Τι έγραφε ο Ανδρέας στο μήνυμά του στο συνέδριο του ʼ96
Δυστυχώς εκεί έχει τελικά περιπέσει ένα πολύτιμο κεφάλαιο της νεότερης ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Οι (θλιβεροί) λόγοι αναλύθηκαν στο κείμενο της περασμένης Κυριακής. Οι ευθύνες έγινε προσπάθεια να καταλογιστούν πέρα από σκοπιμότητες, κομματικές ή προσωπικές. Αλλά η διελκυστίνδα συνεχίζεται. Και τροφοδοτείται, αναπαράγεται και από ορισμένα δημοσιεύματα-μύθους, ενδεχομένως υποβολιμαία, ενδεχομένως οφειλόμενα σε άγνοια, ενδεχομένως υπαγορευόμενα από επιτήδειους που ποντάρουν ακριβώς στην άγνοια. Για παράδειγμα, τροφοδοτήθηκε ένας ολόκληρος κύκλος δημοσιευμάτων σχετικά με το αρχείο, με σημείο αναφοράς, αν όχι και αφετηρίας, το τι έγινε με την τύχη του μηνύματος που θα απηύθυνε στο ιστορικό συνέδριο του ’96 ο Ανδρέας, αν δεν έφευγε τέσσερις ημέρες πριν από την έναρξή του.
Πού βρίσκεται το μήνυμα εκείνο;
Το έχει άλλος πλην των Αθανασάκη-Χυτήρη;
Μήπως με κάποιον «μυστηριώδη» τρόπο έφτασε (πρόσφατα) στα χέρια της Δήμητρας, η οποία ως εκ τούτου το «διαπραγματεύεται»;
Και -εν τέλει- ποιες οι παρενέργειες, αν αυτό το μήνυμα αποκαλυφθεί;
Ερωτήματα εν πολλοίς και ρητορικά για όσους… τα υποβάλλουν, στο βαθμό που έχουν προεξοφλήσει τις απαντήσεις και βάσει αυτών προβαίνουν και σε (εμβριθείς βεβαίως!) αναλύσεις.
Ερωτήματα σίγουρα πάντως προσεγγίζοντα με αστυνομικό τρόπο την ιστορία και σε κάθε περίπτωση πόρρω απέχοντα απ’ την πραγματικότητα.
Ας ξεκινήσουμε… ανάποδα, καθότι οι «πονηροί» εκεί ακριβώς εστιάζουν τις αστυνομικού τύπου προσεγγίσεις τους.
Θέλει λοιπόν η Δήμητρα Παπανδρέου να είναι υποψήφια στις επόμενες εκλογές;
Θέλει, άλλωστε το ήθελε και το 2004, οπότε και έγιναν εκείνες οι συναντήσεις με Χρυσοχοΐδη και άλλα στελέχη.
Θέλει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου να την έχει υποψήφια;
Δεν θέλει. Και το έχει καταστήσει σαφές με κάθε τρόπο.
Έτσι απλά. Δίχως αχλύ μυστηρίου ή άλλου είδους «περίεργες» ιστορίες.
Και ισχυριζόμαστε, λοιπόν, ότι επί των παραπάνω ούτε διαπραγμάτευση χωρεί ούτε πολύ περισσότερο εκβιασμοί έμμεσοι ή άμεσοι!
Σχετικά με το μήνυμα του ’96…
Και όμως και τέτοια σενάρια έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Μάλιστα επειδή όλοι οι υπόλοιποι… δράκοι του παραμυθιού έχουν τελειώσει, εσχάτως εφευρέθηκε ο «δράκος» πέριξ του περιβόητου μηνύματος του ’96, το οποίο, κατά τους εμπνευστές του μύθου, αν δημοσιοποιηθεί, θα κάψει πολλούς και πολλά.
Ουδέν ανακριβέστερο!
Το συγκεκριμένο μήνυμα δεν έχει φτάσει, δεν μπορεί να φτάσει στα χέρια της Δήμητρας, οπότε δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο ούτε διαπραγμάτευσης ούτε πολύ περισσότερο εκβιασμού.
Όπως είναι λίγο-πολύ γνωστό, το μήνυμα σβήστηκε απ’ τον Νίκο Αθανασάκη απ’ το κομπιούτερ της Εκάλης λίγα λεπτά μετά τον θάνατο του Ανδρέα, τις πρώτες ώρες της 23ης Ιουνίου του ’96. Τελεία και παύλα. Βεβαίως οι Ν. Αθανασάκης και Τηλ. Χυτήρης έχουν στην κατοχή τους τις τελευταίες σημειώσεις του Ανδρέα, επί των οποίων είχε βασιστεί το κείμενο. Πρόκειται για τις σημειώσεις που είχαν «χτενίσει» και τους είχαν δώσει τη σχεδόν τελική μορφή ο Ανδρέας με τον Αντ. Λιβάνη, στη συνεργασία που είχαν το απόγευμα και το βράδυ της 22ας Ιουνίου, λίγες ώρες πριν ο Ανδρέας φύγει…
Και λέω σχεδόν τελική, επειδή είχαν συμφωνήσει ότι αφού με βάση αυτές τις σημειώσεις γραφτεί το κείμενο, υπό τις οδηγίες Αθανασάκη-Χυτήρη, θα ξαναβρίσκονταν οι δυο τους την επομένη, Κυριακή 23 Ιούνη, για να ρίξουν την τελική ματιά. Κάτι που φυσικά δεν έγινε, αφού ο Ανδρέας «του την έφερε του Αντωνάκη» όπως του είπε με θλιμμένο ύφος όταν τον καληνύχτισε το βράδυ του Σαββάτου.
