Ποιοι σκότωσαν τη δημόσια τηλεόραση!

Ο δημοσιογράφος που ετοιμάζει ένα ντοκιμαντέρ για την ελληνική κρίση, με την συνδρομή της γερμανικής και της σουηδικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και του Αλ Τζαζίρα, μιλά και για την ΕΡΤ χαρακτηρίζοντας το κλείσιμό της πολιτική ανοησία. Και ενώ έχει παραδώσει τα ντοκιμαντέρ του «Εξάντα» θεωρεί ότι αυτή η σοδειά πήγε χαμένη, αφού κανείς δεν τον έχει ενημερώσει για την αποζημίωση. Ο δημοσιογράφος ο οποίος γυρίζει ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ πιστεύει ότι αν στο Ραδιομέγαρο μπουν με την βία τα ΜΑΤ αυτό θα είναι το βούτυρο στο ψωμί των διεθνών τηλεοπτικών μέσων… Τέλος τονίζει ότι αν απαξιώσεις τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση μετά θα έρθει η σειρά του δημόσιου γιατρού και του δασκάλου…

// Το περίμενες το κλείσιμο της ΕΡΤ;
Όχι. Ούτε στο χειρότερό μου όνειρο, ούτε στο χειρότερό μου σενάριο δεν φαντάστηκα ότι θα συμβεί. Και είναι κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στα διεθνή χρονικά σε μια δημοκρατική χώρα.
Την εποχή της κρίσης στην Αργεντινή ο Μένεμ προσπάθησε με νύχια και με δόντια να κλείσει ή να ιδιωτικοποιήσει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση, αλλά δεν τα κατάφερε. Ωστόσο το Canal 7 απαξιώθηκε τόσο πολύ που για κάποιο χρονικό διάστημα εξέπεμπε ένα υποτυπώδες πρόγραμμα χωρίς λογότυπο.

// Που ήσουν την Τρίτη 11 Ιουνίου, όταν ο Σίμος Κεδίκογλου έκανε την ανακοίνωση του λουκέτου στις έξι το απόγευμα;
Εκείνη την ημέρα υπήρχε μια έντονη φημολογία από το πρωί ότι κάτι κακό θα συμβεί. Πήρα, λοιπόν, την κάμερά μου και πήγα στην ΕΡΤ. Στις έξι το απόγευμα μπήκα στο κοντρόλ των ειδήσεων. Μαζί με τους τεχνικούς και τους δημοσιογράφους άκουσα έκπληκτος τον Σίμο Κεδίκογλου να απαξιώνει τόσα χρόνια ιστορίας και 2.500 εργαζόμενους. Να μας λέει κλέφτες και απατεώνες, πηγές αδιαφάνειας. Θεωρώ την ανακοίνωση αυτή ατυχή και ανακριβή. Πολύ άδικη και σκληρή. Το κλείσιμο της ΕΡΤ είναι μια τεράστια πολιτική ανοησία. Η κυβέρνηση έβαλε αυτογκόλ.

// Αυτήν την περίοδο γυρίζεις κάποιο ντοκιμαντέρ;
Ναι, πρόκειται για μια ταινία μεγάλου μήκους 90-120 λεπτών που λέγεται AGORΑ. Είναι μια διεθνής συμπαραγωγή με την συνεργασία του WDR, του SVT (της γερμανικής και σουηδικής δημόσιας τηλεόρασης) και του αραβικού Αλ Τζαζίρα. Αναμένουμε πως θα προστεθούν και άλλοι συμπαραγωγοί από τον Σεπτέμβριο. Αυτό το ντοκιμαντέρ γυρίζεται εδώ και τρία χρόνια και αφορά την ελληνική κρίση. Θα κυκλοφορήσει τον Απρίλιο του 2014.
Επίσης γυρίζουμε ένα ντοκιμαντέρ για ό,τι συνέβη με την ΕΡΤ, που θα προβληθεί στις αίθουσες, σε τηλεοπτικά δίκτυα του εξωτερικού και σε διεθνή φεστιβάλ. Πιστεύω πως πρόκειται για μια ιστορική στιγμή. Ολοκληρώνουμε επίσης και ένα ντοκιμαντέρ για την ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ευρώπη. Είναι γυρισμένο σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, στο Παρίσι, στη Λιλ και στις Βρυξέλλες. Προοριζόταν για την ΕΡΤ, αλλά αφού η ΕΡΤ έκλεισε θα φύγει και κείνο έξω. Εξωστρέφεια που λέει και ο πρωθυπουργός.

