Κλονίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση…

Σε ναυάγιο οδηγήθηκε τελικά η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, μετά και την κατάρρευση της συμβιβαστικής πρότασης της λουξεμβουργιανής προεδρίας για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό της περιόδου 2007-2013. Τα κοινοτικά κονδύλια του Δ΄ ΚΠΣ παραμένουν μετέωρα, όπως στον αέρα παραμένει κάθε προοπτική εκταμίευσης κοινοτικών πόρων για πολυετή σχέδια.

Η αδυναμία των «25» να συμφωνήσουν στα οικονομικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2007-2013 δεν δημιουργεί αδιέξοδο στα δημοσιονομικά της Ένωσης, έρχεται όμως να δείξει ότι πράγματι η ΕΕ βρίσκεται σε βαθιά κρίση.

Με Ευρωσύνταγμα ή χωρίς αυτό, με προϋπολογισμό ή χωρίς αυτόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μπει ήδη στον αστερισμό της κρίσης. Όχι απλώς μιας κρίσης από αυτές που έχει αντιμετωπίσει συχνά, αλλά μιας κρίσης ταυτότητας και προσανατολισμού.

Κλείνουν οι στρόφιγγες

Η αποτυχία συμφωνίας για τα οικονομικά της Ένωσης την εξαετία 2007-2013 επιβεβαιώνει και την εσωτερική της κρίσης. Οι πλούσιοι της Ένωσης δεν θέλουν να πληρώνουν πλέον όσα πλήρωναν, αφού βλέπουν ότι δεν έχουν τόσο μεγάλα οφέλη από την κοινή αγορά. Η παγκοσμιοποίηση επιφέρει πλέον οικονομικές ευκαιρίες για τις μεγάλες εταιρείες και εκτός των συνόρων της ΕΕ, με ευκολότερο και αποδοτικότερο τρόπο.

Άρα τα Διαρθρωτικά Ταμεία δεν έχουν την ίδια σημασία που είχαν και πριν από 20-25 χρόνια, τότε που οι γερμανικές εταιρείες είχαν ανάγκη από νέες αγορές χωρίς δασμούς. Σήμερα απολαμβάνουν καθεστώς χωρίς δασμούς αλλά και με φτηνά μεροκάματα εντός και εκτός ΕΕ. Η συμφωνία δεν επετεύχθη, επειδή κυρίως η Βρετανία, η Σουηδία και η Ολλανδία διαφώνησαν με όλες τις συμβιβαστικές προτάσεις. Ενώ και οι Ισπανοί, οι Ιταλοί, οι Φινλανδοί και οι Δανοί στο τέλος εξέφρασαν την διαφωνία τους με όσα συμβαίνουν.
Η Ελλάδα βγαίνει μάλλον χαμένη, αφού πλέον η διαπραγμάτευση θα είναι δυσκολότερη, με τους Βρετανούς και τους Αυστριακούς να έχουν τις επόμενες δύο προεδρίες στην Ένωση, αλλά και την πολιτική των βορείων να σκληραίνει ακόμα περισσότερο.

Το Ευρωσύνταγμα

Το θέμα του Ευρωσυντάγματος έκλεισε με μια απόφαση που δεν δίνει καμία πραγματική προοπτική.
Οι «25» αποφάσισαν να παγώσει η διαδικασία επικύρωσης του Ευρωσυντάγματος, ώστε να ξεχασθεί το αρνητικό κλίμα που δημιούργησαν τα δύο «όχι», Γάλλων και Ολλανδών.
Ήδη πολλές χώρες ανακοίνωσαν ότι μεταθέτουν κατά έναν χρόνο τα δημοψηφίσματα ή τις κοινοβουλευτικές επικυρώσεις.
Η απόφαση αυτή αποβλέπει στο να επικυρωθεί το Ευρωσύνταγμα τουλάχιστον από τις 20 χώρες-μέλη, με αποτέλεσμα να υπάρχει η θεσμική δυνατότητα μετά οι χώρες που δεν το ενέκριναν να επανεξετάσουν τη στάση τους, είτε στη Βουλή είτε με νέο δημοψήφισμα. Κάτι ανάλογο έχει γίνει με τους Δανούς (Συνθήκη Μάαστριχτ) και με τους Ιρλανδούς (Συνθήκη της Νίκαιας), όπου και στις δύο περιπτώσεις έγιναν δεύτερα δημοψηφίσματα.

Όμως αυτήν τη φορά η απόφαση της παράτασης της αγωνίας δεν μπορεί να οδηγήσει εύκολα σε άρση του αδιεξόδου κι αυτό γιατί το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι το Ευρωσύνταγμα, αλλά τα προβλήματα της ανεργίας, της μείωσης της παραγωγής και της ανταγωνιστικότητας και κατ’ επέκτασιν του βιοτικού επιπέδου του ευρωπαίου πολίτη.
Η απόφαση των «25» για το πάγωμα της επικύρωσης δεν οδηγεί πουθενά και για έναν ακόμα λόγο: Το συγκεκριμένο Σύνταγμα έχει απορριφθεί από δύο σημαντικές χώρες της Ένωσης.

Έτσι το ρεαλιστικότερο είναι να ξεκινήσει πλέον συζήτηση για τη δημιουργία ενός σκληρού ευρωπαϊκού πυρήνα που θα αρχίσει να λειτουργεί συνεκτικά και με πολιτικές αποφάσεις, υιοθετώντας ίσως και ένα Σύνταγμα, με τους υπόλοιπους απλώς να συνεργάζονται για όσα θέματα θέλουν. Κάτι τέτοιο δεν είναι η πρώτη φορά που συζητιέται, αλλά είναι πλέον ένα σενάριο που δεν μπορεί να υποτιμηθεί.

Αρνητικό κλίμα για Τουρκία

Ένα ορατό αποτέλεσμα των δύο «όχι», αλλά και της αδυναμίας συμφωνίας των «25» για σημαντικά ζητήματα, είναι η καθυστέρηση της περαιτέρω διεύρυνσης της ΕΕ, αφού ακόμα και η Βουλγαρία με τη Ρουμανία δεν αποκλείεται πλέον να αντιμετωπίσουν προβλήματα στην ένταξή τους, μέσω της αυστηροποίησης του ελέγχου των κριτηρίων ένταξης. Το κλίμα βεβαίως είναι εξαιρετικά αρνητικό για την Τουρκία, για την ένταξη της οποίας οι μισοί και παραπάνω δεν θέλουν καν να ακούσουν, μετά την ετυμηγορία Γάλλων και Ολλανδών, όπου το αντιτουρκικό κλίμα επέδρασε καταλυτικά υπέρ του «όχι».

Μάλιστα στο σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής ήταν αρκετοί αυτοί που ήθελαν να υπάρχουν αρνητικά σχόλια για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Τελικώς αποφασίσθηκε να υπάρχει ως μοναδική αναφορά για τη διεύρυνση ότι «ισχύουν οι αποφάσεις των προηγούμενων Συνόδων».