Οι καιροί αλλάζουν, αλλά η εμμονή των Γερμανών με τα μετρητά παραμένει…
Ο οικονομολόγος ιδρυτής της εκστρατείας “Save our Cash” λέει: Μια κοινωνία χωρίς μετρητά είναι ένα “σενάριο φρίκης” που σημαίνει “τον απόλυτο έλεγχο και την πλήρη εγκατάλειψη των προσωπικών δεδομένων μας”. Μέσο που αποβλέπει στην αποθάρρυνση της αποταμίευσης… Mέσο για να βοηθήσει τις τράπεζες να εισάγουν αρνητικά επιτόκια.
[Η γερμανική λέξη για το χρέος, εξάλλου – Schuld – σημαίνει επίσης ενοχή…]
“Δέχεστε κάρτα;” Εάν ρωτάτε στη Γερμανία, υπάρχει μια καλή πιθανότητα ότι η απάντηση είναι όχι. Η χώρα έχει ένα περίεργο χαμηλό ποσοστό σε αγορές χωρίς μετρητά. Μπορεί η μεγαλύτερη οικονομική ευρωπαϊκή δύναμη να αποστρέφεται τις συναλλαγές με πλαστικό χρήμα; Κι όμως ναι! Σύμφωνα με το dw.com εάν υπάρχει ένας τόπος όπου τα μετρητά πραγματικά μπορούν να είναι ο βασιλιάς των συναλλαγών αυτός είναι η Γερμανική πρωτεύουσα, το Βερολίνο! Αρκεί να πάτε σε ένα από τα καταστήματα που είναι ανοιχτά έως αργά τη νύχτα – γνωστά στο Βερολίνο ως “Späti” και βρίσκονται σχεδόν σε κάθε δρόμο της γερμανικής πρωτεύουσας. Μόνο μετρητά…
Παρ’ όλα αυτά σύμφωνα με το ρεπορτάζ του dw.com, τον τελευταίο καιρό, υπάρχουν παραδείγματα μικρών επιχειρήσεων όπως του Türkan Dogar που έφερε ένα μηχάνημα καρτών στο μικρό του κατάστημα στα νοτιοανατολικά της πόλης. Πρέπει να πληρώσει μια μηνιαία αμοιβή γι’ αυτό, αλλά είναι αρκετά αμελητέο που δεν θυμάται ακριβώς πόσο. “Οι πελάτες ρωτούσαν τακτικά εάν δέχομαι πληρωμή με πλαστικό χρήμα, έτσι τελικά το πήρα γιατί είναι καλό για τις επιχειρήσεις”, λέει. Εάν οι άνθρωποι δαπανούν λιγότερο από 10 € (11,89 δολάρια) μπορούν να πληρώσουν με κάρτα, αλλά στη συνέχεια θα πρέπει να πληρώσουν προσαύξηση 50 λεπτών.
Ακόμα μια βόλτα γύρω από τη γειτονιά δείχνει γρήγορα την κάπως περίπλοκη σχέση της Γερμανίας με την πλαστική πληρωμή. “Cash-only here”, λέει ο Erol καθώς επιδιορθώνει ένα ποδήλατο στο κατάστημά του, λέει: “Μου αρέσουν τα μετρητά, είναι πιο ζεστά. Μου κάνουν.”
Όχι πληρωμή με κάρτες παρακαλώ, είμαστε Γερμανοί!
Ο καθένας που έχει ζήσει στη Γερμανία μπορεί μάλιστα να το επιβεβαιώσει, πληρώνοντας με κάρτα – χρέωση ή πίστωση – δεν είναι τόσο απλό όσο θα περίμενε κανείς στη μεγαλύτερη, ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης…
«Π»: Το έτος 2018, οι Γερμανοί “αγαπούν” τα μετρητά! Στην Ελλάδα όμως επιβλήθηκε το πλαστικό χρήμα με τη δικαιολογία της οικονομικής κρίσης. Το επέβαλαν με την “βία” των Μνημονίων και των… capitals controls!
