Ο Χριστόφιας έχει τη μέγιστη θεσμική και προσωπική ευθύνη
Ποινικές ευθύνες
Το πόρισμα του ανακριτή Πολυβίου δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Δευτέρα. Την Τρίτη οι ανακριτές της Αστυνομίας παρέδωσαν το δικό τους ανακριτικό έργο στον Γενικό Εισαγγελέα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος είναι καθ’ ύλην αρμόδιος για να προωθήσει τη διαδικασία ενώπιον της δικαστικής εξουσίας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι, με βάση την έκθεση των ανακριτών, υπάρχουν αδικήματα που επισύρουν ακόμη και την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ποινικές ευθύνες υπέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, καθώς και στελέχη της Εθνικής Φρουράς, μεταξύ των οποίων και ελλαδίτες αξιωματικοί που υπηρετούν στην Κύπρο. Εάν τελικώς διωχθεί ποινικώς ο κ. Μάρκος Κυπριανού, αυτό θα σημάνει και το πολιτικό του τέλος, καθώς θεωρείται ούτως ή άλλως καμένο χαρτί μετά την τραγωδία στο Μαρί. Ως γνωστόν, ο κ. Κυπριανού προέβαλλε ως ένας από τους εν δυνάμει υποψήφιους Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας για τις εκλογές του Φεβρουαρίου του 2013. Από τα 14 πρόσωπα που αναφέρονται στις ανακρίσεις και φαίνεται να είναι άμεσα εμπλεκόμενοι, οι ανακριτές εισηγούνται όπως ασκηθούν ποινικές διώξεις για τους 13.
Άγνοια και άλλοθι
Ο κ. Πολυβίου στο δικό του πόρισμα υποστηρίζει ότι η άγνοια την οποία επικαλείται κυρίως ο Πρόεδρος δεν συνιστά άλλοθι και απαλλαγή ευθυνών. Προσθέτει δε ότι η πολιτική διαχείριση του θέματος ήταν η αιτία για την έκρηξη των 98 κοντέινερ, καθότι ο Πρόεδρος είχε υποσχεθεί στη Συρία και στο Ιράν ότι θα επέστρεφε το στρατιωτικό υλικό και καθότι δεν επετράπη στους εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών να εξετάσουν το φορτίο. Εάν, τονίζει ο κ. Πολυβίου, εξεταζόταν το φορτίο από τους εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών, τότε θα αποτρεπόταν η έκρηξη. Σύμφωνα με τον κ. Πολυβίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας γνώριζε για την επικινδυνότητα του φορτίου και διαχειριζόταν ο ίδιος το ζήτημα, γι’ αυτό και έχει τη μέγιστη θεσμική και πολιτική ευθύνη. Ταυτοχρόνως προσθέτει ότι υπάρχουν ποινικές ευθύνες από τις οποίες ουδείς μπορεί να αποκλειστεί ως προς τις έρευνες των ανακριτικών αρχών. Ούτε, δηλαδή, ο ίδιος ο Πρόεδρος. Άλλωστε, ο κ. Πολυβίου θεωρεί ότι ο Πρόεδρος φέρει τη μέγιστη θεσμική ευθύνη.
Οι πρόωρες εκλογές
Επειδή το πολιτειακό σύστημα της Κύπρου είναι Προεδρική Δημοκρατία, με διακριτές τις εξουσίες μεταξύ Βουλής και Προέδρου, ουδείς μπορεί να εξαναγκάσει τον Πρόεδρο σε παραίτηση, ακόμη κι αν δεν έχει την πλειοψηφία στη Βουλή, ακόμη κι αν δεν του ψηφίσουν τους προϋπολογισμούς. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση ισχύουν για το επόμενο έτος οι προϋπολογισμοί του προηγούμενου, στη λογική και πρακτική του τεταρτημόριου. Συνεπώς, ο Πρόεδρος, εφόσον το θελήσει, παραμένει στην εξουσία ασχέτως εάν δεν απολαύει της εμπιστοσύνης του λαού. Εάν παραιτηθεί, θα πραγματοποιηθούν εκλογές για το υπόλοιπο της θητείας του, δηλαδή μέχρι τον Φεβρουάριο του 2013.
«Πολιτικό πραξικόπημα» και παραίτηση
Αμέσως μετά την έκδοση του πορίσματος Πολυβίου σύμπασα η αντιπολίτευση ζήτησε την παραίτηση του Προέδρου Χριστόφια, λόγω πλήρους απονομιμοποίησής του. Ο ίδιος ο Πρόεδρος απάντησε ότι δεν παραιτείται και χαρακτήρισε το πόρισμα υποκειμενικό και ατεκμηρίωτο και πρόσθεσε ότι ο κ. Πολυβίου ξεπέρασε τις αρμοδιότητές του, εκφράζοντας τις δικές του πολιτικές αξιολογήσεις.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνασπίζονται για να πιέσουν τον Πρόεδρο να παραιτηθεί, ενώ το ΑΚΕΛ μιλά για πολιτικό πραξικόπημα σε βάρος του Προέδρου, αφού σκοπός, όπως είπε ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού, είναι η δημιουργία μετώπου της Δεξιάς για την εκλογή στην Προεδρία του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος από την πλευρά του χαρακτήρισε τον Πρόεδρο άτολμο και τους ισχυρισμούς του Άντρου Κυπριανού περί πολιτικού πραξικοπήματος αποκυήματα φαντασίας. Η ΕΔΕΚ υποστηρίζει ότι ο Πρόεδρος έχει χάσει την αξιοπιστία του και ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ισότητα, γι’ αυτό και θα πρέπει να παραιτηθεί, ενώ από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΥΡΩΚΟ Δημήτρης Συλλούρης έχει δηλώσει ότι θα εισηγηθεί στα υπόλοιπα κόμματα κοινή διαχείριση της κατάστασης. Έχει γίνει ήδη πρόταση από το σύνολο της αντιπολίτευσης όπως για το επόμενο διάστημα σχηματιστεί κυβέρνηση ευρείας αποδοχής, με την υπόδειξη για το διάστημα που απομένει κοινού προφανώς υποψηφίου.
Σοβαρά θέματα
Πάντως, ο Πρόεδρος Χριστόφιας ισχυρίζεται ότι δεν παραιτείται διότι υπάρχουν σοβαρά θέματα, τα οποία πρέπει να τύχουν διαχείρισης, όπως το Κυπριακό, η Προεδρία στην ΕΕ και η οικονομία, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αποχωρήσει, διότι θα ακολουθήσει πολιτική αντιπαράθεση και αστάθεια. Κάτι που δεν είναι προς το συμφέρον του τόπου.