Μεγάλη και κουραστική η απόσταση από την εξουσία στην αντιπολίτευση…
Είναι αλήθεια ότι το ΠΑΣΟΚ περνάει μια βαθιά κρίση, που έχει να κάνει με την απώλεια της εξουσίας, αλλά κυρίως με τη διαδικασία μετάβασης από τη μια κατάσταση στην άλλη.
Ανάλογη κρίση περνάει και η Νέα Δημοκρατία, που φαίνεται ότι έχει αμηχανία και κυβερνητικές δυσλειτουργίες, αλλά η κτήση της εξουσίας είναι ο καλύτερος συγκολλητικός ιστός, ενώ έχει και ιδιότητες πέπλου, που σκεπάζει τις εσωτερικές αντιθέσεις χωρίς αυτές να φαίνονται προς τα έξω στην πραγματική τους διάσταση.
Είναι δύσκολο αλλά και αναγκαίο για το ΠΑΣΟΚ να συνηθίσει στην αντιπολίτευση και να ασχοληθεί με την αυτοανάλυσή του, ώστε να δομηθεί ξανά ουσιαστικά, πάνω σε βάσεις που θα ελκύουν και δεν θα απωθούν το εκλογικό σώμα. Το πρόβλημα είναι ότι στο ΠΑΣΟΚ δεν έχουν καταλάβει ή δεν αποδέχονται ψυχολογικά αυτό που επιτυχημένα είχε εντοπίσει και έλεγε η Μελίνα στον Ανδρέα Παπανδρέου, το γνωστό: «Πρόεδρε, δεν αρέσουμε πια».
Ένα μεγάλο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, με επικεφαλής στελέχη του σημιτικού μπλοκ αλλά και στελέχη που αξιοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις Σημίτη χωρίς να είναι «σκληροί δικοί τους», λειτουργεί υπό το κράτος της βεβαιότητας ότι ο λαός έκανε λάθος που τους καταψήφισε, διότι έκαναν τεράστιο έργο. Και έτσι όμως να ήταν, το αποτέλεσμα μετράει, και αυτό δεν αλλάζει. Υπάρχει σαφώς μη αποδοχή της απόρριψης και τούτο είναι καταστροφικό για το ΠΑΣΟΚ, που μοιάζει να μένει κολλημένο στη λογική «φτιάξαμε την Ελλάδα, ετοιμάσαμε τους καλύτερους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάναμε μετρό, δρόμους, γέφυρες, τι άλλο θέλουν;». Φαίνεται ότι ήθελαν και άλλα πράγματα, που δεν είχαν τόσο να κάνουν με έργα και μπετόν (και μάλιστα κυρίως ή αποκλειστικά στην πρωτεύουσα), αλλά και ότι απλώς βαρέθηκαν τη διακυβέρνηση από το ΠΑΣΟΚ.
Όσο περνάει ο καιρός και αυτή η απλή παραδοχή δεν γίνεται αποδεκτή τόσο τα πράγματα δυσκολεύουν για το κόμμα του
Γ. Παπανδρέου. Εξ αποτελέσματος κερδίζει χρόνο ο Κ. Καραμανλής, που δικαιούται να λέει (όταν έρθει η ώρα) «ακόμα κι αν κάνω λάθη, έχω δικαίωμα σε άλλη μια ευκαιρία». Προς το παρόν, αρκείται στα λάθη των άλλων, σε μια ιδιότυπη απραξία του ΠΑΣΟΚ, που φαίνεται να μην παράγει πολιτική, αλλά νέα οργανωτικά σχήματα, η ύπαρξη των οποίων δεν ενδιαφέρει κανέναν, απ’ όσους τουλάχιστον ψηφίζουν.
Για κάποιον παράδοξο λόγο (που δεν είναι, πάντως, ορατός) ο πρόεδρος του
ΠΑΣΟΚ σπρώχνει τον κόμμα του σε έναν διαρκή οργανωτισμό, που οδηγεί μαθηματικά στην αύξηση των εσωτερικών ζυμώσεων και στη μείωση της σχέσης με τον κόσμο. Όσο κι αν θέλει ο Γ. Παπανδρέου να εμπλακεί ο κόσμος στη διαδικασία ανανέωσης των οργάνων του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να αλλάξει η σύνθεση των οργάνων και η νοοτροπία όσων είναι 20-25 χρόνια στις ίδιες θέσεις, αυτό δεν προκύπτει.
Και δεν προκύπτει διότι ο κόσμος δεν έχει καμία διάθεση να ανακατεύεται με τέτοιου είδους κομματικά ζητήματα, επειδή ποτέ δεν θεώρησε ότι είναι δικά του και άρα δεν τον αφορούν. Οι πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι που ψήφισαν τον Γιώργο Παπανδρέου για αρχηγό του ΠΑΣΟΚ ίσως του είπαν «προχώρα και άλλαξέ τα όλα», αλλά σε καμία περίπτωση δεν του είπαν «και κάνε τα μ’ εμάς όλα αυτά».
Στην Ελλάδα, αλλά και στις περισσότερες χώρες, η συμμετοχή των πολιτών δεν είναι τόσο αποφασιστική για την πορεία των κομμάτων. Ο ρόλος της ανανέωσης, της εφαρμογής νέων ιδεών, ανατίθεται στον αρχηγό του κόμματος και σε «φωτισμένες πρωτοπορίες», οι οποίες πάντα στην ιστορία είναι μειοψηφίες που καταφέρνουν ή δεν καταφέρνουν να περάσουν στον κόσμο τα μηνύματα.
Οι πολίτες, οι ψηφοφόροι που είναι ΠΑΣΟΚ ή το συμπαθούν, κατά πάσα πιθανότητα λένε πια στον Γιώργο Παπανδρέου: «Κοίτα, καλά όλα αυτά, αλλά τώρα φτάνει. Φτιάξε ένα επιτελείο και προχώρα, φτιάξε πρόγραμμα για την παιδεία, την υγεία, τα εθνικά θέματα και πρόβαλέ το». Όταν ακούγεται (και συχνά ακούγεται) πως το ΠΑΣΟΚ «δεν έχει προτάσεις» και «δεν κάνει αντιπολίτευση», αυτό εννοούν οι περισσότεροι. Όχι να πάρει έναν πολιορκητικό κριό και να σπάσει τις πύλες του Μεγάρου Μαξίμου για να μπει ο Γιώργος αντί του σημερινού πρωθυπουργού. Λοιπόν, όσο ο Γιώργος και οι φίλοι του θα φτιάχνουν σχήματα επί σχημάτων και «κουτάκια» που πρέπει να γεμίσουν με ανθρώπους και αρμοδιότητες, η ΝΔ θα κυβερνά μια χαρά. Κι ας αλληλοκαρφώνονται υπουργοί και υφυπουργοί, ας εκθέτει ο κ. Ρεγκούζας τον κ. Δούκα, ας κάνει χοντράδες με το ΛΑΦΚΑ ο κ. Δούκας κι ας αστυνομεύει στους διαδρόμους του υπουργείου Εργασίας ο υπουργός τον υφυπουργό. Μικρή σημασία έχουν όλα αυτά και ταιριάζουν περισσότερο στις παραπολιτικές σελίδες και στήλες. Σημασία έχει αν μπορεί να απαντήσει το ΠΑΣΟΚ στο ερώτημα «πολιτική έχεις;» και, αν έχει, να τη δείξει. Γιατί αλλιώς είναι σαν να μην υπάρχει…