Όλοι αγαπάμε να έχουμε λίγα χρήματα, αλλά οι Γερμανοί τα λατρεύουν ιδιαίτερα. Μια έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2017 διαπίστωσε ότι σε κάθε περίπτωση ο μέσος Γερμανός έχει € 103 στο πορτοφόλι του, πολύ περισσότερα από τους πολίτες οποιασδήποτε άλλης χώρας της ΕΕ.
Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Statista, το 80% όλων των συναλλαγών “στο σημείο πώλησης” (όταν πληρώνετε όπως αγοράζετε) στη Γερμανία το 2016 πραγματοποιήθηκαν με μετρητά, έναντι 68% στη Γαλλία και μόλις 46% στις Κάτω Χώρες.
Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Statista, το 80% όλων των συναλλαγών “στο σημείο πώλησης” στη Γερμανία το 2016 πραγματοποιήθηκαν με μετρητά, έναντι 68% στη Γαλλία και μόλις 46% στις Κάτω Χώρες.
Από τότε που το ευρώ μετατράπηκε σε φυσικό νόμισμα, το 2002, η γερμανική Bundesbank έχει εκδώσει περισσότερα χαρτονομίσματα από ό,τι όλες οι άλλες κεντρικές τράπεζες του ευρώ. Και όπως θα περιμένατε, με μια τέτοια εθνική προτίμηση για σκληρά μετρητά, ο αριθμός των τερματικών καρτών στη Γερμανία -αν και ο αριθμός αυξήθηκε δραματικά πριν από μερικά χρόνια- παραμένει αναλογικά πολύ μικρότερος από ό,τι σε άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό στατιστικό στοιχείο όλων παρέχεται σε μια έκθεση της ΕΚΤ του Σεπτεμβρίου του 2017 σχετικά με τα βασικά μετρητά που χρησιμοποιούνται στις χώρες της ΕΕ το 2016. Από όλες τις πληρωμές χωρίς μετρητά που πραγματοποιήθηκαν στη Γερμανία εκείνο το έτος, μόλις το 19% έγινε με κάρτες. Για να βάλουμε το στοιχείο αυτό στο πλαίσιο, τα αντίστοιχα στοιχεία για το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία ήταν 53% και 65% αντίστοιχα.
Υπάρχουν επίσης τα βαθιά εδραιωμένα πολιτιστικά στοιχεία ειδικά για τη Γερμανία. Το Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο στο Βερολίνο διεξάγει αυτή τη στιγμή μια έκθεση με τίτλο «Αποθήκευση: Ιστορία γερμανικής αρετής», στην οποία τονίζεται ο τρόπος με τον οποίο επηρέασαν οι έννοιες της λιτότητας, της αποστροφής στο χρέος και της οικονομικής προσοχής (θέματα που δεν συνάδουν πάντοτε με τη χρήση της πιστωτικής κάρτας) Γερμανική ζωή όλα αυτά τα χρόνια.
Η γερμανική λέξη για το χρέος, εξάλλου – Schuld – σημαίνει επίσης ενοχή.
Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι που υποστηρίζουν ότι ένα μέλλον χωρίς μετρητά θα είναι καλό στη Γερμανία και αλλού, εξαλείφοντας τη φοροδιαφυγή, παρεμποδίζοντας την παράνομη δραστηριότητα που ευδοκιμεί στο “μαύρο χρήμα” και μειώνοντας το σημαντικό κόστος που συνδέεται με συναλλαγές με βάση μετρητά, όπως η μεταφορά μετρητών.