// Πες μας περισσότερα για το ντοκιμαντέρ που ετοιμάζεις σχετικά με το λουκέτο της ΕΡΤ.
Θα λέγεται «Το χαμένο σήμα της Δημοκρατίας». Ξεκίνησε ως μία rough cut sequence για το Agora, το μεγάλο μας project, μία σκηνή που μονταρίστηκε σχετικά γρήγορα για να δείξει τι έγινε τη μέρα που έκλεισε η ΕΡΤ. Τα γεγονότα όμως που ακολούθησαν, η κυβερνητική κρίση που προκλήθηκε και προπάντων τα στοιχεία που βγήκαν στην επιφάνεια, νομίζω πως αποτελούν την μαγιά για ένα ξεχωριστό ντοκιμαντέρ. Και έτσι το συνέχισα. Στόχος μου είναι φτιάξω μια ισορροπημένη και σοβαρή δουλειά που να απαντά σε βάθος στο ερώτημα «Ποιος σκότωσε τη δημόσια ραδιοτηλεόραση;» Έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι μεταξύ των οποίων ο κ. Κεδίκογλου καθώς και η Digea. Τους ακούω επιφυλακτικούς, ελπίζω να κατανοούν ότι δεν μπορούν να μείνουν σιωπηλοί και να αφήσουν αναπάντητα ερωτήματα να πλανώνται στον αέρα. Στο εξωτερικό ενδιαφέρθηκαν για το πρότζεκτ καθώς αυτό που έγινε στην ΕΡΤ έχει θορυβήσει πολλούς. Υπάρχει ήδη μια συζήτηση στην Ιταλία αν η RAI πρέπει να συρρικνωθεί. Το ίδιο και στην Ισπανία. Οι άνθρωποι της EBU δεν είναι χαζοί. Ξέρουν ότι η αυτή η πολιτική που βρίσκεται μέσα στο σπίτι της Ελλάδας, στην Ευρώπη είναι έξω από το κτίριο.
Η κυβέρνηση κατάφερε να κάνει την κατειλημμένη ΕΡΤ σύμβολο. Την παρακολουθούν 6.000.000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο από το διαδίκτυο. Και το πιο τραγικό της ιστορίας είναι ότι μια κυβέρνηση που θέλει να λέγεται νόμιμη, έχει αψηφήσει την απόφαση του ΣτΕ. Αυτά δεν γίνονται πουθενά. Και αυτά δεν τα λέω εγώ. Τα λένε νομικοί, συνταγματολόγοι, ανάμεσά τους και ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και στέλεχος της ΝΔ κ. Προκόπης Παυλόπουλος. Πες μου τώρα ποιο είναι το μήνυμα που δίνει η κυβέρνηση στον κόσμο; Ότι με τσαμπουκά τα κάνω όλα. Αυτό που συμβαίνει με την ΕΡΤ ενέχει ωμή βία. Ωμή βία που οπτικοποιήθηκε στο μαύρο της οθόνης μας.

// Στην ΕΡΤ δεν υπήρχε έρμα;
Φυσικά και υπήρχε. Αναδιάρθρωση θα μπορούσε να γίνει με την ΕΡΤ ανοιχτή. Στην ΕΡΤ όπως και σε όλο το δημόσιο τομέα υπήρχαν σπουδαίοι επαγγελματίες και αυτοί που δεν πατούσαν. Αυτοί που ήταν «βύσματα». Αλλά αυτούς ποιους τους έβαλε στη ΕΡΤ; Εγώ, εσύ; Πως μπορούν κάποιοι και κουνούν το δάχτυλο για την ΕΡΤ και μάλιστα χωρίς ντροπή όταν αυτοί έφεραν την δημόσια ραδιοτηλεόραση σ’ αυτήν την κατάσταση; Η αμετροέπεια και ο αυταρχισμός σ’ όλο της το μεγαλείο. Τα ξαδέρφια, τους φίλους, τους κουμπάρους, τους ψηφοφόρους, ποιος τους διόρισε στην ΕΡΤ;

