Προβληματισμός για την επίσκεψη Καραμανλή
Την περασμένη βδομάδα, στη διάρκεια των εγκαινίων του αγωγού φυσικού αερίου στους Κήπους του Έβρου, ο κ. Καραμανλής αποδέχτηκε πρόσκληση του τούρκου ομολόγου του και κουμπάρου του να επισκεφθεί την Άγκυρα και του υποσχέθηκε πως θα πάει.
Ο προβληματισμός εντάθηκε από το γεγονός πως η επίσκεψη του κ. Καραμανλή στην Άγκυρα θα γίνει πριν από τις 3 Οκτωβρίου, ημερομηνία δηλαδή που αρχίζουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως λένε οι πληροφορίες η επίσκεψη αυτή θα έχει και ένα συμβολικό χαρακτήρα, δηλαδή την εκδήλωση της στήριξης της Αθήνας στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η οποία μετά και τα δημοψηφίσματα στην Γαλλία και την Ολλανδία είναι μετέωρη.
Αυτές τις ώρες που σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη, υπάρχει αντιτουρκικό κλίμα, με την έννοια του ότι δεν θέλουν την Τουρκία στην ΕΕ, η Ελλάδα πρωτίστως και η Βρετανία του Τόνι Μπλερ είναι οι δύο μόνο χώρες – μέλη της ΕΕ που υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και το φιλόδοξο εγχείρημα του Ταγίπ Ερντογάν. Άλλωστε η ίδια η η Έκθεση της Κομισιόν για την Τουρκία έδειξε πως οι Ευρωπαίοι είναι εξαιρετικά αυστηροί (αν όχι αρνητικοί) με την προοπτική ένταξης της Τουρκίας.
Όπως υπογραμμίζουν πολιτικοί και διπλωματικοί κύκλοι, ο πρωθυπουργός θα μπορούσε τουλάχιστον να πάει στην Άγκυρα μετά τις 3 Οκτωβρίου, όταν οι Ευρωπαίοι θα έχουν αποκρυσταλλώσει το πώς θα μεθοδεύσουν την όλη διαδικασία με την Τουρκία. Οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν ακόμα πως τουλάχιστον θα μπορούσε η Αθήνα να απαιτήσει να έχει πρώτα υπογράψει η Τουρκία το Πρωτόκολλο της Τελωνειακής Σύνδεσης, μια και αφορά και την Κύπρο και μετά να πάει ο κ. Καραμανλής. Επίσης οι ίδιοι κύκλοι τονίζουν ότι με το κλίμα που υπάρχει στην Ευρώπη για την Τουρκία και τις όλες εξελίξεις, προκύπτει μια μεγάλη ευκαιρία για την ελληνική κυβέρνηση να πάρει ορισμένα χειροπιαστά πράγματα από την Άγκυρα και μετά να κάνει μια κίνηση διευκόλυνσης ο κ. Καραμανλής με επίσκεψη στην Άγκυρα και δήλωση εκ νέου στήριξης της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Θα μπορούσε όπως λένε οι ίδιοι κύκλοι, να απαιτήσει αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από τις 3 Οκτωβρίου, μέτρα για τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου, για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την Χάλκη κ.ά. Ορισμένοι κύκλοι πάνε ακόμα πιο μακριά, λέγοντας πως αφού η Τουρκία τώρα είναι πιεσμένη από παντού και η ευρωπαϊκή της πορεία είναι στον αέρα, η Αθήνα μπορεί να απαιτήσει ως αντάλλαγμα για τη στήριξη αυτής της πορείας ακόμα και δήλωση της τουρκικής πλευράς ότι αναγνωρίζει και σέβεται το υπάρχον καθεστώς στο Αιγαίο. Υπάρχει επίσης η εκτίμηση ότι η επίσκεψη του κ. Καραμανλή στην Άγκυρα είναι μεχρι ένα σημείο παρακινδυνευμένη, αφού οι Τούρκοι έπαιξαν άσχημο παιχνίδι όταν ο υπουργός Εξωτερικών ήταν στην Άγκυρα με την νέα κρίση στα Ύμια, καθιστώντας ουσιαστικά «πολιτικό τους όμηρο» τον υπουργό.
Πάντως, αν και η Αθήνα διευκόλυνε την Τουρκία να πάρει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων στις 17 Δεκεμβρίου του 2004 στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και δεν έθεσε όρους και προϋποθέσεις, από την πλευρά της η Άγκυρα δεν έπραξε το παραμικρό. Αντιθέτως, ενίσχυσε την επιθετική της πολιτική έναντι της Ελλάδας, δηλώνοντας προς κάθε κατεύθυνση ότι ανεξαρτήτως της ευρωπαϊκής της πορείας δεν απεμπολεί ούτε μια από τις μονομερείς της διεκδικήσεις.