Ωφέλιμο πολιτικό καλοκαίρι
Ακόμα και τα πιο δύσκολα πεδία να αγγίζει ο πρωθυπουργός, έχει τη λαϊκή ανοχή, επειδή ακριβώς τα μέτωπα που άνοιξαν στη δεύτερη κυρίως τετραετία Σημίτη είναι πολλά και οδήγησαν σε αντιπαράθεση με μεγάλο μέρος των πολιτών. Ο σοσιαλφιλελευθερισμός που εξέπεμπε η κυβέρνηση Σημίτη ταυτιζόταν στα μυαλά των πολιτών με επιλογή του άλλου πολιτικού χώρου, της Νέας Δημοκρατίας, στον βαθμό που αυτός ο χώρος είναι πρωτογενώς συντηρητικός και συγγενής με αλλαγές χωρίς τη συναίνεση των εργαζομένων. Με άλλα λόγια η ΝΔ δεν έκρυβε καμιά έκπληξη για τον κόσμο, το ΠΑΣΟΚ του κ. Σημίτη και η χριστοδουλακική οικονομία αποτελούσαν έκπληξη.
΄Έτσι, σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετωπίζει προβλήματα αναμενόμενα και γι΄αυτό δεν διαπράττει κραυγαλέα λάθη, τέτοια που θα δημιουργούσαν κινηματικές προϋποθέσεις στην κοινωνία. Έχουμε ξανατονίσει (και καλό είναι να κοιτάμε το ημερολόγιο πριν από οποιαδήποτε πρόβλεψη ή ανάλυση) ότι μπαίνοντας στο καλοκαίρι (ήδη από τα μέσα Ιουνίου) κ. Καραμανλής έχει μπροστά του μιαν «ωφέλιμη» περίοδο τριών μηνών να περάσει διάφορα δυσάρεστα για ορισμένες κοινωνικές ομάδες και ο Σεπτέμβριος να λειτουργήσει σαν «διαδικασία χώνεψης», μια και την ίδια περίοδο η κοινή γνώμη είναι απασχολημένη με τα σχολεία που ξανανοίγουν. Συγχρόνως, η παραδοσιακή ομιλία και παρουσία του πρωθυπουργού στην ΄Εκθεση Θεσσαλονίκης σηματοδοτεί την ταυτότητα της οικονομικής πορείας που θα ακολουθηθεί, ενώ λίγο μετά ξεκινά η συζήτηση για το είδος του προϋπολογισμού που θα καταρτισθεί και ψηφισθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για μια περίοδο έξι μηνών που δεν προμηνύεται ιδιαίτερα δύσκολη για την κυβέρνηση, όσο κι αν γίνει αισθητή στους δρόμους η παρουσία διαμαρτυρόμενων εργαζομένων για το ένα ή το άλλο μέτρο. Αλλά αν η διαχείριση της διαμαρτυρίας και της αντίθεσης δεν γίνει με προσεκτικό τρόπο, τότε η κυβέρνηση θα σπεύσει να εκμεταλλευτεί την ενδεχόμενη αντίδραση του κοινωνικού συνόλου αν προκληθεί ενόχληση, όπως προκλήθηκε σε αρκετά σημαντικό βαθμό στην περίπτωση της απεργίας των τραπεζών.
Να προσθέσουμε εδώ ότι έχει σημειωθεί μια σημαντική ανάκαμψη της εικόνας του πρωθυπουργού, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει η ψαλίδα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κι έτσι να αυξηθεί και η διαφορά ΝΔ-ΠΑΣΟΚ υπέρ της πρώτης. Όσο κι αν πηγαίνει καλά τον τελευταίο καιρό σε επίπεδο δημόσιας εικόνας ο Γιώργος Παπανδρέου (και οι περισσότεροι στο κόμμα του παραδέχονται ότι έχει βελτιωθεί), στο πεδίο της προσωπικής αναμέτρησης ο Κώστας Καραμανλής κυριαρχεί. Όχι γιατί είναι ανεπαρκής ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, αλλά γιατί ο πρωθυπουργός είναι εκ φύσεως αποδοτικός στην προσωπική αναμέτρηση. Εξ αντικειμένου όμως είναι νωρίς να υφίσταται επιθέσεις ο πρωθυπουργός (μόλις 16 μήνες από τις εκλογές της 7ης Μαρτίου), την ώρα που είναι πολύ νωπές οι μνήμες από τους χειρισμούς της κυβέρνησης Σημίτη σε σειρά κρίσιμων θεμάτων.
΄Ισως αν οι επιθέσεις αυτές ξεδιπλωθούν σε έναν χρόνο από σήμερα (όταν δηλαδή η ΝΔ θα κυβερνάει ήδη δυόμισι περίπου χρόνια) να υπάρχει προσφορότερο έδαφος και μεγαλύτερη διάθεση του κόσμου να ακούσει τα επιχειρήματα που ΠΑΣΟΚ που θα έχει εν τω μεταξύ αλλάξει. Αυτό το τελευταίο είναι προϋπόθεση, γιατί αν δεν έχει αλλάξει δεν υπάρχει κανένας λόγος να προτιμηθεί εκ νέου από τους πολίτες στο μέτρο που θα ισχύουν οι λόγοι για τους οποίους το καταψήφισε. Εδώ ανοίγει ένα μεγάλο κεφάλαιο που έχει να κάνει με τη διάθεση, αλλά και με τις πραγματικές δυνατότητες του Γ. Παπανδρέου να παρουσιάσει ένα νέο κόμμα που δεν θα λέει απλώς διαφορετικά πράγματα από τη ΝΔ, αλλά θα είναι σε θέση να πείσει ότι αυτά τα διαφορετικά είναι σε θέση να τα υλοποιήσει. Τούτο προϋποθέτει ισχυρή ομάδα παραγωγής πολιτικής, αλλά και έλλειψη ή τουλάχιστον έλεγχο προσωπικών φιλοδοξιών, οι οποίες είναι αρκετά αυξημένες.
Ουσιαστικά στο ΠΑΣΟΚ δεν έχουν πεισθεί ότι έχουν εναλλακτική πρόταση (μετά την οκταετία Σημίτη) κι έτσι πολύ φυσιολογικά δεν εκπέμπουν στον κόσμο εικόνα σιγουριάς, παρά το γεγονός ότι ήδη αρκετός κόσμος θα επιθυμούσε «να ακουμπήσει» στο ΠΑΣΟΚ «του Γιώργου». Συνειρμικά, το όνομα Γιώργος παραπέμπει ευθέως στον Ανδρέα Παπανδρέου και πολύ δύσκολα θα βρεθεί φίλος του ΠΑΣΟΚ που να λέει δυνατά ότι «μπορεί να είναι γιος του αλλά δεν έχει συγγενή πολιτική με του Ανδρέα». Και έτσι να είναι, σχεδόν κανείς δεν το λέει δυνατά, εκτός φυσικά από εκείνους που βιάζονται να δουν τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ να αποτυγχάνει.
Το καλοκαίρι δίνει χρόνο σε όλους να σκεφθούν, να αναθεωρήσουν και να αναμετρηθούν ακόμα και με τα κόμματά τους…