// Γιώργο εσύ τι συμφωνία είχες κάνει με την ΕΡΤ; Για τα ντοκιμαντέρ που ετοίμασες και δεν έπαιξαν, θα αποζημιωθείς;
Οι αγρότες λένε έπεσε χαλάζι, πάει η σοδειά. Εγώ είχα συμφωνήσει για την παραγωγή έξι ντοκιμαντέρ. Προβλήθηκαν τα δυο. Τα υπόλοιπα είχαν γυριστεί. Δύο ήταν ήδη στο στάδιο του μοντάζ. Έχουμε ανθρώπους που έχουν κάνει τη δουλειά τους και πρέπει τώρα να πληρωθούν. Χρωστάμε χρήματα σε συνεργάτες αλλά και στο κράτος από τιμολόγια που κόπηκαν και τα οποία δεν θα εισπραχθούν τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον, αλλά εμείς θα πρέπει να αποδώσουμε το ΦΠΑ άμεσα για χρήματα που δεν εισπράχθηκαν! Αυτή είναι μια παράπλευρη απώλεια του κλεισίματος της ΕΡΤ. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση ήταν ο σημαντικότερος και στα χρόνια της κρίσης, ο μοναδικός παραγωγός οπτικοακουστικών έργων. Κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ, σειρές, πολιτισμό, αυτό παρήγαγε η ΕΡΤ. Τώρα που πέθανε, μια ολόκληρη αγορά που έτσι και αλλιώς ψυχορραγούσε, δέχθηκε τη χαριστική βολή. Και χιλιάδες εργαζόμενοι αυτού του τομέα, τεχνικοί όλων των ειδικοτήτων, δημοσιογράφοι, παραγωγοί, θα προστεθούν στους εκατομμύρια ανέργους. Το μέλλον είναι πλέον έξω.

// Ε, δεν πιστεύω να ανοίξει η νέα ΕΡΤ και να μην είσαι εσύ μέσα; Με τις τόσες διακρίσεις, τα τόσα βραβεία.
Γιατί δε γίνεται;

// Οι φίλοι σου στο εξωτερικό που ασχολούνται με το ντοκιμαντέρ τι λένε;
Την ημέρα που έκλεισε η ΕΡΤ στην Αγγλία γινόταν το μεγάλο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Sheffield. Και εκεί ήταν μαζεμένοι όλοι οι broadcasters. Μου μετέφεραν φίλοι μου την εικόνα και μου είπαν ότι επικράτησε πανικός. Δεν πίστευαν ότι στην Ελλάδα του 21ου αιώνα διεκόπη το σήμα και έπεσε μαύρο. Τους ήταν αδιανόητο. Αμέσως μετά ήρθε η ανακοίνωση της EBU. Η οποία και σήκωσε το σήμα τη ΕΡΤ στον αέρα.

// Αυτή η κρίση έχει πάτο;
Όχι. Και δεν βρισκόμαστε ούτε καν στην μέση. Πιστεύω από τον Σεπτέμβριο θα δούμε σημεία και τέρατα. «Πολλά έχουν δει τα μάτια μου, αλλά αυτό μου φέρνει τρόμο…» που λέει και ο ποιητής. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι η πόλωση που υπάρχει στην κοινωνία. Εάν τολμήσεις στην Ελλάδα του 21ου αιώνα να πεις κάτι που να είναι εκτός της κυβερνητικής γραμμής: ανάπτυξη, επενδύσεις, «Success story» – θεωρείσαι προδότης, εχθρός της πατρίδας, ΣΥΡΙΖΑ, Κομμουνιστοσυμμορίτης, αναρχικός. Έχουν χάσει οι λέξεις το νόημά τους. Γυρνάμε προς τα πίσω. Ξυπνούν φαντάσματα του εμφυλίου. Εγώ χαρακτηρίζω τον εαυτό μου ουμανιστή, έχω ως κέντρο της ύπαρξής μου τον άνθρωπο. Υπερασπίζομαι την κοινωνική δικαιοσύνη. Ε λοιπόν, σε μια χώρα που αυτή τη στιγμή ακούγεται ο ρόγχος του θανάτου δεν μπορείς να μιλάς για «success story» με επίσημα καταγεγραμμένους 1.500.000 άνεργους, με χιλιάδες άστεγους, με ανθρώπους που τρώνε σε συσσίτια, με μία αυτοκτονία κάθε μέρα. Δεν μπορείς να μιλάς για κράτος δικαίου όταν ένας άνθρωπος, ο Κώστας Σακκάς, είναι στη φυλακή χωρίς δίκη για 2,5 χρόνια, ό,τι και αν έχει κάνει. Δεν μπορείς να μιλάς για κοινωνικό κράτος όταν κλείνεις νοσοκομεία και σχολεία.

