Η κρίσιμη μέρα
Η διαχείριση της επόμενης μέρας κι από το «στρατόπεδο των νικητών» κι από το «στρατόπεδο των ηττημένων» θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην «ανακατασκευή» της εικόνας του ΠΑΣΟΚ, ως κόμματος εξουσίας, στους κόλπους της κοινής γνώμης. Εδώ να επισημάνουμε ότι η συμπεριφορά των μεν θα επιδράσει στη συμπεριφορά των δε και αντιστρόφως, οπότε η ευθύνη πέφτει στους ώμους και των δύο πλευρών.
l Το ΠΑΣΟΚ της επόμενης μέρας πρέπει να χτίσει σε πολιτικά θεμέλια μια «νέα ενότητα» και μια «νέα συλλογικότητα» που να επιτρέπει στο «όλον ΠΑΣΟΚ» να συνυπάρξει δημιουργικά στο ίδιο πολιτικό σπίτι. Προφανώς την πρώτη ευθύνη για τη διαμόρφωση όρων συνύπαρξης την έχουν ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, οι οποίοι καλούνται να απομονώσουν τις «ακραίες φωνές» κι από κοινού να βαδίσουν τον δρόμο της ενδυνάμωσης των προοπτικών του κόμματος. Απόψεις «λενινιστικού τύπου» που λένε ότι «όταν ένα κόμμα εκκαθαρίζει, δυναμώνει» έχουν καταδικαστεί ιστορικά, καθότι οδήγησαν σε εκτελέσεις ανθρώπων, ψυχών και ελεύθερης βούλησης. Ομοίως ιστορικά έχουν καταδικαστεί και οι απόψεις «διάσπασης», τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και ευρύτερα στα κόμματα εξουσίας. Οι Αρσένης, Τσοβόλας το επιχείρησαν και επέστρεψαν, ομοίως Σαμαράς, Αβραμόπουλος, για να μείνουμε στα πρόσφατα ιστορικά παραδείγματα. Και θέτουμε το θέμα, καθότι κυρίως στο «στρατόπεδο των ηττημένων» πάντα υπάρχουν θύλακες που αισθάνονται ότι δεν έχουν «προοπτικές», σε προσωπική βάση, οπότε σπρώχνουν τα πράγματα στα άκρα, δηλαδή στη διάσπαση, προκειμένου να διασφαλίσουν την πολιτική τους «ύπαρξη» ή πιο σωστά την καριέρα τους.
l Επειδή εκτιμούμε πως την επαύριον ο Γιώργος Παπανδρέου θα διαχειριστεί εκ νέου τις τύχες του ΠΑΣΟΚ, θα τον συμβουλεύαμε να διορθώσει τον «αρχηγικό τρόπο διεύθυνσης» του κόμματος και να αναζητήσει μια θέση ισορροπίας ανάμεσα στην «ελευθερία» του ηγέτη και στην «ελευθερία» της συλλογικότητας, ώστε η μία να μην πνίγει την άλλη. Επίσης, θα πρέπει να συμπεριφερθεί όχι ως νικητής αλλά ως ηγέτης, που σημαίνει να αξιοποιήσει τα στελέχη της άλλης πλευράς κι όχι να τα παροπλίσει. Έτσι το ΠΑΣΟΚ θα βγει από την κρίση με ακέραιες τις προοπτικές του, ως κόμμα εξουσίας.