Συνεπώς τελικό κείμενο με την υπογραφή του Ανδρέα δεν υπάρχει.
Αυτή είναι η αλήθεια.
Και αυτό ακριβώς επικαλούνται και οι Αθανασάκης-Χυτήρης για να ερμηνεύσουν, γιατί έχουν δώσει «όρκο τιμής» να μη δημοσιοποιήσουν εκείνες τις σημειώσεις. Γνωρίζω καλά, πως αυτή ακριβώς την απάντηση έδωσε εκ μέρους και των δύο ο Τηλ. Χυτήρης, όταν η Δήμητρα Παπανδρέου είχε πράγματι ζητήσει τις σημειώσεις τον Μάη του 1997, όταν έγραφε το βιβλίο «10 χρόνια και 54 ημέρες».
Αυτή είναι η αλήθεια. Και είναι τουλάχιστον ανόητο, αν όχι γελοίο, να ισχυρίζονται κάποιοι ότι αυτό το μήνυμα έφτασε στα χέρια της Δήμητρας με κάποιο… μυστηριώδη τρόπο. Εκτός αν υποθέσουμε ότι της το «έσπρωξε» ή … ο Χυτήρης ή ο Αθανασάκης! Κάτι που βέβαια ούτε ο πλέον ευφάνταστος ή κακόπιστος σεναριογράφος δεν θα τολμήσει στα σοβαρά ούτε καν να υπαινιχτεί! Τελεία και παύλα…
Ο Ανδρέας ήθελε θέση αντιπροέδρου…
Ένας άλλος μύθος, που είναι… μόνο μύθος, είναι ότι το περιεχόμενο του μηνύματος, έστω στη μη τελική του μορφή, κάποιους «καίει» ή έστω περικλείει κάποιο ή κάποια «μυστικά», των οποίων η αποκάλυψη θα δημιουργήσει πολιτικά γεγονότα.
Στην πραγματικότητα το μήνυμα περιείχε ορισμένες αιχμές κατά του Σημίτη και πέραν αυτού ουδέν. Αλλά ποιον ενδιαφέρουν σήμερα οι κατά Σημίτη αιχμές; Πλην ίσως της ιστορικής, ουδεμία άλλη αξία έχουν.
Γιατί τα λέω αυτά;
Διότι η Δήμητρα, όταν εισέπραξε την προαναφερθείσα άρνηση των Χυτήρη-Αθανασάκη, ζήτησε τη βοήθεια του Αντ. Λιβάνη, για να κάνει στο βιβλίο της συγκεκριμένη αναφορά στο μήνυμα. Και ο Αντ. Λιβάνης, ο οποίος ασφαλώς γνώριζε το περιεχόμενό του μέχρι τη στιγμή που είχε «χτενίσει» με τον Ανδρέα τις σημειώσεις, της είπε σε γενικές γραμμές τι περιείχε. Και αυτό το περιέλαβε στο βιβλίο. Και με βάση αυτό έγραψε ειδικό κεφάλαιο.
Κατ’ αρχάς -και αυτό εκείνη την ταραγμένη περίοδο είχε ιδιαίτερη σημασία- ο Ανδρέας είχε καταλήξει στην απόφαση ότι θα στήριζε την πρόταση για εκλογή αντιπροέδρου του κόμματος. Και αυτό υπήρχε στον χαιρετισμό προς το συνέδριο.