// Θα αντιδράσει ο ελληνικός λαός;
Ναι. Γιατί ό,τι καβάτζα είχε ο καθένας στην τράπεζα σώνεται. Να μην πω ότι σώθηκε ήδη. Το παιχνίδι νομίζω ότι έχει τελειώσει. Όταν σε λίγο ο καθένας μας δεν θα έχει να χάσει τίποτα άλλο, ξέρετε τι θα ακουστεί; Αυτή η ανατριχιαστική κραυγή, η ιαχή της απελπισίας, αυτό το μαζικό «ααααα….» της οργής που ακούστηκε από τους εξαθλιωμένους της Βραζιλίας. Όταν είδα αυτό το βίντεο ανατρίχιασα. Οι διμοιρίες των ματ οπισθοχωρούσαν μπροστά σ’ ένα τεράστιο πλήθος σαν ποτάμι, που έτρεχε καταπάνω τους. Κανένα δακρυγόνο και κανένας πυροβολισμός δεν ήταν ικανός να τους σταματήσει. Πολύ φοβάμαι ότι αυτό θα συμβεί κάποια στιγμή και στην Ελλάδα. Κακά τα ψέματα. Αν δεν μπει φρένο σε αυτή τη πολιτική.

// Όση ώρα μιλάς σκέφτομαι ότι είναι τρομακτικό να ιδιωτικοποιηθούν οι εταιρείες ύδρευσης στην Ελλάδα… Σκέφτομαι πολύ έντονα το ντοκιμαντέρ σου που δεν είδαμε…
Για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται κοινωνική συναίνεση. Και οι πολιτικοί μας δεν την έχουν εξασφαλίσει. Αυτό το δήλωσε οn camera ο εκπρόσωπος μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες νερού του κόσμου της γαλλικής Veolia, που πληροφορίες την ήθελαν να ενδιαφέρεται για την ΕΥΔΑΠ. Μας είπε λοιπόν ξεκάθαρα πως δεν πρόκειται να έρθει να επενδύσει στην Ελλάδα, γιατί βλέπει ότι δεν υπάρχει κοινωνική συναίνεση. Με το έτσι θέλω δεν μπορείς να δημιουργήσεις βιώσιμες επενδύσεις. Το είδαμε στην Κερατέα, στις Σκουριές, είμαι σίγουρος πώς θα το δούμε και για το νερό και σε πολύ μεγαλύτερο επίπεδο μάλιστα. Γιατί ο κόσμος καταλαβαίνει ακόμα και διαισθητικά ότι εδώ έχει να κάνει με μια δημόσια υπηρεσία, καλή, που του προσφέρει σε εξευτελιστική τιμή ένα από τα καλύτερα νερά της Ευρώπης σε ποιότητα. Όπου αυτή η υπηρεσία ιδιωτικοποιήθηκε, οι τιμές ανέβηκαν και η ποιότητα του νερού έπεσε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι «δεν λέω εγώ στην κυβέρνηση σας να ιδιωτικοποιήσει το νερό γιατί μια τέτοια προτροπή αντίκειται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αυτό το αποφασίζεται εσείς». Ναι, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μέλος της «τρόικας» από την άλλη πλευρά, επιβάλλει την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων εταιρειών ύδρευσης και το βλέπουμε σε όλες τις χώρες του νότου. Ξέρετε οι Ιταλοί το 2011 αποφάσισαν όταν ο Μπερλουσκόνι έθεσε το θέμα σε δημοψήφισμα. Είπαν «Όχι» σε ποσοστό 95%, να μην ιδιωτικοποιηθεί το νερό τους. Σχεδόν 2 μήνες μετά ο Όλι Ρέν στέλνει ένα μυστικό γράμμα στον Μπερλουσκόνι που το αποκάλυψε η Ρεπούμπλικα και που έλεγε: «Σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης τι σκοπεύετε να πράξετε παρά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος;» Ακούτε; Παρά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος! Τι διγλωσσία είναι αυτή στην Ευρώπη;