Ο Peter Bofinger, μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, υποστηρίζει, για παράδειγμα, την άμεση απαγόρευση των μετρητών. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί που διαφωνούν βαθιά, όπως ο Max Otte, ένας Γερμανός οικονομολόγος που ίδρυσε την εκστρατεία “Save our Cash” πριν από δύο χρόνια. “Μια κοινωνία χωρίς μετρητά είναι ένα “σενάριο φρίκης” που σημαίνει “τον απόλυτο έλεγχο και την πλήρη εγκατάλειψη των προσωπικών δεδομένων μας”. Μέσο που αποβλέπει στην αποθάρρυνση της αποταμίευσης… Mέσο για να βοηθήσει τις τράπεζες να εισάγουν αρνητικά επιτόκια
Είπε στην DW ότι θεωρεί την προοπτική μιας κοινωνίας χωρίς μετρητά ως ένα “σενάριο φρίκης” που σημαίνει “τον απόλυτο έλεγχο και την πλήρη εγκατάλειψη των προσωπικών δεδομένων μας”. Το βλέπει επίσης ως μέσο για να βοηθήσει τις τράπεζες να εισάγουν αρνητικά επιτόκια, ένα κάπως αμφιλεγόμενο μέσο πολιτικής που αποβλέπει στην αποθάρρυνση της αποταμίευσης.
Αναφέρει ότι η ερώτηση δεν είναι γιατί οι Γερμανοί προτιμούν να χρησιμοποιούν τα μετρητά αλλά γιατί άλλοι θέλουν ένα σύστημα χωρίς μετρητά. Πιστεύει ότι υπάρχουν “πολύ ισχυρές δυνάμεις” στον κόσμο των τραπεζών, των επιχειρήσεων, της πολιτικής και της τεχνολογίας που ωθούν προς μια κοινωνία χωρίς μετρητά, με ένα από τα κύρια κίνητρα να είναι η συλλογή ιδιωτικών δεδομένων για τους πολίτες.
“Είναι το τέλειο εργαλείο ελέγχου για όσους θέλουν να μας ελέγξουν, και ένα εργαλείο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής”, είπε. «Μπορεί να είναι μια αποτελεσματική και αποτελεσματική κοινωνία, αλλά δεν είναι μια κοινωνία που θα αισθανόμουν ιδιαίτερα άνετα».
Πολλοί Γερμανοί συμφωνούν σαφώς μαζί του. Οι προσπάθειες περιορισμού της χρήσης των μετρητών στη χώρα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ισχυρή αντίσταση. Το 2016, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών πρότεινε ένα ανώτατο όριο € 5.000 για τις συναλλαγές σε μετρητά, μια οικεία ιδέα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά μία που προκάλεσε μια εκστρατεία “Τα χέρια στα μετρητά μας” από την εφημερίδα Bild, την καλύτερη εφημερίδα της χώρας.
Το λαϊκιστικό πολιτικό κόμμα AfD έχει επίσης ξεκινήσει την πράξη τα τελευταία χρόνια, προσδιορίζοντας το ζήτημα των ταμειακών διαθεσίμων ως κάτι που χτυπάει με τα άλλα εθνικιστικά του αίτια.
Με τόπους όπως τα Türkan’s Späti ή τα πολλά γερμανικά καταστήματα και εστιατόρια που χρησιμοποιούν όλο και περισσότερα συστήματα κινητής τηλεφωνίας όπως αυτή που παρέχεται από την εταιρεία SumUp, η τάση προς περισσότερες επιλογές χωρίς μετρητά φαίνεται ότι θα συνεχιστεί, παρά την αντίθεση της Otte και πολλών άλλων πολιτικά και οικονομικά.
Ωστόσο, η ιδέα ότι τα συστήματα αυτά θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν μια μέρα μετρητά ως η κύρια μέθοδος πληρωμής φαίνεται να μην έχει υπολογίσει με μερικά από τα σημαντικότερα και ισχυρότερα σύγχρονα γερμανικά χαρακτηριστικά – την προσοχή, την επιθυμία για ιδιωτικότητα και πάνω απ ‘όλα για τη διαρκή δύναμη της μνήμης.
ΠΗΓΗ: DW