«Παγώνει» το ταξίδι Καραμανλή στην Άγκυρα
Το «Π», πρώτο εδώ και δύο εβδομάδες, είχε φέρει στη δημοσιότητα τα μεγάλα πολιτικά και διπλωματικά προβλήματα που παρουσίαζε το ταξίδι του κ. Καραμανλή στην Άγκυρα μετά την πρόσκληση-παγίδα που του είχε απευθύνει στους Κήπους του Έβρου ο τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν και το οποίο το Μαξίμου φρόντισε να πολυδιαφημίσει, κάνοντας μάλιστα λόγο για την πρώτη επίσημη επίσκεψη έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα μετά το 1959, αναδεικνύοντας έτσι την προχειρότητα των σχεδιασμών σε μείζονα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής.
Μόνο που η ελληνική πλευρά μόλις τα τελευταία εικοσιτετράωρα άρχισε να καταλαβαίνει και το ευρύτερο αντιτουρκικό κλίμα (με την έννοια ότι υπάρχει μεγάλη αντίθεση, τουλάχιστον αυτήν την ώρα, και των πολιτών και των κυβερνήσεων της συντριπτικής πλειονότητας των χωρών-μελών της ΕΕ για ένταξη της Τουρκίας), το οποίο εντάθηκε μετά τα «όχι» Γάλλων και Ολλανδών για το Ευρωσύνταγμα.
Επιπροσθέτως, μόλις τα τελευταία εικοσιτετράωρα άρχισαν να λαμβάνονται υπόψη οι εισηγήσεις αυτών που επεσήμαιναν τις «παγίδες» που κρύβει για τον ίδιο τον πρωθυπουργό μια επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα αυτό το διάστημα, με την έννοια ότι η Τουρκία δεν έχει δείξει καμία πρόθεση συμμόρφωσης σε σχέση με την προκλητική και επιθετική συμπεριφορά της στο Αιγαίο και είναι ακόμη νωπή η «παγίδα» που έστησαν στον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Άγκυρα, με τα επεισόδια στα Ύμια και τους κανόνες απεμπλοκής που επέβαλαν.
Όποιος έλληνας επίσημος πήγαινε στην Άγκυρα πριν από τις 3 Οκτωβρίου, ημερομηνία κατά την οποία έχει ορισθεί ότι θα αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Τουρκίας-ΕΕ, θα έπρεπε να συνεισφέρει στις δημόσιες σχέσεις της Άγκυρας, αφού θα ήταν εκ των πραγμάτων αναγκασμένος να επαναλάβει την αμετάβλητη ελληνική θέση υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Πολύ δε περισσότερο ο πρωθυπουργός, ο οποίος θα έπρεπε να κάνει μία ακόμα αβάντα υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, και μάλιστα σε μια περίοδο όπου τα πάντα στην ΕΕ είναι ρευστά έως και αρνητικά για την Άγκυρα.
Η ελληνική κυβέρνηση, μέχρι και τις τελευταίες ώρες, έπαιζε με το όλο θέμα, ελπίζοντας ότι ο «κουμπάρος» θα έκανε κάποια κίνηση καλής θέλησης προς την Ελλάδα, ώστε να υπάρχει ισχυρό άλλοθι προς τους Ευρωπαίους για την επίσκεψη, αλλά και για να την εκμεταλλευτεί στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό.
Ο Ερντογάν όχι μόνο δεν έκανε το παραμικρό, αλλά για την ώρα τουλάχιστον δεν έχει εκπληρώσει και την αυτονόητη προϋπόθεση που έχει θέσει η ΕΕ για υπογραφή του Πρωτοκόλλου Τελωνειακής Σύνδεσης πριν από τις 3 Οκτωβρίου. Ωστόσο, πληροφορίες του τουρκικού Τύπου ανέφεραν ότι μέσα σε αυτό το Σαββατοκύριακο η Τουρκία θα υπέγραφε το Πρωτόκολλο. Αλλά και να το υπογράψει, έχει ξεκαθαριστεί επισήμως από την Άγκυρα ότι θα συνοδεύεται από δήλωση της τουρκικής πλευράς ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Επιπλέον, δεν πρόκειται να υπάρξει άμεσα κύρωση αυτής της συμφωνίας από την τουρκική Βουλή.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, και η κίνηση αυτή της Άγκυρας είναι παγίδα, αφού η όλη διαδικασία θα γίνει με ανταλλαγή επιστολών μεταξύ της Τουρκίας και της βρετανικής προεδρίας και στην επιστολή της τουρκικής πλευράς θα υπάρχει και η δήλωση περί μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δηλαδή, σε ένα κοινοτικό έγγραφο (όπως οι επίσημες επιστολές για υπογραφή συμφωνίας) θα υπάρχει και η δήλωση περί μη αναγνώρισης.
Εδώ πρόκειται, αν τελικά εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, για μια συμπαιγνία της βρετανικής προεδρίας με την Άγκυρα, αφού τόσο ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν κ. Μπαρόζο όσο και ο προηγούμενος, ο κ. Πρόντι, είχαν ξεκαθαρίσει στον κ. Ερντογάν ότι αυτό που ήθελαν ήταν το κείμενο και μόνο της υπογεγραμμένης συμφωνίας και τίποτε άλλο και, αν ο ίδιος το επιθυμούσε, μπορούσε στη συνέχεια να κάνει μια δήλωση στα ΜΜΕ για μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά κείμενο σε οποιαδήποτε μορφή που θα αμφισβητούσε ένα κράτος-μέλος όπως η Κύπρος δεν θα δέχονταν.
Η βρετανική προεδρία παίζει ξεκάθαρα τα παιχνίδια των Τούρκων και αποδέχεται σε επίσημη κοινοτική αλληλογραφία ένα κείμενο μη αναγνώρισης, με την προϋπόθεση και μόνο ότι αυτό δεν θα είναι ιδιαίτερα σκληρό.
Πάντως, φαίνεται ότι η πλευρά που κερδίζει πόντους αυτήν την περίοδο στη διεθνή σκηνή είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, με τη σθεναρή της στάση έναντι του Σχεδίου Ανάν, που τώρα φαίνονται τα πλεονεκτήματά της.
Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με πληροφορίες, πολλές χώρες-μέλη της ΕΕ που προβληματίζονται με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας αναμένεται να θέσουν άμεσα θέμα Κυπριακού στην Τουρκία και επίλυσής του με βάση το κοινοτικό κεκτημένο.
Επίσης, και οι ΗΠΑ αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη σκληρή τακτική τους έναντι της Κύπρου και του Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου, καθώς βλέπουν πια ότι η Κύπρος έχει ρυθμιστικό ρόλο και για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό, η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις προσκάλεσε για επίσημη επίσκεψη και συνομιλίες στις ΗΠΑ τον κύπριο ομόλογό της Γιώργο Ιακώβου, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο για άμεση πρόσκληση του αμερικανού Προέδρου Τζορτζ Μπους στον Πρόεδρο Τάσσο Παπαδόπουλο για επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ και συνομιλίες στον Λευκό Οίκο.