// Έχεις γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο έχεις καταγράψει τόσες εικόνες. Τι διαμορφώνεται σε αυτόν τον κόσμο;
Μια ανήθικη και επικίνδυνη πολιτική. Ο νεοφιλελευθερισμός στα καλύτερά του. Το δόγμα Φρήντμαν που έχει ήδη κριθεί και έχει αποτύχει στην Αφρική και την Λατινική Αμερική, εφαρμόζεται τώρα στον Ευρωπαϊκό Νότο και μετά θα εφαρμοστεί στην υπόλοιπη Ευρώπη. Έχει φέρει μόνο δυστυχία στους λαούς και αμέτρητη κοινωνική αδικία. Υπάρχουν περισσότεροι ναυαγοί παρά ναυτικοί που λέει ο Γαλεάνο. Ό,τι έκαναν στην ΕΡΤ θα κάνουν μετά για τα δημόσια νοσοκομεία. Θα σου πουν «γιατί να έχουμε στην Αθήνα τόσα δημόσια νοσοκομεία σε τόση μικρή ακτίνα;». Τα κλείνω. Σου αφήνω δύο δημόσια και έχεις και άλλα 10 ιδιωτικά. Μετά θα σου πει γιατί να υπάρχει ο Ευαγγελισμός που είναι η ιερή αγελάδα της αδιαφάνειας; Ύστερα θα περάσουν στην εκπαίδευση και θα σου πουν γιατί να υπάρχουν τόσα δημόσια σχολεία; Ή θα τα υποβαθμίσουν τόσο που κανείς δεν θα σκέφτεται να στείλει τα παιδιά του στο δημόσιο γιατί θα είναι άθλια. Όπως στην Χιλή. Από το Δημοτικό θα χρεώνεσαι, θα παίρνεις δάνεια για να μορφωθεί το παιδί σου.
Και μετά θα έχουμε «ανάπτυξη» τύπου Γκάνας. Που σημειώνει 14% στους αριθμούς, αλλά 4.000 σχολεία δεν έχουν κτίρια και τα παιδιά κάνουν μάθημα κάτω από δέντρα. Όπου αντιστοιχεί ένας γιατρός για 100.000 ανθρώπους.
Θα πρέπει όλοι όσοι κατάντησαν έτσι το δημόσιο και όσοι καταπίνουν αμάσητη την καραμέλα περί «κακού δημοσίου» να καταλάβουν πως το Δημόσιο δεν μόνο ο καρεκλοκένταυρος υπάλληλος, που κοπανάει σφραγίδες. Είναι και ο γιατρός σου, η νοσοκόμα ή ο δάσκαλος του παιδιού σου. Αν συρρικνώσεις το Δημόσιο παραπάνω από ένα όριο, θα σταματήσει να επιτελεί τον ρόλο του. Δεν θα λειτουργεί. Και μαζί θα υποβαθμιστεί και η ζωή σου.

// Όλα στραβά είναι στην κοινωνία μας;
Όχι. Με ικανοποιεί να βλέπω, την κοινωνία να ξυπνάει. Από το 70 και μετά η κοινωνία μας ζούσε μέσα στον ατομικισμό. Αλλά τώρα μέσα σε τρία χρόνια, ο κόσμος ξυπνάει. Με αργούς ρυθμούς, αλλά ξυπνάει. Έχουμε κινήματα αλληλεγγύης. Και αυτό είναι ελπιδοφόρο.