθαρο. Η τιμή τους είναι ένα μυστήριο. Το υπουργείο Άμυνας έκανε λόγο για 1,1 εκατομμύρια δολάρια. Οι Αμερικανοί, που έδωσαν συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη, αρνήθηκαν να αναφέρουν οποιοδήποτε νούμερο, λέγοντας ότι η τιμή θα καθοριστεί από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, αφού η αγορά θα γίνει μέσω διακρατικής συμφωνίας. Ο άνθρωπος της Λόκχιντ Μάρτιν στην Αθήνα, Ντένης Πλέσσας, υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν μεσάζοντες στην αγορά, αλλά από την άλλη έκανε λόγο για εταιρεία η οποία είχε αναλάβει τα αντισταθμιστικά οφέλη της αγοράς του 1999 και η οποία πιθανότατα θα αναλάβει την ίδια δουλειά και τώρα. Τι έγινε με τα αντισταθμιστικά οφέλη της προηγούμενης αγοράς; Αυτή τη στιγμή έχει υλοποιηθεί μόλις το 35% όσων μας είχαν υποσχεθεί.

Τι αναμένεται από εδώ και πέρα; Πηγές της Πολεμικής Αεροπορίας επεξεργάζονται διάφορα σενάρια με πιο επιθυμητό αυτό της αγοράς αεροσκάφους τέταρτης γενιάς -πιθανότατα του Γιουροφάιτερ- και στη συνέχεια να ξεκινήσει η αντικατάσταση των F-16 με τα αμερικανικά JSF. Πού θα βρεθούν τα χρήματα; Δυστυχώς, πάντα βρίσκονται από τις δικές μας τσέπες…