Και λέμε ότι εκείνη την περίοδο αυτό είχε σημασία, επειδή προσυνεδριακά είχε γίνει ολόκληρη έντονη συζήτηση και είχαν προκληθεί οξείες αντιπαραθέσεις με αντικείμενο το αν στο ΠΑΣΟΚ έπρεπε να θεσπιστεί θέση αντιπροέδρου, την οποία διεκδικούσε ο Άκης Τσοχατζόπουλος (τη θέση του προέδρου θα την κρατούσε ο Ανδρέας). Κι αυτό γιατί η θέσπιση θέσης αντιπροέδρου και η εκλογή του Άκη εκεί αντικειμενικά θα «περιόριζε» τον ρόλο του Σημίτη, ο οποίος είχε εκλεγεί απ’ τον Γενάρη πρωθυπουργός. Κατά κάποιον τρόπο το δίδυμο Ανδρέας πρόεδρος – Άκης αντιπρόεδρος θα λειτουργούσε εξισορροπητικά απέναντι σε έναν Σημίτη πανίσχυρο. Και επιπλέον θα δημιουργούσε «κλίμα» εν όψει κομματικής διαδοχής, όταν θα γίνονταν. Ουδείς φυσικά προέβλεπε πως ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ θα έφευγε λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την έναρξη του συνεδρίου…
Άλλωστε και ακριβώς ενόψει του κινδύνου να γίνει κάτι τέτοιο τα προσκείμενα στο Σημίτη στελέχη τάσσονταν κατά της θέσπισης θέσης αντιπροέδρου και ο ίδιος ο πρωθυπουργός μιλούσε για «καθαρές λύσεις», τις οποίες δεν προσδιόριζε, αλλά οι εκπρόσωποί του δεν απέκλειαν να ζητήσει την παραίτηση του Ανδρέα απ’ τη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ και αν αρνούνταν να έβαζε υποψηφιότητα απέναντί του! Γι’ αυτό επισημάναμε ότι το μήνυμα προς το συνέδριο και μόνο για ιστορικούς λόγους ενδιαφέρει για τις κατά Σημίτη αιχμές…
Κατά της πολιτικής Σημίτη στα εθνικά…
Πέραν αυτού το μήνυμα θα περιείχε έμμεσες πλην σαφείς αιχμές για την εξωτερική πολιτική που ακολουθούσε στους έξι μήνες της πρωθυπουργίας του ο Κ. Σημίτης. Όπως ο Αντ. Λιβάνης θυμόταν, ο Ανδρέας θα υπογράμμιζε την ανάγκη να διατηρηθεί η πολιτική και ιδεολογική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, αλλά κυρίως ο πατριωτικός του χαρακτήρας…΅Θα επέμενε ιδιαίτερα στην ιστορική αξία που έχει για τη χώρα το να μην αλλοιωθεί ειδικά ο πατριωτικός χαρακτήρας του Κινήματος που ίδρυσε και ούτε στο μέλλον να προκύψει τέτοιος κίνδυνος από ενδεχόμενους λανθασμένους χειρισμούς ή παραλείψεις. Θα υπογράμμιζε δε χαρακτηριστικά «προσοχή στα εθνικά» και «να συνεχίσουμε με τις θέσεις μας». Και βέβαια κατανοούσε ο Ανδρέας πως αυτές οι αναφορές στα εθνικά θα ήσαν σαφέστατη αιχμή κατά της πολιτικής Σημίτη, που θα «χρωμάτιζε» την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα του συνεδρίου.
Τότε γιατί επέλεξε να κάνει αυτές τις αναφορές;
Πολύ απλά, επειδή:
– Πρώτον, πράγματι είχε ουσιώδεις διαφωνίες με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη. Έβλεπε ότι απομακρύνονταν από πάγιες θέσεις του ΠΑΣΟΚ. Όπως έχει αποκαλύψει «ΤΟ ΠΑΡΟΝ», ανησύχησε ιδιαίτερα με τους χειρισμούς Σημίτη στην κρίση των Υμίων. Τους θεώρησε εξαιρετικά λανθασμένους. Προέβλεψε ότι ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου. Χαρακτήρισε λανθασμένη και την απόφαση να υποσταλεί η ελληνική σημαία απ’ τα Ύμια, με τη χαρακτηριστική φράση «ποτέ δεν υποστέλλεις σημαία».
– Δεύτερον, πριν από λίγες ημέρες είχε ενημερωθεί με το γνωστό non paper για το πραγματικό περιεχόμενο της συνάντησης Κλίντον-Σημίτη τον Απρίλη στον Λευκό Οίκο. Ένα non paper που ο προπαγανδιστικός μηχανισμός της κυβέρνησης Σημίτη είχε σπεύσει να χαρακτηρίσει πλαστό. Που όμως κάθε άλλο παρά πλαστό ήταν, άλλωστε επιβεβαιώθηκε μέχρι κεραίας! Ένα non paper που αποτέλεσε τη μοναδική ενημέρωση του Ανδρέα για τη συνάντηση, αφού ο Σημίτης δεν μπήκε στον κόπο ούτε καν να του τηλεφωνήσει μετά την επιστροφή του απ’ τις ΗΠΑ. Ένα non paper τέλος, για το οποίο ο Ανδρέας, αφού το έλαβε, είχε ενημερώσει τους Αντ. Λιβάνη, Α. Τσοχατζόπουλο, Κάρ. Παπούλια, Γερ. Αρσένη, Τηλ. Χυτήρη…
Αυτά λοιπόν γύρω απ’ το ζήτημα του μηνύματος στο συνέδριο του Ιούνη του ’96, ως απάντηση σε κάθε είδους ανακρίβεια, ακόμα και σπέκουλα…